Đến Mỹ Sơn trải nghiệm dệt thổ cẩm Chăm

Du khách nước ngoài tìm hiểu về dệt thổ cẩm Chăm tại Mỹ Sơn. Ảnh: KHÁNH LINH

Với 2 khung gỗ truyền thống do 2 nghệ nhân người Chăm (Ninh Thuận) trình diễn, điểm dệt thổ cẩm Chăm lúc nào cũng có du khách tìm hiểu, trải nghiệm.

Chị Ngư Thị Thượng Uyển, nghệ nhân dệt thổ cẩm tại Mỹ Sơn cho biết, rất nhiều du khách nước ngoài quan tâm, thích thú khi nghe giới thiệu về kỹ thuật dệt truyền thống cũng như ý nghĩa màu sắc hoa văn trên các tấm thổ cẩm Chăm, bởi đó không chỉ là vẻ đẹp khác biệt hay độ tinh xảo của phẩm mà còn biểu hiện của nền văn hóa mà du khách đang trải nghiệm.

“Bất kỳ du khách nào muốn trải nghiệm dệt thổ cẩm Chăm chúng tôi đều tận tình hướng dẫn vì đó cũng là niềm vui, hạnh phúc khi những giá trị văn hóa của dân tộc Chăm được quan tâm” – chị Thượng Uyển nói và cho biết công việc của chị không chỉ trình diễn phục vụ du khách mà còn dệt ra những tấm thổ cẩm hoàn chỉnh làm quà lưu niệm bán cho khách như khăn quàng cổ, khăn bàn…

Dù chỉ dệt bằng khung truyền thống, nhưng không vì thế mà các hoa văn, họa tiết trên sản phẩm dệt Chăm đơn điệu hay thiếu điểm nhấn, ngược lại thường được trang trí đối xứng nhau. Theo chị Uyển, thổ cẩm Chăm hiện có trên 30 loại hoa văn, được tạm chia làm các nhóm như hoa văn thực vật (quả trám, dây leo, đậu ván, hạt lúa nổ...), hoa văn động vật (hình người, hạt cườm bồ câu, mai rùa, thằn lằn...), hoa văn đồ vật như hình tháp, hình nắp hộp, răng cưa, móc neo... và các loại hoa văn khác như hạt cườm, bong bóng, hình mắt lưới...

Các nghệ nhân người Chăm trình diễn dệt thổ cẩm Chăm tại Mỹ Sơn . Ảnh: KHÁNH LINH

Đặc biệt, nếu như ngày xưa hoa văn trên thổ cẩm Chăm chỉ có chức năng trang trí thẩm mỹ hay phản chiếu đặc trưng văn hóa, xã hội, tôn giáo, tín ngưỡng… giúp phân biệt giai cấp, tuổi tác, chức sắc, địa vị xã hội của người sử dụng thì ngày nay người Chăm Ninh Thuận ngoài việc dệt thổ cẩm để may trang phục truyền thống, còn phát triển thành nhiều sản phẩm nhỏ xinh như khăn quàng, túi xách, ba lô, hộp bút, các loại ví, túi xách... tạo nên sự đa dạng kiểu dáng sử dụng.

Được triển khai từ gần 10 năm trước, không gian trải nghiệm dệt thổ cẩm Chăm ban đầu được bố trí trong gian nhà tranh ven đường từ khu Nhà đôi vào nhóm tháp E,F, mang đến điểm nhấn khác biệt nhưng vẫn hài hòa với khu đền tháp Champa. Tuy nhiên, từ tháng 2/2025 đã được di dời ra Bảo tàng Mỹ Sơn nhằm tạo điều kiện thuận tiện cho du khách tham quan, tìm hiểu trước khi vào di tích.

Chị Quản Thị Thu Lợi – nghệ nhân dệt thổ cẩm Chăm chia sẻ, rất tự hào khi được giới thiệu văn hóa của dân tộc mình với du khách, nhất là người trẻ tuổi và học sinh, sinh viên, bởi lớp trẻ hiện nay ít người còn quan tâm đến nghề dệt thổ cẩm truyền thống. “Thông qua các sản phẩm thổ cẩm Chăm tôi muốn được tiếp nối truyền thống tổ tiên, đồng thời quảng bá, lan tỏa những giá trị văn hóa đặc sắc của nghề đến du khách khắp nơi trên thế giới” – chị Lợi bộc bạch.

Học sinh trải nghiệm dệt thổ cẩm Chăm tại Mỹ Sơn. Ảnh: MỸ SƠN

Theo ông Nguyễn Công Khiết - Giám đốc Ban quản lý Di sản văn hóa Mỹ Sơn, quan điểm xuyên suốt của đơn vị trong công tác bảo tồn khu đền tháp chính là hướng đến sự toàn diện bao trùm, cả kiến trúc vật thể và các giá trị văn hóa phi vật thể. Do vậy, từ nhiều năm trước bên cạnh xây dựng chương trình văn nghệ dân gian Chăm (đã trở thành thương hiệu khu di sản), việc phát triển không gian trình diễn dệt thổ cẩm Chăm tại Mỹ Sơn được xác định là hướng đi phù hợp góp phần tạo nên sự phong phú dịch vụ, kết nối các giá trị văn hóa vào hệ thống di sản.

“Chúng tôi mong muốn khách được trải nghiệm một không gian văn hóa trọn vẹn, ở đó họ vừa được tham quan những kiệt tác kiến trúc đền tháp vừa có thể cảm nhận chân thực các giá trị văn hóa phi vật thể của đồng bào Chăm được trình diễn bằng chính người Chăm tại vùng đất di sản nhằm mang đến những ấn tượng đáng nhớ và sâu sắc nhất” - ông Khiết bộc bạch.

Nguồn: https://baoquangnam.vn/den-my-son-trai-nghiem-det-tho-cam-cham-3156778.html