Chuyển đổi số: 'Chìa khóa' của giáo dục TP.HCM

Ngành GD-ĐT TP.HCM đã có những bước tiến dài trong chuyển đổi số, đổi mới phương pháp dạy học và hội nhập quốc tế.

ĐI ĐẦU TRONG CHUYỂN ĐỔI SỐ

Xác định công nghệ là "chìa khóa" mở ra tương lai giáo dục hiện đại, Sở GD-ĐT TP.HCM đã cụ thể hóa chiến lược phát triển giáo dục gắn liền với chuyển đổi số thông qua nhiều chương trình, đề án và mô hình tiên phong, hướng tới xây dựng "Trường học số - Học sinh số - Giáo viên số".

Học sinh học ngoại ngữ với công nghệ thực tế ảo Metaverse

ẢNH: BẢO CHÂU

Ông Hồ Tấn Minh, Chánh văn phòng Sở GD-ĐT TP.HCM, cho biết việc ứng dụng công nghệ thông tin không chỉ dừng lại ở quản lý hành chính mà còn lan tỏa sâu rộng đến từng lớp học, từng hoạt động dạy và học. Toàn ngành đã triển khai đồng bộ nền tảng cơ sở dữ liệu ngành giáo dục kết nối thống nhất giữa các cơ sở giáo dục, hỗ trợ quản lý hồ sơ học sinh (HS), kết quả học tập, chuyên môn của giáo viên (GV) và hoạt động nhà trường. Hệ thống này giúp nâng cao tính minh bạch, tiết kiệm thời gian, đồng thời phục vụ hiệu quả cho công tác chỉ đạo, điều hành và ra quyết định dựa trên dữ liệu.

TP.HCM cũng là địa phương đầu tiên trong cả nước triển khai hệ thống học tập và kiểm tra đánh giá trực tuyến quy mô lớn, được đồng bộ từ cấp tiểu học đến THPT. Đặc biệt, sau đại dịch Covid-19, ngành GD-ĐT TP.HCM đã nhanh chóng thích ứng, đưa việc dạy học trực tuyến trở thành một phần thường xuyên trong chiến lược giáo dục linh hoạt.

Từ việc dạy học qua Zoom, Google Classroom, các trường đã từng bước chuyển sang nền tảng học tập số hóa nội bộ, nơi mỗi bài giảng, tài liệu, video học tập được xây dựng và lưu trữ thành "ngân hàng tri thức số". GV được tập huấn kỹ năng số, HS được trang bị năng lực công nghệ thông tin và kỹ năng sử dụng thiết bị thông minh một cách an toàn, hiệu quả.

Đặc biệt, TP.HCM còn là địa phương tiên phong trong việc đưa chuẩn kỹ năng số quốc tế ICDL (International Computer Driving License) vào giảng dạy chính khóa. Việc triển khai ICDL không chỉ giúp HS có chứng chỉ tin học quốc tế mà còn hội nhập công nghệ, tạo nền tảng vững chắc cho thế hệ "công dân số" tương lai.

Song song đó, việc số hóa thư viện, học liệu, quản lý thông minh, và ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong giáo dục đang được mở rộng. Nhiều trường học tại TP.HCM đã triển khai "Thư viện số", "GV ảo", "Robot hỗ trợ HS", biến không gian học tập trở thành môi trường tương tác đa chiều, khơi gợi hứng thú và sáng tạo. Đây chính là nền móng quan trọng để TP.HCM hướng tới mục tiêu "Giáo dục thông minh, thành phố thông minh".

TỪNG BƯỚC ĐƯA TIẾNG ANH TRỞ THÀNH NGÔN NGỮ THỨ 2 TRONG TRƯỜNG HỌC

Cũng bắt đầu từ năm học này, TP.HCM chuẩn bị cho lộ trình từng bước đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ 2 trong trường học sớm nhất, nhiều nhất toàn quốc.

Học sinh mầm non tại TP.HCM trải nghiệm kính thực tế ảo trong ngày khánh thành Thư viện số của nhà trường

ẢNH: THÚY HẰNG

Đề cập việc chuẩn bị các bước trong xây dựng lộ trình đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ 2 trong trường học, tiến sĩ Nguyễn Văn Hiếu, Giám đốc Sở GD-ĐT TP.HCM, nhận định TP.HCM có nhiều thuận lợi khi thí điểm triển khai nhờ hiệu quả triển khai các chương trình, đề án ngay từ lớp 1 như Chương trình tăng cường tiếng Anh từ năm học 1998-1999, Chương trình tiếng Anh tích hợp (Đề án 5695 - Dạy và học các môn toán, khoa học và tiếng Anh tích hợp chương trình Anh và VN từ năm học 2014-2015)… Mục tiêu cốt lõi của đề án là giúp HS học tiếng Anh, học các môn học bằng tiếng Anh, qua đó phát triển năng lực ngoại ngữ, tư duy học thuật và khả năng hội nhập quốc tế ngay từ bậc phổ thông. Đây là bước đi tiên phong của TP.HCM trong tiến trình đổi mới toàn diện giáo dục, bắt nhịp với xu thế hội nhập và chuyển đổi số trong giảng dạy.

TP.HCM đang trong giai đoạn lấy ý kiến để hoàn tất đề án từng bước đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ 2 trong trường học với 2 giai đoạn cùng những giải pháp cụ thể.

