Cựu quan chức AFF: “Tuyển Việt Nam khó thắng Malaysia ở trận tái đấu”

Đội tuyển Việt Nam chỉ thắng Nepal (hạng 176 FIFA) với cách biệt tối thiểu 1-0 vào tối 14/10. Trước đó, đoàn quân của HLV Kim Sang Sik cũng chỉ vượt qua đội bóng Nam Á với tỷ số 3-1 vào ngày 9/10. Dù giành trọn 6 điểm ở hai trận đấu đã qua, nhưng đội tuyển Việt Nam chưa đáp ứng được sự kỳ vọng của người hâm mộ.

Cựu Phó Chủ tịch chuyên môn VFF, đồng thời cũng là cựu Phó Chủ tịch Liên đoàn bóng đá Đông Nam Á (AFF) Dương Vũ Lâm chỉ ra những nguyên nhân khách quan lẫn chủ quan khiến đội tuyển Việt Nam chưa thể thắng đậm đối thủ yếu này.

Ngoài ra, trao đổi với phóng viên Dân trí, ông Dương Vũ Lâm cũng phân tích về hiện trạng của các đội tuyển ở Đông Nam Á, giữa làn sóng cầu thủ nhập tịch xuất hiện ồ ạt trong khu vực.

Đội tuyển Việt Nam mờ nhạt

Ông đánh giá thế nào về lối chơi của đội tuyển Việt Nam trước đội tuyển Nepal tối 14/10, vì sao chúng ta chỉ thắng đội bóng Nam Á với cách biệt tối thiểu?

- Đầu tiên, về nguyên nhân khách quan, đội tuyển không chơi tốt trong trận đấu này một phần vì cơn mưa lớn trước giờ bóng lăn, khiến cho mặt sân bị ảnh hưởng. Từ đó, các tình huống di chuyển, đi bóng, chuyền bóng và nhận bóng của các cầu thủ bị ảnh hưởng theo.

Tiếp theo, có lẽ phong độ của các cầu thủ Việt Nam vào lúc này không tốt, thể lực của nhiều vị trí trên sân không ở trạng thái sung sức nhất. Họ di chuyển không thanh thoát, các pha xử lý mang lại cảm giác khá nặng nề.

Tuy nhiên, dù bất kỳ lý do gì đi nữa, việc đội tuyển Việt Nam thi đấu mờ nhạt trước Nepal đã tạo sự thất vọng với người xem, sự lo âu của những người làm chuyên môn, bởi Nepal là nền bóng đá yếu hơn nhiều so với nền bóng đá Việt Nam.

Cầu thủ của họ nhiều người vẫn còn thi đấu nghiệp dư, một số khác không có đội bóng để thi đấu thường xuyên hàng tuần, nên với những điều kiện khách quan xảy ra trên sân như trời mưa, sân trơn, bóng ướt, lẽ ra cầu thủ của họ sẽ bị ảnh hưởng nhiều hơn so với cầu thủ Việt Nam, chứ không phải ngược lại.

Ông có thể nói rõ hơn về sự mờ nhạt của đội tuyển Việt Nam, thưa ông?

- Chúng ta thi đấu nhạt nhòa xuyên suốt ở cả hai trận đấu gặp Nepal vào các ngày 9/10 và 14/10, trên các sân Gò Đậu và Thống Nhất (đều ở TPHCM), nên không thể đổ hết lỗi cho yếu tố thời tiết.

Ở cả hai trận đấu này, các pha phối hợp của cầu thủ Việt Nam khá rời rạc, không đủ nhanh để tạo sự rối loạn cho hàng phòng ngự đối phương, cũng không đủ đa dạng để khiến hàng thủ Nepal phân tâm rồi tự để lộ các khoảng trống.

Bỏ qua yếu tố phong độ và thể lực, điều đáng ngại nhất nơi một số cầu thủ Việt Nam ở các trận đấu gặp Nepal vừa rồi là họ thiếu đi sự nhiệt tình. Một số vị trí không tích cực di chuyển không bóng, ít tăng tốc khi đội nhà thay đổi trạng thái, từ đó dẫn đến việc các pha phối hợp tấn công của chúng ta không đủ nhanh và cũng không đủ người chiếm lĩnh các khoảng không, không đủ để giúp toàn đội chơi đa dạng hơn.

