Căng cơ ở người cao tuổi, do nội trợ hay bệnh lý tiềm ẩn?

(Dân trí) - Với người cao tuổi, căng cơ ở cổ và vai thường xảy ra do hoạt động sinh hoạt hàng ngày, như mang vật nặng, cúi lâu, xoay cổ đột ngột..., có thể gây đau kéo dài, cần thăm khám chuyên khoa để được điều trị đúng cách.

Độc giả Nguyễn Hà An gửi câu hỏi về chuyên trang Ngoại thần kinh - Cột sống, với nội dung: "Mẹ tôi 72 tuổi, là nội trợ, được bác sĩ ở địa phương chẩn đoán bị căng cơ ở cổ và vai do quá sức. Tôi không hiểu căng cơ là gì và tại sao mẹ tôi lại bị như vậy? Phương pháp nào giúp trị dứt điểm".

Trả lời câu hỏi của độc giả, ThS.BS Vũ Đại Việt, khoa Chấn thương Chỉnh hình, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Nam Sài Gòn cho biết, căng cơ là tình trạng cơ bắp hoặc gân (mô liên kết giữa cơ và xương) bị kéo giãn quá mức hoặc rách nhẹ do vận động mạnh, lặp lại, hoặc tư thế sai. Ở người cao tuổi, căng cơ ở cổ và vai thường xảy ra do các hoạt động sinh hoạt hàng ngày, như mang vật nặng, cúi lâu, hoặc xoay cổ đột ngột. Triệu chứng bao gồm đau nhức âm ỉ, cứng cơ, hạn chế cử động, đôi khi sưng nhẹ ở vùng bị ảnh hưởng.

“Ở tuổi 72, cơ bắp và gân đã giảm độ đàn hồi, dễ tổn thương hơn khi thực hiện các công việc lặp lại như lau nhà, giặt đồ, hoặc bế cháu. Căng cơ cổ và vai có thể gây đau kéo dài, ảnh hưởng đến sinh hoạt nếu không được điều trị đúng cách”, bác sĩ Việt cho biết.

Theo bác sĩ Việt, khi bị đau cổ và vai kéo dài hơn 5-7 ngày dù đã nghỉ ngơi, nên thăm khám chuyên khoa Chấn thương Chỉnh hình.

Vì sao người nội trợ cao tuổi dễ bị căng cơ?

Dù là nội trợ, người cao tuổi vẫn có nguy cơ bị căng cơ do các yếu tố sau:

Công việc lặp lại: Các hoạt động như lau nhà, giặt đồ bằng tay, bưng bê đồ nặng, hoặc bế cháu đòi hỏi sử dụng cơ cổ và vai liên tục, dễ gây quá tải.

Tư thế sai: Cúi đầu lâu khi nấu ăn, lau dọn, hoặc xoay cổ đột ngột có thể làm cơ bị kéo giãn quá mức.

Suy yếu cơ do tuổi tác: Cơ bắp và gân kém linh hoạt, lưu lượng máu giảm, làm chậm khả năng phục hồi sau tổn thương.

Bệnh lý nền: Thoái hóa đốt sống cổ, viêm khớp, hoặc loãng xương có thể làm tăng nguy cơ căng cơ và khiến cơn đau nặng hơn.

Thiếu vận động hợp lý: Người nội trợ thường ít tập các bài tập tăng cường cơ, dẫn đến cơ yếu, dễ tổn thương khi làm việc nặng.

Phân biệt căng cơ với bong gân, thoát vị đĩa đệm

Căng cơ: Cơ hoặc gân bị kéo giãn, gây đau nhức, cứng cơ, nhưng không có sưng rõ hoặc bầm tím. Triệu chứng đau nhức thường cải thiện sau vài ngày nghỉ ngơi.

Bong gân: Dây chằng bị giãn hoặc rách, thường do xoắn hoặc va đập, gây sưng, bầm tím, khó cử động.

Thoát vị đĩa đệm cổ: Gây đau lan xuống vai, cánh tay, kèm tình trạng tê hoặc yếu, do đĩa đệm chèn ép dây thần kinh.

Khi nào cần khám chuyên khoa?

Các dấu hiệu cần lưu ý: Đau âm ỉ hoặc nhói, tăng khi xoay cổ, nâng vai, hoặc làm việc nhà; cứng cơ, khó xoay cổ hoặc giơ tay lên cao; sưng nhẹ, cảm giác nóng, hoặc bầm tím ở cổ/vai; tê, yếu, hoặc đau lan xuống cánh tay, bàn tay.

Người nhà đi cùng cần cung cấp thông tin cho bác sĩ, bao gồm: Triệu chứng cụ thể (đau khi nào, mức độ ra sao); công việc hàng ngày (lau nhà, giặt đồ, bế cháu); tiền sử bệnh lý (thoái hóa khớp, loãng xương, đái tháo đường).

Dựa trên đánh giá chuyên sâu, bác sĩ sẽ chỉ định các xét nghiệm cận lâm sàng phù hợp để xác định chính xác tình trạng, từ đó đề xuất phương án điều trị tối ưu, từ điều trị bảo tồn cho đến can thiệp phẫu thuật (nếu cần thiết).

Khám lâm sàng giúp bác sĩ xác định chính xác nguyên nhân gây căng cơ (Ảnh: BVCC).

Cách chăm sóc và phòng ngừa căng cơ ở người cao tuổi

Nghỉ ngơi hợp lý: Hạn chế các công việc nặng như lau nhà, giặt đồ bằng tay, hoặc bế cháu trong 5-7 ngày. Khuyến khích cử động nhẹ nhàng để tránh cứng cơ.

Chườm lạnh/nóng: Chườm lạnh 15-20 phút, 2-3 lần/ngày trong 48-72 giờ đầu để giảm đau. Sau đó, chườm nóng giúp tăng lưu thông máu, giảm cứng cơ.

Thuốc theo chỉ định: Sử dụng thuốc giảm đau hoặc kháng viêm đúng liều theo hướng dẫn bác sĩ, tránh thuốc chứa corticoid.

Băng ép hoặc nẹp: Sử dụng băng thun hoặc nẹp vai/cổ để hỗ trợ, giảm áp lực lên cơ khi làm việc nhà.

Tập vật lý trị liệu: Tham gia các bài tập tăng cường cơ cổ, vai, cải thiện độ linh hoạt, dưới sự hướng dẫn của chuyên gia.

Điều chỉnh tư thế làm việc: Tránh cúi lâu hoặc xoay cổ đột ngột khi lau dọn, nấu ăn. Sử dụng ghế thấp khi làm việc để giảm áp lực lên cổ và vai.

Dinh dưỡng hỗ trợ: Bổ sung thực phẩm giàu canxi (sữa, cá hồi), vitamin D (tắm nắng sáng), protein (thịt nạc, đậu) để tăng cường sức khỏe cơ xương.

Tập thể dục nhẹ: Tập yoga, đi bộ chậm, hoặc các bài tập giãn cơ để tăng cường sức mạnh và độ linh hoạt.

Nguồn: https://dantri.com.vn/suc-khoe/cang-co-o-nguoi-cao-tuoi-do-noi-tro-hay-benh-ly-tiem-an-20251010145913895.htm