Để hộ kinh doanh “nâng cấp” thành doanh nghiệp

Nghị quyết số 68/NQ-TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân đã đặt ra những mục tiêu đầy tham vọng: đến năm 2030, Việt Nam sẽ có 2 triệu doanh nghiệp (DN), đạt tỷ lệ 20 DN/1.000 dân. Đồng thời, phấn đấu có ít nhất 20 DN lớn tham gia chuỗi giá trị toàn cầu; tốc độ tăng trưởng bình quân đạt 10 - 12%/năm; đóng góp 55 - 58% GDP và 35 - 40% tổng thu ngân sách nhà nước. So với con số gần 1 triệu DN hiện nay, việc tăng trưởng thêm 1 triệu DN trong 5 năm tới là hoàn toàn khả thi nếu tiềm năng từ hơn 5 triệu hộ kinh doanh trên cả nước được khai thác hiệu quả.

Ông Huỳnh Văn Dũng, Chủ tịch Hiệp hội DN tỉnh nhấn mạnh, Nghị quyết số 68 đã đề cập đến những nguyên tắc quan trọng như phân định rõ trách nhiệm hình sự với hành chính, dân sự; giữa pháp nhân và cá nhân trong xử lý vi phạm. Đặc biệt, việc đưa ra các giải pháp như miễn thuế 3 năm đối với DN thành lập mới, hay việc DN tư nhân lần đầu tiên được tham gia những lĩnh vực công nghiệp an ninh, quốc phòng là những chính sách “vàng” nhằm động viên hàng triệu hộ cá thể mạnh dạn “lột xác” thành DN.

Một hộ kinh doanh đang hoạt động trên địa bàn huyện Cư Kuin.

Một bước đi quan trọng khác được nhiều chuyên gia đánh giá cao đó là việc bãi bỏ thuế khoán và thay bằng thuế theo doanh thu. Quy định này tạo sự bình đẳng về nghĩa vụ thuế giữa các đối tượng và loại hình kinh doanh, giúp quản lý thuế minh bạch, hiệu quả hơn. Quan trọng hơn, nó thúc đẩy các hộ kinh doanh chuyển đổi mô hình lên DN (nhỏ hoặc siêu nhỏ) để được hưởng các ưu đãi dành cho DN, từ đó hoạt động chuyên nghiệp, bài bản hơn, thúc đẩy sự năng động của môi trường kinh doanh và đầu tư. Từ góc độ pháp lý, việc “nâng đời” lên DN cũng giúp các đơn vị này tiếp cận được nhiều ưu đãi về thuế, tín dụng và được bảo vệ đầy đủ hơn.

Mặc dù có nhiều lợi ích và cơ hội, việc chuyển đổi hộ kinh doanh cá thể thành DN vẫn còn gặp những e ngại nhất định. Nhiều hộ kinh doanh lo lắng về việc phải nộp thuế nhiều hơn so với mức thuế khoán trước đây, hay những gánh nặng về thủ tục hành chính, chi phí tuân thủ.

Một tiểu thương đang kinh doanh tại chợ TP. Buôn Ma Thuột.

Để giải quyết vấn đề này, các chuyên gia kinh tế cho rằng, cần thực hiện đồng bộ các giải pháp: vừa thuyết phục, vừa có chế tài và vừa bảo đảm hạn chế những tiêu cực phát sinh. Chính sách ưu đãi thuế trong những năm đầu thành lập, hỗ trợ vốn, hỗ trợ chuyển đổi số, hỗ trợ đào tạo kỹ năng quản lý… là những công cụ hữu hiệu để thuyết phục các hộ kinh doanh. Ngành thuế cần tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, số hóa mạnh mẽ trong quản lý thuế, bảo đảm công khai, minh bạch trong việc hỗ trợ chuyển đổi. Điều này giúp các hộ kinh doanh thấy được việc "lớn lên" thành DN sẽ không khiến họ bị làm khó hay chịu gánh nặng chi phí tuân thủ lớn hơn khả năng.

Ông Nguyễn Văn Thân, Chủ tịch Hiệp hội DN nhỏ và vừa Việt Nam (VINASME) đề xuất: Chính phủ cần khẩn trương xây dựng và cụ thể hóa các cơ chế, chính sách phù hợp với từng nhóm đối tượng DN theo quy mô, bảo đảm tính phù hợp, khả thi và hiệu quả trong thực tiễn.

Bên cạnh đó, cần giao nhiệm vụ cụ thể cho VINASME và định hướng rõ vai trò của hiệp hội trong việc tham gia phối hợp với các cơ quan nhà nước nhằm thúc đẩy sự phát triển nhanh và mạnh mẽ của cộng đồng DN nhỏ và vừa, đặc biệt là trong việc vận động, hỗ trợ chuyển đổi từ hộ kinh doanh sang mô hình DN.

Ngoài ra, cần xây dựng một gói chính sách hỗ trợ cụ thể cho việc chuyển đổi hộ kinh doanh sang DN, bao gồm: Hỗ trợ pháp lý và tư vấn về thủ tục chuyển đổi; ưu đãi về thuế, tín dụng và tiếp cận nguồn lực để khuyến khích chuyển đổi; tăng cường đào tạo và nâng cao năng lực quản lý cho các hộ kinh doanh.

Liên quan đến vấn đề này, Bộ Tài chính cũng đã yêu cầu các đơn vị trực thuộc nâng cao chất lượng dịch vụ và tuân thủ nghiêm ngặt các chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp trong quá trình cung cấp dịch vụ tư vấn tài chính và thuế. Bộ Tài chính cũng nghiên cứu phát triển, đa dạng hóa các gói dịch vụ, tối ưu chi phí, giảm giá thành, tư vấn hỗ trợ DN nâng cao năng lực quản trị, mở rộng kinh doanh, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và xây dựng hệ thống tài chính minh bạch, tuân thủ pháp luật. Đặc biệt, Bộ Tài chính sẽ hỗ trợ DN vừa và nhỏ, hộ kinh doanh mới chuyển đổi dễ dàng tiếp cận dịch vụ chuyên nghiệp với mức phí hợp lý, góp phần lan tỏa chính sách hỗ trợ và thúc đẩy khởi nghiệp.

Với các chính sách hỗ trợ cụ thể và lộ trình phù hợp, quá trình chuyển đổi từ hộ kinh doanh sang DN được kỳ vọng sẽ diễn ra nhanh chóng, hiệu quả, mang lại lợi ích thiết thực cho cả cộng đồng DN lẫn nền kinh tế quốc gia, góp phần hiện thực hóa khát vọng phát triển kinh tế bền vững.

Trong thời gian tới, tỉnh Đắk Lắk sẽ tập trung rà soát các chính sách, chương trình hỗ trợ DN, hộ kinh doanh để sửa đổi, ban hành hoặc kiến nghị cấp có thẩm quyền sửa đổi, ban hành theo hướng: đơn giản hóa tối đa hồ sơ, quy trình, thủ tục hỗ trợ; tăng định mức và tỷ lệ hỗ trợ; bảo đảm bố trí đủ nguồn lực hỗ trợ; khuyến khích các hội, hiệp hội, viện nghiên cứu, các trường cao đẳng, đại học… tham gia triển khai thực hiện những chương trình hỗ trợ DN.

Nguồn: https://baodaklak.vn/kinh-te/202506/de-ho-kinh-doanh-nang-cap-thanh-doanh-nghiep-8b814d0/