Giờ học với giáo viên người nước ngoài của học sinh TP.HCM

ảnh: Đào Ngọc Thạch

Trong đó, năm học 2025-2026 là giai đoạn 1, chuẩn bị và thí điểm với các công việc như thành lập ban chỉ đạo đề án cấp TP, ban hành văn bản hướng dẫn chuyên môn, tài chính, nhân sự để triển khai. Hoàn thành khảo sát, đánh giá toàn diện thực trạng và xây dựng kế hoạch, lộ trình chi tiết cho từng trường, từng địa phương. Bắt đầu triển khai các khóa bồi dưỡng năng lực ngôn ngữ và phương pháp giảng dạy đại trà cho đội ngũ GV. Lựa chọn và bắt đầu quy trình xây dựng đề án chi tiết cho trường công lập thí điểm chương trình quốc tế.

Giai đoạn 2 (từ năm 2027 - 2030) triển khai diện rộng và đánh giá, đưa vào hoạt động các phòng học số theo kế hoạch. Các trường thí điểm chương trình quốc tế bắt đầu tuyển sinh các khóa đầu tiên. Tổ chức sơ kết, đánh giá giữa kỳ vào cuối năm 2027 để rút kinh nghiệm và điều chỉnh (nếu cần). Tổ chức tổng kết, đánh giá toàn diện kết quả thực hiện Đề án giai đoạn 2025 - 2030 vào cuối năm 2030.

Dựa trên kết quả sơ kết giai đoạn 2025 - 2030, xây dựng Đề án giai đoạn tiếp theo với các mục tiêu cao hơn, nhằm đưa tiếng Anh thực sự trở thành ngôn ngữ thứ 2, phổ biến trong học tập, nghiên cứu và đời sống, góp phần xây dựng TP.HCM trở thành một trung tâm giáo dục, kinh tế, tài chính của châu Á.

Thông tin giữa GV, phụ huynh, HS qua ứng dụng công nghệ

Năm học 2025-2026, ngành GD-ĐT TP.HCM triển khai hệ thống ứng dụng tương tác EDUi cho tất cả cơ sở giáo dục các cấp. Đây được coi là bước đi quan trọng nhằm đồng bộ hóa nền tảng quản lý, nâng cao hiệu quả dạy và học, đồng thời gắn kết với định hướng chuyển đổi số chung của thành phố và cả nước.

EDUi được thiết kế như một nền tảng dùng chung cho toàn ngành, bảo đảm sự thống nhất về dữ liệu, quy trình quản lý và phương thức vận hành. Thông qua đó, nhà trường giảm bớt thủ tục hành chính, GV thuận tiện trong quản lý lớp học, còn HS được hỗ trợ tiếp cận học liệu số, học trực tuyến, nộp bài và cập nhật thông tin học tập kịp thời. Hệ thống cũng tạo điều kiện tăng cường tương tác giữa nhà trường, gia đình và xã hội.

Theo Sở GD-ĐT, việc áp dụng EDUi không chỉ mang lại lợi ích thiết thực cho từng trường học, mà còn góp phần xây dựng hạ tầng dữ liệu giáo dục tập trung, liên thông với các lĩnh vực khác. Đây là nền tảng quan trọng để giáo dục TP.HCM tiếp tục tiên phong trong tiến trình chuyển đổi số, đồng thời đồng hành cùng thành phố hướng tới mục tiêu đô thị thông minh.

Cụ thể, các chức năng ứng dụng tương tác EDUi sẽ cung cấp miễn phí các thông tin, tin tức, sự kiện của ngành; Giúp Sở GD-ĐT thực hiện tổ chức các nội dung khảo sát công khai cho phụ huynh và HS; Thông tin kết quả học tập (cung cấp tiện ích cho phụ huynh HS có thể đăng ký tài khoản bằng căn cước công dân để tra cứu theo dõi kết quả học tập của HS); Thông tin giáo dục (cung cấp tiện ích cho phụ huynh và HS theo dõi bảng tin về lớp học của HS); Gửi yêu cầu nghỉ học; Cung cấp tiện ích cho HS/phụ huynh xem thời khóa biểu của HS, GV ký sổ đầu bài số… Cung cấp nền tảng cho phép các đơn vị tổ chức xây dựng và chia sẻ kho học liệu để phục vụ nâng cao chất lượng giảng dạy; Tương tác, liên lạc giữa GV, phụ huynh và nhà trường; Quản lý thông tin HS, điểm danh, chuyên cần, vi phạm.

Ngoài ra, hệ thống ứng dụng tương tác EDUi còn có tính năng thư viện số, trong đó HS, GV có thể thực hiện mượn - trả sách và đọc sách online. Về quản lý thiết bị cơ sở vật chất, GV có thể thực hiện mượn - trả thiết bị qua ứng dụng. Về y tế học đường, cập nhật dữ liệu khám sức khỏe định kỳ của HS và các vấn đề sức khỏe HS trong quá trình học tại trường. GV quản lý, đánh giá, theo dõi bài tập củng cố kiến thức. HS có thể theo dõi và nộp bài tập trên app. Hỗ trợ học tập trực tuyến, giao bài tập, nộp bài, kiểm tra, đánh giá; ứng dụng AI trong dạy và học…

Nguồn: https://thanhnien.vn/chuyen-doi-so-chia-khoa-cua-giao-duc-tphcm-185251012193309151.htm