Chi tiết thủ tục chuyển đất vườn sang đất ở

*Điều kiện thực hiện:
Theo Điều 58 Luật Đất đai 2024 và Điều 12 Nghị định 102/2024/NĐ-CP, việc chuyển đất vườn sang đất ở phải đáp ứng các điều kiện sau:
• Đất có trong kế hoạch sử dụng đất hằng năm của cấp huyện đã được phê duyệt.
• Phù hợp với quy hoạch xây dựng (nếu đất thuộc khu đô thị hoặc quy hoạch điểm dân cư nông thôn).
• Có nhu cầu sử dụng đất ở thực tế và đảm bảo không vi phạm quy định về bảo vệ đất nông nghiệp, đất rừng.
• Thửa đất không có tranh chấp, có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ).
*Hồ sơ cần chuẩn bị:
Theo khoản 1 Điều 15 Nghị định 102/2024/NĐ-CP, người sử dụng đất nộp 01 bộ hồ sơ gồm:
• Đơn xin chuyển mục đích sử dụng đất (Mẫu 02c/ĐKSDĐ).
• Bản gốc Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
• Trích lục bản đồ địa chính hoặc trích đo địa chính thửa đất.
• Biên bản xác minh thực địa (nếu có).
• Tờ khai thực hiện nghĩa vụ tài chính liên quan.

Bí anh sơn — Trồng bí xanh ở Anh Sơn. Ảnh: Trân Châu

*Trình tự thực hiện:
Bước 1: Nộp hồ sơ tại: Trung tâm Phục vụ hành chính công cấp xã, phường mới. Đối với tổ chức, nộp tại Sở Tài nguyên và Môi trường cấp tỉnh.
Bước 2: Thẩm định hồ sơ
• Cơ quan tiếp nhận kiểm tra hồ sơ, tiến hành xác minh thực địa (nếu cần).
• Trình UBND cấp có thẩm quyền ban hành Quyết định cho phép chuyển mục đích sử dụng đất (Mẫu 04c/ĐKSDĐ).
Bước 3: Thực hiện nghĩa vụ tài chính
• Người sử dụng đất phải nộp tiền sử dụng đất theo quy định.
UBND cấp tỉnh ban hành bảng giá đất làm căn cứ tính tiền sử dụng đất khi chuyển mục đích. Người sử dụng đất nên tra cứu giá đất hoặc liên hệ Đội thuế cơ sở để biết cụ thể số tiền phải nộp.

Giao dịch tại bộ phận một cửa ở thành phố Vinh. Ảnh: Nguyễn Hải

Bước 4: Cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mới.

Theo Nghị định số 151/2025/NĐ-CP về phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương 2 cấp, phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực đất đai thì Điều 5 quy định: Thẩm quyền của Uỷ ban nhân dân cấp huyện, Chủ tịch Uỷ ban nhân dân cấp huyện chuyển giao cho Chủ tịch Uỷ ban nhân dân cấp xã. Theo đó cấp xã, phường có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất quy định tại điểm b, khoản 1 Điều 136 và điểm d khoản 2 Điều 142 Luật Đất đai.
-Sau khi hoàn thành nghĩa vụ tài chính, người dân được cấp lại GCN QSDĐ thể hiện mục đích sử dụng là đất ở. Đồng thời cập nhật, chỉnh lý cơ sở dữ liệu đất đai, hồ sơ địa chính và cơ quan quản lý đất đai cấp cơ sở trả lại Sổ cho người sử dụng đất.

Trường hợp vừa chuyển quyền sử dụng, vừa chuyển mục đích sử dụng thì sẽ thực hiện thủ tục đăng ký chuyển quyền sử dụng đất đồng thời với thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất theo quy định.

Người dân cần lưu ý: Nên kiểm tra thông tin quy hoạch đất trước khi làm thủ tục. Trường hợp đất không phù hợp quy hoạch hoặc không nằm trong kế hoạch sử dụng đất thì không được phép chuyển mục đích.
Việc chuyển đất vườn sang đất ở là quyền của người sử dụng đất, nhưng phải thực hiện đúng trình tự pháp luật. Người dân cần chủ động tìm hiểu quy hoạch, chuẩn bị đầy đủ hồ sơ và thực hiện nghĩa vụ tài chính đúng quy định để được cơ quan nhà nước cấp phép hợp lệ.

Cơ sở pháp lý: Luật Đất đai số 31/2024/QH15, có hiệu lực từ ngày 01/01/2025.
• Nghị định số 102/2024/NĐ-CP của Chính phủ hướng dẫn chi tiết thi hành một số điều của Luật Đất đai.
• Các Thông tư hướng dẫn của Bộ Tài nguyên và Môi trường (BTNMT) năm 2024.

*Nghị định số 51/2025 về thẩm quyền của chính quyền địa phương hai cấp phân quyền phân cấp trong lĩnh vực đất đai.

*Nghị định số 118/2025/NĐ-CP về thực hiện thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông tại bộ phận Một cửa và cổng Dịch vụ công quốc gia.