Cai Luong und der Zirkus vereinen ihre Kräfte, um das Bild von König Tran Nhan Tong darzustellen

Các nghệ sĩ trong ê-kíp sáng tạo vở diễn "Trần Nhân Tông".

“Trần Nhân Tông” được Nghệ sĩ Nhân dân Tống Toàn Thắng, Giám đốc Liên đoàn Xiếc Việt Nam và Nghệ sĩ Ưu tú Quang Khải phối hợp đạo diễn dựa trên kịch bản của tác giả: Tiến sĩ Bùi Hữu Dược; Chuyển thể cải lương: Nghệ sĩ Ưu tú Phan Ngọc Chi; Thiết kế sân khấu: Nghệ sĩ Nhân dân Đạt Tăng; Sáng tác và dàn dựng âm nhạc: Nghệ sĩ Nhân dân Huỳnh Tú; Biên đạo múa: Thạc sĩ Nguyễn Thị Tuyết Minh; Phục trang: Nghệ sĩ Ưu tú Trương Minh Hùng.

Chia sẻ tại buổi lễ, Nghệ sĩ Nhân dân Triệu Trung Kiên, Phó Giám đốc Nhà hát Sân khấu Truyền thống quốc gia Việt Nam cho biết, nhân vật Trần Nhân Tông có duyên đặc biệt với Nhà hát Cải lương Việt Nam (nay là Nhà hát Sân khấu Truyền thống quốc gia Việt Nam), bởi đây đã là lần thứ ba hình tượng vua Trần Nhân Tông được dàn dựng. Lần đầu là trong phiên bản vở cải lương “Vua Phật” dài hơn 2 tiếng, cũng do tác giả Bùi Hữu Dược viết kịch bản. Sau đó, khi Nghệ sĩ Ưu tú Trần Quang Khải của Nhà hát theo học lớp đạo diễn sân khấu tại Trường đại học Sân khấu-Điện ảnh Hà Nội, anh đã dựng lại vở diễn dưới hình thức cải lương kết hợp xiếc để làm tác phẩm tốt nghiệp.

Nghệ sĩ Nhân dân Triệu Trung Kiên, Phó Giám đốc Nhà hát Sân khấu Truyền thống quốc gia Việt Nam phát biểu.

Và ở lần thứ ba này, đạo diễn, Nghệ sĩ Ưu tú Trần Quang Khải cùng đạo diễn, Nghệ sĩ Nhân dân Tống Toàn Thắng tiếp tục phát triển tác phẩm với quy mô gọn hơn, chỉ khoảng dưới 1 tiếng đồng hồ, nhưng được đầu tư kỹ lưỡng về hình thức biểu đạt và công nghệ sân khấu.

Theo Nghệ sĩ Nhân dân Triệu Trung Kiên, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch định hướng các đơn vị nghệ thuật trung ương trong năm nay xây dựng hai nhóm tác phẩm: một nhóm phục vụ các sự kiện chính trị, lễ lớn của đất nước; một nhóm hướng tới khai thác phục vụ khách du lịch, để đưa sân khấu đến gần hơn với đời sống xã hội. Và “Trần Nhân Tông” thuộc nhóm thứ hai, được dàn dựng theo tiêu chí vừa đảm nhiệm chức năng chính trị-tư tưởng, tôn vinh công đức tiền nhân, vừa có màu sắc giải trí, hấp dẫn để thu hút khách du lịch trong và ngoài nước.

“Chúng tôi kỳ vọng vở diễn này không chỉ dừng ở việc kể lại cuộc đời một vị vua anh minh, mà còn là một sản phẩm sân khấu-du lịch có giá trị, để du khách khi đến Hà Nội có thể thưởng thức một tác phẩm vừa đẹp về nghệ thuật, vừa sâu sắc về tư tưởng”, Nghệ sĩ Nhân dân Triệu Trung Kiên nhấn mạnh.

Nghệ sĩ Nhân dân Tống Toàn Thắng, Giám đốc Liên đoàn Xiếc Việt Nam chia sẻ.

Nói thêm về ý tưởng dàn dựng vở diễn “Trần Nhân Tông”, Nghệ sĩ Nhân dân Tống Toàn Thắng cho biết, ông đã ấp ủ thực hiện một vở diễn về nhân vật Trần Nhân Tông từ 3, 4 năm trước. Bởi Liên đoàn Xiếc Việt Nam hiện nằm trên con đường mang tên Trần Nhân Tông. “Tôi luôn mong trên chính con đường này, Liên đoàn sẽ có một tác phẩm nghệ thuật mang tên vị vua anh minh của dân tộc, để mỗi khi khán giả đến rạp, họ không chỉ xem một buổi diễn mà còn được tìm hiểu, chiêm nghiệm về nhân cách và trí tuệ của vua Trần Nhân Tông”, Giám đốc Liên đoàn Xiếc Việt Nam chia sẻ.

