Cho thuê nhà ngắn hạn làm “nóng” thị trường nhà ở

Những xáo trộn từ làn sóng cho thuê nhà ngắn hạn

Các dịch vụ cho thuê nhà ngắn hạn từ lâu đã được biết đến với những tác động tích cực đến ngành du lịch, dịch vụ, từ việc cung cấp cho du khách các lựa chọn chỗ ở linh hoạt với giá cả phải chăng, cho đến tăng nguồn thu cho kinh tế địa phương. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích, loại hình này cũng kéo theo không ít rủi ro về pháp lý, an ninh… và đặc biệt là gây ra sự xáo trộn thị trường nhà ở tại nhiều quốc gia.

Vịnh Bremer, bang Tây Australia với bãi biển thơ mộng và những cánh đồng hoa tuyệt đẹp là một điểm đến thu hút du khách. Nhưng tác động đi kèm đối với cư dân và hệ thống dịch vụ thiết yếu cũng không hề nhỏ.

Bà Joanne Iffla - Chủ doanh nghiệp tại Vịnh Bremer, Australia cho biết: "Điện, nước, việc lập kế hoạch cho tương lai và kết nối là những vấn đề lớn khi dòng du khách đổ về. Hầu hết các chủ doanh nghiệp phải tự trang bị nguồn điện dự phòng".

Bà Iffla - Chủ tịch hội đồng khu vực và cũng là chủ một doanh nghiệp tại địa phương cho biết, du lịch phát triển đã khiến số lượng nhà cho thuê ngắn hạn gần bằng với nhà cho thuê dài hạn. Điều này khiến giá thuê nhà tăng cao, khiến các doanh nghiệp không còn lựa chọn nào khác ngoài việc phải tự lo chỗ ở cho công nhân.

Bà Joanne Iffla - Chủ doanh nghiệp tại Vịnh Bremer, Australia chia sẻ: "Nếu chúng tôi không thể tìm được nhà ở trong thị trấn cho nhân viên, chúng tôi sẽ không thể mở cửa hoạt động. Đó là cái giá phải chi trả khi kinh doanh tại Vịnh Bremer".

Không chỉ Australia, nhiều quốc gia khác cũng phải đối mặt với tình trạng tương tự. Tại khu phố Montmartre ở Paris (Pháp), nơi tiếp đón 11 triệu lượt du khách hàng năm, giá nhà đất đã tăng 19% trong một thập kỷ qua, khiến người dân địa phương khó tiếp cận. Đi kèm với đó là giá cả tăng cao và sự biến mất của nhiều dịch vụ thiết yếu.

Bà Anne Renaudie - Người dân Paris, Pháp cho hay: "Giờ đây chúng tôi chỉ còn lại hai hoặc ba cửa hàng thịt, hai cửa hàng phô mai. Tất cả đã lần lượt biến mất nhường chỗ cho các dịch vụ du lịch. Trước là cửa hàng của các thương hiệu quần áo lớn, còn bây giờ các cửa hàng kem, bánh cờ rếp, bánh taco. Vẫn là những cửa hàng thực phẩm, nhưng chỉ dành riêng cho khách du lịch".

Theo Cơ quan thống kê châu Âu Eurostat, lượng khách thuê nhà ngắn hạn tại châu Âu trong quý II vừa qua đã tăng 7,8% so với cùng kỳ năm trước, chiếm 23% tổng số chỗ lưu trú hiện có. Điều này đã góp phần dẫn đến tình trạng thiếu hụt nguồn cung nhà ở giá rẻ tại các điểm du lịch nổi tiếng ở Pháp, Tây Ban Nha hay Italia.

Nhiều nước thắt chặt kiểm soát nhà cho thuê ngắn hạn

Trước tình trạng trên, nhiều nước đang thắt chặt việc kiểm soát nhà cho thuê ngắn hạn, để đảm bảo sự cân bằng của thị trường nhà ở. Nhiều biện pháp nghiêm ngặt đã được đưa ra.

Tại châu Âu, nhiều thành phố như Paris, Barcelona, Vienne đã giới hạn số ngày thuê ngắn hạn trong năm (từ 90 đến 120 ngày), yêu cầu đăng ký, cấp phép và quản lý chặt chẽ hoạt động cho thuê.

Các thành phố lịch sử như Florence, Venice, Lisbon, Athens áp dụng lệnh cấm hoặc giới hạn nghiêm ngặt nhà cho thuê ngắn hạn để bảo vệ cư dân và giảm áp lực thị trường nhà ở. EU dự kiến ban hành luật chung áp dụng từ tháng 5/2026 nhằm điều tiết thị trường, tập trung bảo vệ quyền cư trú lâu dài và duy trì cân bằng nhà ở.

Tại Bắc Mỹ, ở nhiều thành phố, chủ nhà chỉ được phép cho thuê ngắn hạn tại nơi ở chính, phải có giấy phép và giới hạn số lượng bất động sản được vận hành cho thuê ngắn hạn. Các nước châu Á như Nhật Bản, Hàn Quốc cũng đã siết chặt luật cho thuê ngắn hạn để bảo vệ thị trường nhà ở và hạn chế ảnh hưởng xã hội tiêu cực.

