ASEAN đẩy mạnh hợp tác khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo vì tương lai thịnh vượng

Ngày 20/6/2025, Hội nghị AMMSTI-21 đã diễn ra tại Jakarta, Indonesia dưới sự chủ trì của Chủ tịch Cơ quan Nghiên cứu và Đổi mới Quốc gia Indonesia (BRIN). Tham dự Hội nghị có Tổng Thư ký ASEAN, ông Kao Kim Hourn cùng Lãnh đạo các Bộ quản lý KH,CN&ĐMST của các nước thành viên ASEAN. Đoàn Việt Nam tham dự Hội nghị lần này do Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Bùi Thế Duy làm Trưởng đoàn.

*Các Trưởng đoàn chụp ảnh lưu niệm tại Hội nghị AMMSTI-21.*

Hội nghị AMMSTI-21 đánh dấu bước đầu ra mắt kế hoạch APASTI giai đoạn 2026 - 2035, mở ra một chương mới trong hợp tác KH,CN&ĐMST của khu vực. Kế hoạch 10 năm tới đặt mục tiêu thúc đẩy một hệ sinh thái KH,CN&ĐMST bao trùm và sẵn sàng cho tương lai, thông qua quản trị hiệu quả, hoạch định chiến lược chủ động và cơ chế tài chính linh hoạt. Các lĩnh vực ưu tiên bao gồm: không gian, y tế, các công nghệ mới nổi và công nghệ nền tảng, năng lượng mới, kinh tế biển xanh, kinh tế tuần hoàn, nước, nông nghiệp, lâm nghiệp và thực phẩm.

APASTI 2026-2035 cũng nhấn mạnh vai trò đóng góp của các quốc gia như hoàn thiện hành lang pháp lý, phát triển nền tảng số và hỗ trợ khởi nghiệp để mở rộng hợp tác xuyên biên giới trong ASEAN.

ASEAN đẩy mạnh hợp tác khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo vì tương lai thịnh vượng - Ảnh 2.

Thứ trưởng Bộ KH&CN Bùi Thế Duy phát biểu tại Hội nghị AMMSTI-21.

Phát biểu về chủ đề Hội nghị AMMSTI-21 "Tăng cường hệ sinh thái KHCN&ĐMST của ASEAN: Cam kết quốc gia thực hiện APASTI 2026 - 2035 để củng cố ảnh hưởng của khu vực", Thứ trưởng Bộ KH&CN Bùi Thế Duy nhấn mạnh cam kết của Việt Nam trong việc đóng góp thiết thực cho triển khai APASTI. Ở cấp quốc gia, Việt Nam đang tích cực hoàn thiện thể chế để thúc đẩy phát triển KH,CN&ĐMST thông qua việc sửa đổi Luật KH,CN&ĐMST nhằm tháo gỡ các rào cản pháp lý. Việt Nam xác định 11 nhóm công nghệ chiến lược ưu tiên gồm trí tuệ nhân tạo, chip bán dẫn, năng lượng xanh, nông nghiệp thông minh, công nghệ lượng tử, hạ tầng số… phù hợp với định hướng dài hạn của ASEAN. Đồng thời Việt Nam cũng đang thúc đẩy văn hóa đổi mới sáng tạo toàn dân, tối ưu các nguồn lực hạn chế, và tạo ra giá trị thực tiễn từ những gì sẵn có để phát triển nhanh.

Hội nghị cũng ghi nhận việc ra mắt sáng kiến NEXUS - Chương trình hợp tác đa tầng giữa ASEAN và Nhật Bản trị giá 100 triệu USD nhằm tăng cường nghiên cứu bền vững và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao trong khu vực. Trong khuôn khổ này, Việt Nam đã chủ động đề xuất hợp tác nghiên cứu với Nhật Bản về lĩnh vực bán dẫn, một trong 11 nhóm công nghệ chiến lược ưu tiên phát triển của nước ta.

Trong khuôn khổ Hội nghị AMMSTI-21, đoàn Việt Nam đã tham dự Hội nghị Ủy ban KH,CN&ĐMST ASEAN lần thứ 87 (COSTI-87) và các sự kiện liên quan. Hội nghị COSTI-87 thống nhất việc tinh gọn hệ thống các Tiểu ban chuyên môn để nâng cao hiệu quả vận hành và đóng góp thiết thực cho APASTI. Hội nghị ghi nhận tiến độ triển khai 05 nhiệm vụ trọng tâm trong năm 2025, gồm: Tăng cường hợp tác nghiên cứu ASEAN về an toàn hạt nhân và đánh giá rủi ro; ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong Tạp chí ASEAN về KH&CN phục vụ phân tích học thuật nâng cao; mạng lưới trao đổi nhân lực chất lượng cao trong ASEAN; mạng lưới an toàn pin ASEAN phục vụ chuyển đổi năng lượng; hạ tầng máy tính hiệu suất cao hỗ trợ nghiên cứu khoa học tiên tiến. Hội nghị cũng đánh giá cao sáng kiến Thắp lửa Khởi nghiệp Công nghệ ASEAN (ASEAN Technology Startup Ignite) do Malaysia khởi xướng trong vai trò Chủ tịch ASEAN 2025.

Hội nghị COSTI-87 cũng cập nhật tình hình vận hành của Quỹ KH,CN&ĐMST ASEAN (ASTIF), đồng thời thống nhất sẽ mở đợt kêu gọi đề xuất dự án mới vào năm 2026 nhân dịp tổ chức AMMSTI-22 tại Lào.

Bên lề Hội nghị COSTI-87 cũng diễn ra các phiên đối thoại lần thứ 12 giữa COSTI với Liên minh châu Âu (EU). Phía EU chia sẻ cập nhật về kế hoạch triển khai Chương trình Horizon Europe giai đoạn 2026 - 2027, nhấn mạnh cơ hội hợp tác trong các lĩnh vực y tế, kinh tế sinh học và hạ tầng nghiên cứu. EU cũng giới thiệu chương trình học bổng Marie Curie, thúc đẩy trao đổi chuyên gia và hỗ trợ chứng nhận chất lượng thông qua chương trình chứng nhận chất lượng (Seal of Excellence) cho các nhà khoa học ASEAN. Ngoài ra, EU khẳng định ưu tiên về ngoại giao khoa học, an ninh nghiên cứu và hỗ trợ khởi nghiệp của Ủy viên phụ trách Đổi mới sáng tạo của EU.

Sự tham gia tích cực, chủ động của đoàn Việt Nam tại các phiên họp AMMSTI-21 và COSTI-87 đã thể hiện rõ vai trò, cam kết và năng lực đóng góp của Việt Nam trong xây dựng hệ sinh thái KH,CN&ĐMST khu vực. Các nội dung chia sẻ, đề xuất và định hướng chính sách của Việt Nam nhận được sự quan tâm và đánh giá cao từ các nước thành viên ASEAN và đối tác đối thoại, góp phần nâng cao vị thế và hình ảnh Việt Nam trong hợp tác khu vực về KH,CN&ĐMST.

Vụ Hợp tác quốc tế, Trung tâm Truyền thông KH&CN

Nguồn: https://mst.gov.vn/asean-day-manh-hop-tac-khoa-hoc-cong-nghe-va-doi-moi-sang-tao-vi-tuong-lai-thinh-vuong-197250621095649683.htm