Ca ghép tế bào đầu tiên mở ra bước ngoặt mới trong điều trị tiểu đường

Trong nghiên cứu mới công bố trên The New England Journal of Medicine, một bệnh nhân nam 42 tuổi bị tiểu đường type 1 từ năm 5 tuổi đã được ghép tế bào đảo tụy từ người hiến khỏe mạnh.

Kết quả cho thấy, sau 12 tuần, các tế bào này đã sản xuất insulin đáp ứng theo mức đường huyết, đặc biệt là sau bữa ăn. Quan trọng hơn, bệnh nhân không cần dùng thuốc ức chế miễn dịch.

Sự kiện đánh dấu lần đầu tiên kỹ thuật này thành công ở người mà không cần sử dụng thuốc ức chế miễn dịch.

Ca ghép tế bào đầu tiên mở ra bước ngoặt mới trong điều trị tiểu đường - 1 — Thử nghiệm mới mở ra hy vọng điều trị không cần phụ thuộc insulin hay thuốc ức chế miễn dịch cho những người bệnh tiểu đường (Ảnh minh họa: Unsplash).

Tiểu đường type 1 xảy ra khi hệ miễn dịch tấn công nhầm các tế bào đảo tụy trong tuyến tụy, là nơi sản xuất insulin. Hiện nay, tiểu đường thường được kiểm soát bằng chế độ ăn và tiêm insulin hằng ngày.

Những năm gần đây, các nhà khoa học thử nghiệm liệu pháp thay thế bằng cách cấy ghép tế bào đảo tụy khỏe mạnh. Tuy nhiên, trở ngại lớn nhất là hệ miễn dịch của bệnh nhân thường đào thải các tế bào ghép, buộc họ phải dùng thuốc ức chế miễn dịch. Điều này lại làm tăng nguy cơ nhiễm trùng và bệnh lý khác.

Để đạt được điều này, trước khi cấy ghép, các nhà khoa học đã sử dụng công cụ CRISPR để thực hiện 3 chỉnh sửa gen trên tế bào.

Kết quả thử nghiệm trên chính tế bào ghép cho thấy, những tế bào không được chỉnh sửa đều nhanh chóng bị tiêu diệt. Các tế bào chỉ chỉnh sửa một phần cũng bị cơ thể loại bỏ. Chỉ những tế bào có đủ 3 chỉnh sửa mới tồn tại và duy trì chức năng sản xuất insulin.

Trước đây, kỹ thuật này từng cho kết quả khả quan trên chuột và khỉ, nhưng đây là lần đầu tiên được thử nghiệm trên người mà không cần dùng thuốc ức chế miễn dịch.

Năm ngoái, tại Trung Quốc, các bác sĩ cũng báo cáo trường hợp một phụ nữ trẻ được ghép tế bào sản xuất insulin nuôi cấy từ chính tế bào gốc của cô. Sau 4 tháng, bệnh nhân duy trì đường huyết an toàn tới 98% thời gian trong ngày.

Các nhà nghiên cứu kỳ vọng, kết quả mới này có thể mở ra hướng điều trị tiểu đường type 1 an toàn và hiệu quả hơn. Đồng thời, công nghệ chỉnh sửa gen này có thể ứng dụng rộng rãi trong các loại ghép tạng khác, giảm nhu cầu dùng thuốc ức chế miễn dịch vốn là rào cản lớn nhất hiện nay.

Nguồn: https://dantri.com.vn/suc-khoe/ca-ghep-te-bao-dau-tien-mo-ra-buoc-ngoat-moi-trong-dieu-tri-tieu-duong-20250819170426435.htm