
Hành trình vượt gian khó
Cách đây hơn một thập kỷ, trên vùng đất đỏ bazan trù phú của Tây Nguyên, một ý tưởng lớn đã được Đảng, Nhà nước và Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) ấp ủ: Biến tiềm năng quặng bô xít thành hiện thực, tạo nên ngành công nghiệp alumin và tiến tới luyện nhôm ngay tại quê hương Đắk Nông (cũ), nay là tỉnh Lâm Đồng.
Dự án Nhà máy Sản xuất Alumin Nhân Cơ - 1 trong 2 dự án thí điểm của ngành than - khoáng sản Việt Nam chính là kết tinh của tầm nhìn đó. Dự án nhanh chóng được triển khai với sự quyết tâm cao của Chính phủ và sự đồng lòng, ủng hộ từ đa số Nhân dân. Ngày 01/10/2015, Công ty Nhôm Đắk Nông - TKV (DNA) chính thức ra đời, với sứ mệnh quản lý, vận hành Nhà máy Alumin Nhân Cơ, khai thác và chế biến quặng bô xít, đóng góp vào ngân sách Nhà nước, tạo việc làm và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội cho địa phương.
Ngay từ những ngày đầu, DNA phải đối diện với áp lực khổng lồ về tiến độ, kỹ thuật và giải phóng mặt bằng. Nhưng dù khó khăn đến mấy cũng không ngăn được bước chân của cán bộ, kỹ sư bám công trường để kiểm tra móng máy biến áp; những buổi họp dân song hành cùng việc lắp đặt thiết bị. Với trách nhiệm, áp lực tiến độ và kỳ vọng từ TKV, chính quyền cùng Nhân dân, tập thể Công ty đã bền bỉ vượt qua. Ngày 12/11/2016, tấn hydrat đầu tiên ra đời - một dấu mốc lịch sử chan chứa cả mồ hôi, nước mắt và niềm hạnh phúc vỡ òa.
10 năm qua là hành trình vượt khó để khẳng định giá trị. 10 năm tới sẽ là hành trình chinh phục những tầm cao mới, góp phần hiện thực hóa khát vọng công nghiệp hóa đất nước ngay từ lòng đất đỏ bazan Tây Nguyên.
Ông Nguyễn Bá Phong - Giám đốc Công ty Nhôm Đắk Nông - TKV
Ông Nguyễn Bá Phong - Giám đốc Công ty Nhôm Đắk Nông - TKV cho biết, dự án Nhà máy Alumin Nhân Cơ là công trình có quy mô phức tạp bậc nhất Tây Nguyên thời điểm đó. Mọi hạng mục đều đòi hỏi giám sát chặt chẽ, bảo đảm an toàn và tiến độ. Khó khăn lớn nhất là giải phóng mặt bằng khi xuất hiện tình trạng xây dựng trái phép để chờ đền bù. Thậm chí có lúc người dân tập trung chặn phương tiện vận chuyển quặng. Song nhờ sự phối hợp chặt chẽ giữa Công ty và chính quyền các cấp, từng nút thắt đã dần được tháo gỡ.
Nhà máy vận hành thử nghiệm trong muôn vàn sự cố kỹ thuật: băng tải rách, lò hơi tắc, mất điện toàn bộ, sản phẩm alumin chưa ổn định… Đội ngũ cán bộ, công nhân viên còn non kinh nghiệm, phải vừa làm vừa học, vừa xử lý sự cố, vừa hoàn thiện quy trình. Mặc dù vậy, nhờ quyết tâm cao, Công ty nhanh chóng đưa công suất từ 60% lên 100% thiết kế chỉ trong vài tháng.
Từ năm 2017 đến nay, DNA tiếp tục đối mặt với nhiều thách thức: Nguồn quặng đầu vào thiếu ổn định do vướng giải phóng mặt bằng; sự cố thiết bị lặp lại, nhất là trong mùa mưa Tây Nguyên. Công tác quản lý môi trường chịu áp lực lớn khi quy định ngày càng chặt chẽ. Ngoài ra, vấn đề số hóa quản trị còn hạn chế, dữ liệu vận hành chủ yếu ghi thủ công, khiến việc phân tích và dự báo khó khăn. Dù vậy, với tinh thần đoàn kết, sáng tạo đã giúp DNA từng bước làm chủ công nghệ, ổn định sản xuất và vượt qua những thử thách khắc nghiệt nhất.