Với vở diễn lần này, ê-kíp sáng tạo tập trung khai thác quãng đời từ khi Trần Nhân Tông sinh ra, trưởng thành rồi lên ngôi vua, chứ không đi sâu vào giai đoạn sau khi ngài xuất gia, vì phần đó đã có những tác phẩm sân khấu khác đề cập. Trong đó, vở diễn tập trung chính vào giai đoạn ngài làm vua, để khắc họa nổi bật hình tượng một vị vua vừa anh minh, vừa nhân hậu, hội tụ cả trí-dũng-nhân, một vị vua hiếm có trong lịch sử nhân loại: ba lần đánh thắng quân Nguyên Mông; ở giai đoạn huy hoàng nhất của triều đại nhà Trần quyết định đi tu, giao lại cho con trai mình trị vì đất nước...

Đánh giá về kịch bản của Tiến sĩ Bùi Hữu Dược, nguyên Vụ trưởng Vụ Phật giáo, Ban Tôn giáo Chính phủ, Nghệ sĩ Nhân dân Tống Toàn Thắng cho rằng, đây là kịch bản của người am hiểu sâu về lịch sử và tư tưởng Phật giáo, nên vừa có chiều sâu triết lý, vừa kể lại hành trình lịch sử và phản chiếu được tâm hồn của một bậc minh quân. Khi đưa lên sân khấu, ê-kíp sáng tạo đã cố gắng rút gọn, cô đọng hơn để phù hợp tâm lý tiếp nhận của khán giả hiện đại.

Nghệ sĩ Nhân dân Huỳnh Tú khẳng định sẽ mang đến nhiều màu sắc mới cho âm nhạc của vở diễn.

Đặc biệt, với sự kết hợp của ngôn ngữ cải lương và xiếc, vở diễn sẽ mang đến nhiều lớp diễn thú vị. Chẳng hạn, có những lớp diễn viên cải lương sẽ hát, minh họa do diễn viên xiếc thể hiện song song. Nhiều kỹ thuật xiếc như cầu bật, nhào lộn, tung hứng, leo lưới… sẽ được huy động để tái hiện những trận chiến oai hùng của quân dân nhà Trần. Bên cạnh đó là sự tham gia của công nghệ trình chiếu, ánh sáng, âm thanh, góp phần gia tăng tăng chiều sâu cảm xúc.

Để mang đến hơi thở mới cho “Trần Nhân Tông”, Nghệ sĩ Nhân dân Huỳnh Tú khẳng định sẽ không đi theo lối mòn mà tìm cách dung hòa giữa nhạc truyền thống và những thủ pháp âm thanh hiện đại để tạo nên màu sắc ấn tượng cho âm nhạc của vở diễn.

Mỗi giai điệu đều được lựa chọn kỹ lưỡng nhằm khắc họa rõ tính cách và tâm thế của từng giai đoạn đời vua Trần Nhân Tông, từ khi còn là Thái tử Trần Khâm đến lúc xuất gia. Âm nhạc sẽ không chỉ minh họa mà trở thành ngôn ngữ kể chuyện, dẫn dắt cảm xúc khán giả qua từng lát cắt lịch sử.

Hội đồng họ Trần tặng hoa ê-kíp sáng tạo vở diễn.

Lần đầu tiên đảm nhận vai trò đạo diễn cho một vở diễn lớn của Nhà hát, Nghệ sĩ Ưu tú Trần Quang Khải chia sẻ đây như một “ngọn núi” lớn mà anh phải vượt qua. Với kinh nghiệm hơn 25 năm diễn, đã từng thể hiện thành công hình tượng Phật hoàng Trần Nhân Tông, đồng thời là một đạo diễn trẻ, anh kỳ vọng sẽ thổi được làn gió mới vào tác phẩm lần này, nhất là khi có được sự phối hợp cùng Nghệ sĩ Nhân dân Tống Toàn Thắng, Nghệ sĩ Nhân dân Huỳnh Tú (bố của ca sĩ Soobin Hoàng Sơn), biên đạo múa Tuyết Minh… những người có tư duy sáng tạo hiện đại, nhạy bén với thị hiếu giới trẻ.

“Chúng tôi sẽ nỗ lực để mang tới một vở diễn vừa mang yếu tố giải trí thu hút khách du lịch, vừa lan tỏa giá trị nhân văn sâu sắc, thể hiện được vẻ đẹp của ngôn ngữ nghệ thuật tổng hợp, hiện đại và dễ tiếp cận, nơi hình thể, âm nhạc và ánh sáng cùng kể chuyện, mang đến cho khán giả món ăn tinh thần ý nghĩa, quen thuộc nhưng mới mẻ”, Nghệ sĩ Ưu tú Quang Khải bày tỏ.

Ngay sau Lễ khởi công, ê-kíp sáng tạo cùng tập thể nghệ sĩ, diễn viên sẽ gấp rút tập luyện để hoàn thiện vở. Vở diễn “Trần Nhân Tông” dự kiến sẽ ra mắt công chúng yêu sân khấu vào tháng 11/2025.

TRANG ANH

Nguồn: https://nhandan.vn/cai-luong-va-xiec-hop-luc-khac-hoa-hinh-tuong-vua-tran-nhan-tong-post913571.html