Bất động sản tăng phi mã: Người lao động bị đẩy xa giấc mơ an cư

VTV.vn - Sau 10 năm, giá chung cư Hà Nội tăng gấp ba, đẩy giấc mơ an cư của nhiều gia đình trẻ ngày càng xa vời.

Giấc mơ "an cư lạc nghiệp" mãi chưa thành

Nhà nước phải bảo đảm với quyền sử dụng đất công bằng, hiệu quả cho mọi người dân; phải đảm bảo sử dụng đất có hiệu quả, phân bổ giá trị đất đai công bằng, hiệu quả, tránh lãng phí; phải phát huy tối đa hiệu quả nguồn lực của đất đai để phát triển đất nước. Đây là quan điểm chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm. Đáng chú ý, Tổng Bí thư đã chỉ ra một loạt những cảnh báo rủi ro khi áp đặt cơ chế "giá theo thị trường" đặc biệt là đối với loại tài sản công thuộc sở hữu toàn dân như đất đai.

Những rủi ro có thể kể đến như giá đất bị thổi phồng phi lý, tác động xã hội tiêu cực, méo mó trong phân bổ nguồn lực, nguy cơ bất ổn vĩ mô… đó chính là nguyên nhân dẫn đến thực trạng nhiều vùng đất bỏ hoang vẫn có giá cao ngất ngưởng. Doanh nghiệp sản xuất khó tiếp cận đất, còn giới đầu cơ thì giàu lên nhờ chênh lệch giá. Và đặc biệt hàng triệu người lao động - có nhu cầu mua đất, mua nhà thực sự thì giấc mơ "an cư lạc nghiệp" vẫn chưa thể trở thành hiện thực.

Vợ chồng anh Ngô Xuân Giang (Số 173 Đặng Tiến Đông, phường Đống Đa, TP Hà Nội) từng lập kế hoạch dành dụm tiết kiệm sau 10 năm sẽ mua một căn chung cư để thoát cảnh ở nhà thuê, bởi có một khoản thu nhập ổn định khoảng 25 triệu đồng mỗi tháng từ quán cà phê. Thế nhưng, mốc thời gian 10 năm đã qua từ lâu, mà tiền dành dụm mua nhà vẫn chưa đủ.

"Tình trạng bơm thổi bất động sản đang diễn ra khá là căng thẳng. Như một căn chung cư ở Đống Đa nó rơi vào khoảng hơn 100 triệu 1m2, 70m đã là 7 tỷ đồng. Chi phí vợ con ăn uống, học hành đi lại… chắc 20 năm nếu mà mình không ăn không tiêu gì, thậm chí là không cần chi phí nuôi con thì sẽ phấn đấu đủ được. Nhưng mà tôi nghĩ như thế thì nó rất vô lý", anh Giang chia sẻ.

Còn với ông Nguyễn Văn Lợi (Số 183 Đặng Tiến Đông, phường Đống Đa, TP Hà Nội), sau nhiều lần tham khảo bảng giá đất của Hà Nội, cũng đành từ bỏ ý định tìm mua nhà cho con trai, bởi khoản tiền dành dụm mấy chục năm làm việc của ông cũng không đủ để mua thêm một căn chung cư cũ.

"Thời của chúng tôi cũng rất may là thời bao cấp, nhà nước còn phân cho căn hộ 21m2. Thế nếu mà tính con tôi kỹ sư ra trường bây giờ lương chỉ 7 - 10 triệu đồng, vậy thì căn hộ tập thể 50m2 đã là 5 tỷ, thì mấy chục năm mới mua nổi?", ông Lợi tâm sự.

Sau 10 năm, giá chung cư Hà Nội tăng gấp ba, đẩy giấc mơ an cư của nhiều gia đình trẻ ngày càng xa vời. Ảnh minh họa.

Theo anh Tạ Anh Tuấn - TP Hà Nội: "Hiện tượng thổi giá, găm giá, đẩy giá lên trong thị trường bất động sản diễn ra trong một thời gian rất là dài. Điều này nó tạo ra chênh lệch địa tô nó rơi vào một nhóm các bộ phận mà họ thao túng giá đó. Trong khi đó những người có nhu cầu thực sự lại không tiếp cận được".

"Ngân hàng cho vay cũng gặp rủi ro vì khi mà cho vay người ta định giá không đúng giá trị thật. Khi xử lý tài sản thế chấp hoặc bán để thu hồi nợ sẽ không đảm bảo được khoản vay ban đầu và nếu hàng loạt ngân hàng như thế sẽ gây hệ lụy rất lớn cho nền kinh tế", ông Nguyễn Hữu Tuấn - TP Hà Nội nêu ý kiến.

Việt Nam đang ở giai đoạn dân số vàng, với hơn 50% dân số dưới 35 tuổi, nhu cầu mua nhà ở rất lớn. Tuy nhiên, số người trẻ có khả năng mua nhà vẫn chỉ chiếm một tỉ lệ rất nhỏ trong tổng nhu cầu nhà ở, bởi chi phí sinh hoạt ngày càng cao, trong khi thu nhập lại tăng chậm hơn nhiều lần so với tốc độ tăng giá nhà.

Mức tăng bất động sản

Theo thống kê của Viện Nghiên cứu và Đánh giá Thị trường bất động sản Việt Nam, giai đoạn 2014 - 2015, giá chung cư ở Hà Nội trung bình vào khoảng 18 - 25 triệu đồng/m2. Nhưng ở thời điểm hiện tại (năm 2025) tức sau 10 năm, mức giá trung bình đã lên tới 75,5 triệu đồng/m2, ít nhất là đã gấp 3 lần.