Giá trị to lớn của ngành nhôm
Sau 10 năm, Công ty không chỉ khẳng định vị thế là doanh nghiệp công nghiệp trọng điểm của Tây Nguyên mà còn chứng minh tầm quan trọng chiến lược của ngành nhôm đối với kinh tế đất nước.
Năm 2018, chỉ sau hơn 1 năm vận hành thương mại, Nhà máy Alumin Nhân Cơ đã đạt công suất thiết kế. Đến năm 2022, sản lượng của nhà máy đạt trên 740.000 tấn, vượt 113,8% công suất. Các chỉ tiêu tiêu hao nguyên liệu (than, vôi, xút…) đều thấp hơn thiết kế, chứng tỏ năng lực vận hành ngày càng tối ưu. Công ty cũng chủ động hoàn thiện quy trình công nghệ, xây dựng mô hình vận hành tối ưu ở mọi dải công suất, qua đó tiết giảm nhân công, giảm chi phí, tăng hiệu quả.

Trong 10 năm qua, DNA luôn hoàn thành vượt mức kế hoạch sản xuất - kinh doanh được TKV giao. Doanh thu hàng năm tăng trưởng ổn định, lợi nhuận được bảo đảm, nộp ngân sách nhà nước ngày càng cao, góp phần quan trọng cho nguồn thu của tỉnh. Công ty cũng giải quyết việc làm ổn định cho hàng ngàn lao động trực tiếp và gián tiếp, góp phần thay đổi diện mạo đời sống ở địa phương.
Công tác phục hồi môi trường được DNA triển khai theo hình thức “cuốn chiếu”: Khai thác đến đâu, hoàn thổ, trồng cây đến đó. Nhiều khu vực khai thác sau khi hoàn thổ đã xanh trở lại, trở thành minh chứng rõ ràng cho sự gắn kết giữa phát triển công nghiệp và bảo vệ môi trường. Song song đó, Công ty đầu tư hệ thống quan trắc tự động, cải tiến quy trình xử lý bùn đỏ, chất thải rắn, nước thải… bảo đảm tuân thủ quy định pháp luật ngày càng khắt khe.
DNA luôn xác định con người là yếu tố then chốt. Công ty chú trọng đào tạo nguồn nhân lực trẻ, từng bước xây dựng đội ngũ kỹ sư, công nhân lành nghề, đủ khả năng làm chủ công nghệ phức tạp. Văn hóa doanh nghiệp được vun đắp qua tinh thần đoàn kết, trách nhiệm và sáng tạo, trở thành nền tảng vững chắc cho sự phát triển lâu dài.
Ông Nguyễn Bá Phong khẳng định: DNA cùng với dự án Alumin Tân Rai đã minh chứng tính khả thi của chiến lược phát triển ngành công nghiệp nhôm Việt Nam. Sản phẩm alumin Nhân Cơ không chỉ phục vụ xuất khẩu, đem lại ngoại tệ mà còn là bước đệm quan trọng tiến tới luyện nhôm trong nước - hướng đi chiến lược để giảm phụ thuộc nhập khẩu, nâng cao giá trị tài nguyên.
Nhìn lại chặng đường 10 năm, DNA đã khẳng định giá trị không chỉ bằng những con số ấn tượng mà còn bằng dấu ấn bền bỉ. Từ một vùng đất trù phú nhưng còn nhiều khó khăn, DNA đã tạo dựng một ngành công nghiệp hiện đại, tạo việc làm, thúc đẩy phát triển, góp phần bảo đảm an ninh năng lượng và tài nguyên quốc gia. DNA đã đặt nền móng cho mục tiêu trở thành trung tâm công nghiệp nhôm quốc gia của Lâm Đồng.
Tương lai phía trước vẫn còn nhiều thách thức: Nguồn quặng hạn chế, biến động thị trường, yêu cầu ngày càng cao về môi trường và chuyển đổi số. Song với kinh nghiệm tích lũy, sự đồng lòng của tập thể cán bộ, công nhân viên cùng sự quan tâm của TKV và chính quyền, DNA hoàn toàn có thể tiếp tục phát triển mạnh mẽ, trở thành “cánh chim đầu đàn” của ngành công nghiệp nhôm Việt Nam.
Nguồn: https://baolamdong.vn/cong-ty-nhom-dak-nong-tkv-va-mot-thap-ky-khang-dinh-gia-tri-393779.html
Bình luận (0)