Bảo vệ thương hiệu đặc sản Hà Tĩnh trước nguy cơ bị mao danh

(Baohatinh.vn) - Hà Tĩnh có nhiều nông sản, đặc sản nổi tiếng song cũng đối mặt nguy cơ bị giả mạo. Trong bối cảnh đó, bảo vệ thương hiệu là cần thiết để giữ uy tín và giá trị sản phẩm địa phương.

Tại Phú Thọ, khi lực lượng chức năng triệt phá đường dây sản xuất thịt trâu gác bếp giả tại Công ty TNHH MTV MQ FOOD, nhiều người mới ngỡ ngàng trước quy mô và mức độ tinh vi. Hàng nghìn tấn thịt trâu đông lạnh nhập khẩu giá rẻ được tẩm ướp, sấy khô, đóng gói, dán nhãn “đặc sản Hà Giang” rồi bán với giá cao gấp nhiều lần. Cả một làng cùng tham gia, tạo thành một mắt xích khép kín từ chế biến đến tiêu thụ. Chỉ một vụ việc nhưng đã làm tổn hại nghiêm trọng uy tín của đặc sản thịt trâu bản địa - sản phẩm vốn gắn liền với đời sống văn hóa và sinh kế của người dân Hà Giang (nay thuộc tỉnh Tuyên Quang).

Thịt trâu sấy khô thành phẩm không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm của Công ty TNHH MTV MQ FOOD chuẩn bị được tuồn ra thị trường. Ảnh: Công an cung cấp

Hiện nay, Hà Tĩnh cũng là địa phương sở hữu nhiều đặc sản đã khẳng định uy tín và giá trị thương mại như bưởi Phúc Trạch, nhung hươu Hương Sơn, cam Khe Mây, cam Vũ Quang, cam Thượng Lộc, bánh đa nem… nên càng dễ trở thành mục tiêu để các đối tượng kinh doanh bất chính lợi dụng, gắn nhãn mác giả. Giữ gìn và phát huy thương hiệu đòi hỏi các giải pháp bảo vệ đồng bộ, ngăn chặn hiệu quả nguy cơ bị giả mạo xuất xứ.

Mật ong Cường Nga (xã Sơn Giang) được khách hàng trong và ngoài tỉnh tin dùng.

Ông Nguyễn Văn Cường - Giám đốc HTX Mật ong Cường Nga (xã Sơn Giang) chia sẻ: “Nhờ chú trọng nâng cao chất lượng, tăng độ nhận diện thương hiệu, mật ong Hương Sơn nhiều năm nay đã được khách hàng trong và ngoài tỉnh tin dùng. Vậy mà thỉnh thoảng vẫn nghe đâu đó có hàng kém chất lượng, nhập từ nơi khác về nhưng cứ báo với người tiêu dùng là mật ong Hương Sơn. Chỉ cần người tiêu dùng nghi ngờ thôi là dù mình làm thật, làm chuẩn đến mấy cũng bị ảnh hưởng".

Không chỉ các cơ sở sản xuất, doanh nghiệp, nhiều nông dân trực tiếp làm ra sản phẩm cũng phải chịu rủi ro này. Ông Phan Xuân Hiến - Tổ trưởng Tổ hợp tác bưởi Phúc Trạch (thôn Ngọc Bội, xã Phúc Trạch) cho biết: “Bưởi Phúc Trạch là sản phẩm đã có tiếng nhiều năm trên thị trường nên tình trạng giả mạo loại quả đặc sản này vẫn xuất hiện. Để bảo hộ thương hiệu, chúng tôi đã đồng bộ tem truy xuất nguồn gốc, giúp người tiêu dùng nhận diện đúng sản phẩm”.

Bưởi Phúc Trạch là một sản phẩm đặc sản nổi tiếng của Hà Tĩnh trên thị trường.

Thời gian qua, qua công tác quản lý, theo dõi, Sở KH&CN Hà Tĩnh cũng đã ghi nhận những trường hợp sản phẩm đặc sản của tỉnh bị lợi dụng danh tiếng, gắn nhãn xuất xứ Hà Tĩnh để tiêu thụ ở địa phương khác. Trước đây, kẹo cu đơ từng bị mạo danh; gần đây, bánh đa nem cũng rơi vào tình trạng tương tự.

“Một cộng tác viên nhập bánh đa nem Hà Tĩnh ra các tỉnh phía Bắc tiêu thụ, vô tình phát hiện một cơ sở khác cũng thu mua bánh đa nem, đóng gói, lấy thương hiệu bánh đa nem Hà Tĩnh, in bao bì nhãn mác chữ Trung Quốc để xuất tiểu ngạch sang nước bạn. Điều này rất đáng lo ngại bởi bánh đa nem Hà Tĩnh đang trong quá trình đăng ký bảo hộ thương hiệu” - ông Trần Mạnh Hùng - Trưởng phòng Công nghệ và Đổi mới sáng tạo (Sở KH&CN Hà Tĩnh) cho biết.

Một sản phẩm bánh đa nem không rõ nguồn gốc có bao bì mang thương hiệu bánh ram Hà Tĩnh được xuất tiểu ngạch sang Trung Quốc.