Nhiều dự án cao cấp còn chào bán ở mức 100 - 150 triệu đồng/m2. Thậm chí, lên tới trên 300 triệu đồng/m2.

Về mức tăng giá bất động sản trong vòng 5 năm qua (giai đoạn 2021-2025) ở một số thành phố lớn thì Hà Nội dẫn đầu về mức tăng giá bất động sản tới 112%. Theo sau là Hải Phòng tăng 71%. Đà Nẵng tăng 53%. TP Hồ Chí Minh tăng 42%.

Cần chiến lược căn cơ sửa đổi chinh sách đất đai

Trong 5 năm trở lại đây, Chính phủ đã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, từ pháp lý, tín dụng đến quản lý thị trường, nhằm kéo mặt bằng giá đất về mức hợp lý. Nổi bật là việc hoàn thiện thể chế, hành lang pháp lý với hàng loạt luật mới như: Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh Bất động sản… Mục tiêu là hướng tới minh bạch hóa cơ chế giá, gỡ vướng thủ tục đầu tư, kiểm soát hoạt động môi giới và đầu cơ.

Chính phủ cũng thúc đẩy tăng nguồn cung thông qua Đề án 1 triệu căn nhà ở xã hội đến năm 2030. Nhưng đất đai luôn là vấn đề phức tạp, tồn tại rất nhiều năm và cần chiến lược căn cơ để sửa đổi chính sách.

Tổng Bí thư Tô Lâm đưa ra định hướng: "Trong chế độ sở hữu toàn dân, không có "giá thị trường" nào đúng đắn nếu Nhà nước không đứng ra định giá. Chỉ có giá chuẩn do Nhà nước xác lập mới bảo đảm lợi ích công ngăn chặn đầu cơ và đưa thị trường đất đai trở lại quỹ đạo phát triển bền vững".

Ông Nguyễn Văn Đính - Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam nêu ý kiến: "Chúng ta đã để quá lâu trong một hệ thống mà rất rối về các thể chế, quy định, mà như Tổng Bí thư nói là điểm nghẽn của điểm nghẽn. Triển khai một dự án mà quá lâu mất vài năm, thậm chí 10 năm mới xong thì cộng chi phí vào nó trở thành một giá thành cao. Rồi giá đất chúng ta lại đang áp dụng các bảng giá mà trên trời, đưa vào để tính tiền sử dụng đất, rõ ràng nó đội lên khủng khiếp. Vậy phải làm thế nào để chúng ta triệt tiêu những việc đó, chúng ta phải điều chỉnh được những nhóm vấn đề này".

Theo ông Cấn Văn Lực - Chuyên gia Kinh tế trưởng của BIDV: "Tổng Bí thư thời gian vừa qua cũng định hướng gợi mở là chúng ta phải sớm nghiên cứu thành lập quỹ nhà ở và theo tôi đây là một định hướng rất quan trọng. Đặc biệt, chúng ta cần có quỹ để phát triển nhà ở phù hợp với thu nhập cùa người dân, nhất là phân khúc thu nhập trung bình".

Đưa giá đất về đúng giá trị thật là yêu cầu cấp thiết hiện nay. Ảnh minh họa.

"Thời gian vừa qua số lượng dự án phê duyệt được nó ít. Thứ hai, tâm lý càng ít thì người ta lại càng tích cực lao vào. Tốc độ tăng giá đất giá nhà cao hơn nhiều so với thu nhập của người dân thì việc cần làm ở thời điểm này là chúng ta cần có các khái niệm thay đổi? Chúng ta cần phải điều chỉnh bình ổn, không phải chúng ta chỉ tận thu về giá đất giá nhà, như vậy sẽ giúp cho thị trường của thị trường của chúng ta phát triển bền vững", ông Nguyễn Chí Thanh - Phó Chủ tịch thường trực Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam đề xuất.

"Hà Nội và TP Hồ Chí Minh là hai thành phố mà giá bất động sản không theo một quy luật nào cả. Quy luật là do những nhà đầu tư và kể cả môi giới bất động sản người ta thổi lên. Nên chúng ta phải có cách quản lý vào một quỹ đạo hệ thống nhà ở xã hội nhiều hơn, giá phù hợp có thể chịu đựng được của người dân", ông Trần Ngọc Chính - Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển Đô thị Việt Nam kiến nghị.

Từ quan điểm của Tổng Bí thư Tô Lâm, có thể thấy rõ một thị trường chỉ phát triển lành mạnh khi phản ánh đúng giá trị thật, chứ không phải là giá trị ảo. "Giá theo thị trường" không có nghĩa là để mặc cho thị trường thao túng. Mọi chính sách phát triển kinh tế đều phải đặt lợi ích của nhân dân làm trung tâm.

Xác lập giá đất trong sở hữu toàn dân là trách nhiệm lịch sử của Nhà nước và cũng là chìa khóa để thị trường bất động sản Việt Nam thoát khỏi vòng xoáy đầu cơ, bước vào quỹ đạo ổn định, công bằng, tạo tiền đề cho sự phát triển bền vững.

Nguồn: https://vtv.vn/bat-dong-san-tang-phi-ma-nguoi-lao-dong-bi-day-xa-giac-mo-an-cu-100251012202640245.htm