Tác động từ việc kiểm soát chặt nhà cho thuê ngắn hạn

Tuy nhiên, việc kiểm soát hình thức cho thuê nhà ngắn hạn quá chặt cũng có thể gây ra những tác động không mong muốn, bởi các dịch vụ này có đóng góp rất đáng kể cho nền kinh tế.

Một nghiên cứu được Oxford Economics thực hiện hồi năm 2023 cho thấy, nhà cho thuê ngắn hạn tạo ra tổng lợi ích kinh tế lên tới 149 tỷ euro và hỗ trợ 2,1 triệu việc làm tại EU. Việc áp đặt các biện pháp hạn chế sẽ gây ra tác động lớn, làm giảm nguồn thu kinh tế, trong khi chi phí du lịch cũng trở nên đắt đỏ hơn.

Trong khi đó, những tác động từ việc hạn chế đà tăng giá nhà lại không mấy ấn tượng. Theo Oxford Economics, nhà cho thuê ngắn hạn chỉ chiếm một phần nhỏ trong tổng số nhà tại các thành phố lớn ở châu Âu và cho dù tất cả số nhà này được cho thuê dài hạn thì giá nhà cũng chỉ giảm chưa đầy 0,7%.

Một ví dụ mới nhất là tại Canada, thành phố Vancouver - nơi có các quy định chặt chẽ về cho thuê nhà ngắn hạn, có thể sẽ đối mặt với tình trạng thiếu hụt tổng cộng khoảng 70.000 chỗ lưu trú cho du khách và giá khách sạn tăng 200% trong thời gian diễn ra World Cup 2026. Đi kèm với đó là việc mất đi nguồn doanh thu 45 triệu đô la Canada.

Những giải pháp cân bằng để hỗ trợ thị trường nhà ở

Những tác động như vậy, đặt ra thách thức lớn cho giới chức các nước trong việc làm sao để vừa ổn định thị trường nhà, nhưng đồng thời cũng không ảnh hưởng đến sự phát triển của du lịch, dịch vụ. Điều này đòi hỏi một cách tiếp cận cân bằng và bền vững hơn.

Tại Australia, chính quyền bang Tây Australia đã yêu cầu tất cả các dịch vụ cho thuê lưu trú ngắn hạn phải có đăng ký, từ đó theo dõi và quản lý thị trường này hiệu quả hơn. Chính quyền cũng cung cấp hỗ trợ tài chính 10.000 đô la Australia cho những chủ nhà đồng ý chuyển đổi nhà cho thuê ngắn hạn thành cho thuê dài hạn trong ít nhất 12 tháng.

Ông John Carey - Bộ trưởng Nhà ở, Bang Tây Australia cho biết: "Tôi cho rằng các cộng đồng địa phương có thể tự nhìn vào khu vực của mình để đánh giá rằng, liệu số lượng điểm cho thuê ngắn hạn có đang quá cao hay không, và vận động chính quyền địa phương thay đổi. Mục tiêu của chúng tôi là muốn có thêm nhiều chủ nhà chuyển sang cho thuê dài hạn".

Trong khi đó, EU cũng đang nỗ lực thực hiện các biện pháp nhằm giải quyết tình trạng thiếu hụt nguồn cung nhà ở dài hạn cho người dân. Bên cạnh việc hạn chế loại hình cho thuê ngắn hạn, kế hoạch nhà ở giá rẻ và các sáng kiến về nhà ở sẽ được triển khai.

Bà Ursula Von Der Leyen - Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) nhấn mạnh: "Chúng ta cần một cuộc cải tổ toàn diện để nhà ở dễ tiếp cận hơn, bền vững và chất lượng tốt hơn. Chúng ta cần sửa đổi các quy định về trợ cấp nhà nước để tăng cường hỗ trợ nhà ở, đơn giản hóa thủ tục cho xây dựng nhà mới và ký túc xá cho sinh viên, cũng như những sáng kiến mới giải quyết vấn đề của cho thuê ngắn hạn".

Trước đó, các nước châu Âu cũng đã áp dụng một số biện pháp hỗ trợ thị trường. Năm 2023, Pháp đã sửa đổi luật nhằm tăng mạnh thuế đánh vào nhà bỏ trống, lên mức 17% trong năm đầu tiên và 34% trong các năm sau, nhằm buộc các chủ nhà phải sớm đưa nhà trở lại thị trường, hạ giá bán hoặc giảm phí thuê nhà dài hạn.

Còn tại Đức, chính phủ đã thỏa thuận với các bang chi 3,5 tỷ euro trong năm nay nhằm phát triển nhà ở xã hội và ký túc xá sinh viên để đảm bảo nhu cầu nhà ở cho người trẻ.

Nguồn: https://vtv.vn/cho-thue-nha-ngan-han-lam-nong-thi-truong-nha-o-100251008104245882.htm