Khó lật ngược tình thế trước Malaysia với lối chơi hiện tại

Cùng thời điểm với trận tuyển Việt Nam gặp Nepal tối 14/10, đội tuyển Malaysia thắng đậm đội tuyển Lào 5-1, kết quả của trận đấu này nói lên điều gì, thưa ông?

- Cũng giống như trận tuyển Việt Nam gặp Nepal, việc đội tuyển Malaysia thắng Lào gần như là điều đương nhiên, dựa trên trình độ giữa các nền bóng đá. Điều tôi quan tâm là cách họ giành chiến thắng.

Malaysia bị đội tuyển Lào dẫn trước 1-0 trong suốt hiệp một, chứng tỏ tinh thần của họ bị ảnh hưởng với việc họ có thể bị FIFA và AFC loại khỏi Asian Cup 2027, vì chuyện 7 cầu thủ nhập tịch của họ dùng hồ sơ giả.

Tinh thần đang dao động, Malaysia bị Lào dẫn trước, nhưng sang hiệp hai, khi có quãng nghỉ giữa hai hiệp để trấn tỉnh lại, các cầu thủ Malaysia ghi đến 5 bàn vào lưới đội tuyển Lào. Điều này phản ánh, dù mất đi nhóm 7 cầu thủ nhập tịch kia, đội tuyển Malaysia vẫn rất khó chơi với đội tuyển Việt Nam.

Đặt trường hợp phải sau vòng loại Asian Cup 2027 vào tháng 3/2026, AFC mới có phán quyết liên quan đến đội tuyển Malaysia, và đội tuyển Việt Nam vẫn cần phải thắng đội bóng này ở trận lượt về mới chắc chắn giành vé vào vòng chung kết (VCK). Liệu chúng ta có thắng nổi Malaysia với cách biệt từ 4 bàn trở lên?

- Khi Malaysia mất đi 7 cầu thủ nhập tịch đã bị FIFA “treo giò”, đội tuyển Việt Nam về lý thuyết là đội mạnh hơn. Tuy nhiên, vấn đề là sự thể hiện của chúng ta như thế nào trong thời gian tới.

Nếu đội tuyển Việt Nam, nếu một số cầu thủ Việt Nam vẫn thi đấu thiếu nhiệt tình, thiếu đi sự năng nổ như ở hai trận đấu gặp Nepal vừa rồi, chúng ta muốn thắng Malaysia với cách biệt tối thiểu ở trận lượt về cũng đã là việc rất khó rồi, chưa nói đến chuyện thắng với cách biệt 4 bàn.

Cựu quan chức AFF: “Tuyển Việt Nam khó thắng Malaysia ở trận tái đấu” - 3 — Chừng nào AFC chưa có phán quyết chính thức, Malaysia vẫn là đội dẫn trước đội tuyển Việt Nam tại vòng loại Asian Cup 2027 (Ảnh: FAM).

Về lý thuyết, chừng nào mà đội tuyển Malaysia chưa bị AFC loại khỏi Asian Cup 2027, họ vẫn xếp trên chúng ta tại bảng F vòng loại. Nhiệm vụ của đội tuyển Việt Nam là chuẩn bị về chuyên môn để lật ngược thế cờ trước họ trong trận lượt về.

Một khi không thể đoán các bước đi tiếp theo của AFC, liên quan đến chuyện họ xử lý đội tuyển Malysia như thế nào, chúng ta cần tập trung vào việc mà chúng ta có thể chủ động thực hiện, đó là chuẩn bị chuyên môn cho đội tuyển Việt Nam. Riêng với các trận đấu gặp Nepal mới đây, có thể nói rằng đội tuyển Việt Nam chuẩn bị chưa tốt cho trận tái đấu Malaysia.

Cầu thủ nhập tịch chưa thể giúp các đội Đông Nam Á vươn đến tầm cao mới

Cũng liên quan đến vấn đề cầu thủ nhập tịch ở Đông Nam Á, một đội tuyển vừa thất bại với mục tiêu của mình, đó là Indonesia. Ông đánh giá thế nào về thất bại của Indonesia tại vòng loại World Cup 2026?