Với từng trường hợp, Sở đã chủ động phối hợp cùng cơ quan chức năng triển khai biện pháp ngăn chặn. Cụ thể, đối với kẹo cu đơ, sở đã gửi văn bản đề nghị lực lượng quản lý thị trường và UBND các tỉnh Nghệ An, Thanh Hóa phối hợp xử lý. Đồng thời, sở cũng phối hợp UBND thành phố Hà Tĩnh (cũ) tham mưu UBND tỉnh triển khai xây dựng hồ sơ bảo hộ nhãn hiệu chứng nhận “Bánh đa nem Hà Tĩnh”; đến nay, hồ sơ đã được nộp tại Cục Sở hữu trí tuệ.

Thực tế, tại một số kênh bán hàng online, chợ tạm, điểm dừng chân du lịch… vẫn xuất hiện sản phẩm gắn mác “đặc sản Hà Tĩnh” nhưng không có nhãn mác rõ ràng, không tem truy xuất nguồn gốc. Sự mập mờ này khiến người tiêu dùng khó phân biệt thật - giả, về lâu dài tạo điều kiện cho hàng kém chất lượng trà trộn, làm mất niềm tin đối với thương hiệu địa phương. Điều này không chỉ gây thiệt hại trực tiếp về kinh tế mà còn ảnh hưởng đến giá trị lâu dài của các sản phẩm đặc sản địa phương.

Hà Tĩnh đang xây dựng hồ sơ bảo hộ nhãn hiệu cho sản phẩm bánh đa nem.

Để bảo vệ thương hiệu nông sản Hà Tĩnh, hiện nay, các cơ sở đã chủ động chuẩn hóa quy trình sản xuất, đồng bộ tem truy xuất. Ông Nguyễn Văn Phong - chủ Cơ sở sản xuất kẹo cu đơ Phong Nga (phường Hà Huy Tập) cho biết: "Đến nay, kẹo cu đơ Phong Nga đã có mặt tại các đại lý ở trên 40 tỉnh, thành phố trong cả nước và trên kệ siêu thị lớn như Co.opmart, Vinmart... Chúng tôi thường xuyên chú trọng đến mẫu mã, bao bì, mã QR,... để tăng độ nhận diện, tránh hiện tượng giả mạo sản phẩm".

Về phía cơ quan quản lý nhà nước, Sở KH&CN Hà Tĩnh đang triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm bảo vệ và phát huy giá trị các sản phẩm đặc sản của địa phương. Công tác bảo hộ và phát triển quyền sở hữu trí tuệ được ưu tiên gắn với việc đăng ký, cấp văn bằng bảo hộ cho nhiều sản phẩm chủ lực như: chỉ dẫn địa lý “Bưởi Phúc Trạch”, “Nhung hươu Hương Sơn”; nhãn hiệu chứng nhận “Cam Khe Mây”, “Nước mắm Kỳ Ninh”, "Kẹo cu đơ Hà Tĩnh";…

Cùng với đó, sở phối hợp với lực lượng quản lý thị trường, Công an tỉnh tăng cường kiểm tra nhãn mác, bao bì, nguồn gốc xuất xứ, nhất là tại các điểm trung chuyển và tiêu thụ lớn. Công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức được đẩy mạnh thông qua các lớp tập huấn cho hợp tác xã, hộ sản xuất về cách sử dụng tem nhãn đúng quy chuẩn; thiết lập cơ chế hợp tác, trao đổi thông tin với một số địa phương khác để kịp thời phát hiện sớm, xử lý hành vi giả mạo.

Sở KH&CN Hà Tĩnh sẽ đẩy mạnh ứng dụng công nghệ truy xuất nguồn gốc hiện đại, kết hợp tem điện tử, mã QR và các giải pháp số hóa chuỗi cung ứng để đảm bảo minh bạch sản phẩm.

Ông Trần Mạnh Hùng - Trưởng phòng Công nghệ và Đổi mới sáng tạo (Sở KH&CN Hà Tĩnh) cho biết: “Thời gian tới, sở đặt mục tiêu xây dựng hệ thống bảo vệ thương hiệu và chỉ dẫn địa lý cho đặc sản Hà Tĩnh một cách toàn diện, từ sản xuất đến tiêu thụ. Trọng tâm là hỗ trợ tạo lập, quản lý, phát triển thương hiệu, hướng tới bảo hộ không chỉ trong nước mà còn ở các thị trường xuất khẩu tiềm năng.

Chúng tôi sẽ đẩy mạnh ứng dụng công nghệ truy xuất nguồn gốc hiện đại, kết hợp tem điện tử, mã QR và các giải pháp số hóa chuỗi cung ứng để đảm bảo minh bạch và chống hàng giả hiệu quả. Cùng đó, tăng cường kiểm tra, phối hợp liên ngành, đồng thời gắn hoạt động quảng bá – xúc tiến thương mại với nhiệm vụ bảo vệ thương hiệu, nâng cao nhận thức cho người dân, hợp tác xã và doanh nghiệp về khai thác hiệu quả quyền sở hữu trí tuệ, qua đó nâng giá trị và sức cạnh tranh của nông sản Hà Tĩnh".

Nguồn: https://baohatinh.vn/bao-ve-thuong-hieu-dac-san-ha-tinh-truoc-nguy-co-bi-mao-danh-post293798.html