- Dàn cầu thủ gốc Hà Lan đông đảo đang xuất hiện trong đội hình Indonesia giúp họ nhỉnh hơn các đội bóng dùng cầu thủ thuần Đông Nam Á. Nhưng trình độ của dàn cầu thủ này cũng chỉ dừng lại ở mức khá.

Nếu so sánh dàn cầu thủ nhập tịch gốc Hà Lan của Indonesia với nhóm các đội hàng đầu châu Á, Indonesia vẫn chưa theo kịp. Ví dụ, những cái tên đỉnh cao nhất của châu Á gồm Nhật Bản, Hàn Quốc, Iran đều có các danh thủ chơi ở các giải vô địch và các CLB hàng đầu châu Âu, trong khi cầu thủ gốc Hà Lan chỉ chơi ở các đội trung bình yếu ở “lục địa già”.

Đấy là sự khác biệt đầu tiên, liên quan đến trình độ chuyên môn. Tiếp theo, về mặt tinh thần, cầu thủ nhập tịch của Indonesia không có tinh thần tốt như các đội Saudi Arabia, Iraq, Uzbekistan và nhiều đội tuyển nữa. Các đội bóng này chơi máu lửa hơn, sở hữu yếu tố màu cờ sắc áo cao hơn.

Cựu quan chức AFF: “Tuyển Việt Nam khó thắng Malaysia ở trận tái đấu” - 4 — Indonesia (áo đỏ) với dàn cầu thủ nhập tịch gốc Hà Lan vẫn thất bại tại vòng loại World Cup (Ảnh: Reuters).

Đơn cử như nếu các đội tuyển Saudi Arabia, Uzbekistan, Iraq nhận những trận thua, cầu thủ của họ sẽ đối diện với áp lực cực lớn từ dư luận trong nước. Yếu tố này buộc họ phải cố đá để không thua. Còn với cầu thủ nhập tịch Indonesia, sau các trận đấu họ thậm chí còn không về lại xứ sở vạn đảo, mà di chuyển thẳng sang châu Âu, họ hầu như không quan tâm đến dư luận Indonesia như thế nào. Đó là khác biệt rất lớn tạo nên sự quyết tâm của đôi bên.

Có nghĩa là nhập tịch cầu thủ vẫn chưa phải là con đường nhanh nhất để các đội bóng ở Đông Nam Á chạm đến thành công trên bình diện quốc tế?

- Như tôi đã nói, có hai yếu tố quyết định đến thành công, đầu tiên là năng lực chuyên môn, thứ nhì là tinh thần. Về năng lực chuyên môn, các cầu thủ nhập tịch đang hiện diện ở Đông Nam Á hiện nay vẫn còn kém các cầu thủ thuộc những nền bóng đá hàng đầu châu Á.

Tiếp theo, về mặt tinh thần, các cầu thủ nhập tịch khó có tinh thần tốt bằng các cầu thủ bản địa, được đào tạo ở địa phương từ nhỏ. Môi trường trưởng thành rất quan trọng, yếu tố màu cờ sắc áo thường được hình thành từ môi trường này, Nhờ đó, các cầu thủ thuần nội thường có yếu tố màu cờ sắc áo tốt hơn những cầu thủ nhập tịch, khi đội bóng quê hương của họ bị đặt vào tình thế khó khăn.

Uzbekistan thực hiện tốt công tác đào tạo để cải thiện chất lượng nền bóng đá, rồi lấy vé dự World Cup, chứ họ không hề giành được vé này bằng cầu thủ nhập tịch. Nhật Bản cũng không cần nhập tịch cầu thủ để trở thành nền bóng đá số một châu Á, hiện đã tiệm cận trình độ hàng đầu thế giới. Ngược lại, các đội tuyển ồ ạt dùng cầu thủ nhập tịch như Malaysia, Indonesia đều đang hứng chịu mặt trái của việc làm này.

Xin cảm ơn ông về cuộc trao đổi!