Các bên liên quan cùng chung nhận định cần duy trì bộ tiêu chí du lịch xanh, mở rộng cơ chế chứng nhận và xây dựng nhãn hiệu bền vững, khác biệt của xứ Quảng khi hợp nhất Quảng Nam và TP.Đà Nẵng.
Thúc đẩy cơ chế nhãn hiệu bền vững
Một trong những thông điệp xuyên suốt được nhấn mạnh tại Hội thảo “Du lịch xanh Quảng Nam 2025” diễn ra cuối tuần qua là yêu cầu cấp thiết phải thiết lập một cơ chế nhãn hiệu bền vững, bởi đây là một nền tảng chiến lược để nâng tầm năng lực cạnh tranh, tạo khác biệt và khuyến khích doanh nghiệp hướng đến phát triển du lịch có trách nhiệm.
Ông Olivier Messmer - Chuyên gia trưởng Dự án du lịch bền vững Thụy Sĩ vì sự phát triển (ST4SD) cho rằng, nhãn hiệu bền vững không đơn thuần là một hình thức chứng nhận mà cần được hiểu như một quá trình tự nguyện cải tiến, nơi mỗi doanh nghiệp được dẫn dắt theo một lộ trình nâng cấp rõ ràng, từ đáp ứng các tiêu chuẩn tối thiểu đến việc đạt được những thực hành tiên tiến về môi trường, xã hội và kinh tế.
“Nếu tỉnh có thể thiết lập một hệ thống nhãn hiệu dựa trên điều lệ, trong đó doanh nghiệp chủ động đăng ký, cam kết cải thiện tiêu chuẩn và được hỗ trợ nâng cấp theo các cấp độ, thì đây sẽ là công cụ cực kỳ hữu hiệu để lan tỏa giá trị bền vững một cách thực chất và lâu dài. Yếu tố cốt lõi nằm ở sự đồng thuận trách nhiệm giữa nhà nước và khu vực tư nhân” - ông Olivier nói
Thực tế cho thấy, tại nhiều quốc gia có ngành du lịch phát triển bền vững như Thụy Sĩ, New Zealand hay Costa Rica, nhãn hiệu bền vững không chỉ giúp tăng độ tin cậy với du khách mà còn là cơ sở để định vị thương hiệu vùng miền. Với Quảng Nam, nơi đang có nền tảng tốt từ bộ tiêu chí du lịch xanh, việc thiết lập nhãn hiệu riêng sẽ là bước đi chiến lược nhằm nâng cao vị thế trên bản đồ du lịch xanh quốc tế.
Ông Olivier phân tích: “Để vận hành hiệu quả nhãn hiệu này không thể thiếu vai trò của mô hình tổ chức quản lý điểm đến (DMO: Destination Management Organization), nơi chính quyền, doanh nghiệp và cộng đồng cùng tham gia hoạch định và thực thi các chiến lược phát triển du lịch.
Một DMO thực chất không chỉ đảm nhiệm công tác xúc tiến, mà còn phải trở thành hạt nhân điều phối hệ sinh thái du lịch địa phương, từ truyền thông, xây dựng sản phẩm, kiểm soát chất lượng dịch vụ đến quản lý môi trường. Khi các bên cùng làm việc trên một nền tảng minh bạch, họ sẽ tạo ra niềm tin, khơi thông nguồn lực và tăng cường năng lực cạnh tranh điểm đến”.
Trong bối cảnh tiến trình sáp nhập địa giới hành chính Quảng Nam - Đà Nẵng đang dần được định hình, việc hợp lực để xây dựng một mô hình DMO liên vùng, tích hợp cả yếu tố nhãn hiệu bền vững sẽ không chỉ giúp lan tỏa giá trị du lịch xanh, mà còn tạo ra bản sắc riêng cho điểm đến mới.
Duy trì bộ tiêu chí du lịch xanh
Theo ông Văn Bá Sơn - Phó Giám đốc Sở VH-TT&DL Quảng Nam, bộ tiêu chí du lịch xanh do tỉnh ban hành không chỉ là khung kỹ thuật để lượng hóa các tiêu chuẩn phát triển bền vững mà còn là công cụ chiến lược nhằm điều phối toàn ngành theo hướng hài hòa giữa bảo tồn và phát triển. Bộ tiêu chí này tích hợp các nguyên tắc từ 25 bộ tiêu chuẩn toàn cầu, bao gồm cả các khuyến nghị từ Tổ chức Du lịch thế giới và các tổ chức môi trường hàng đầu.
“Chúng tôi xác định rằng dù trong tương lai Quảng Nam có sáp nhập về mặt hành chính với TP.Đà Nẵng thì vẫn cần giữ vững định hướng áp dụng bộ tiêu chí này như một nền tảng để phát triển du lịch vùng. Không chỉ vì đây là công cụ đã có sẵn và phù hợp mà bởi vì phát triển du lịch xanh là đòi hỏi tất yếu từ phía thị trường và từ chính nội lực của ngành” - ông Sơn khẳng định.
Ông Võ Văn Anh - Phó Chủ tịch Hiệp hội Du lịch TP.Đà Nẵng, chia sẻ: “Chương trình du lịch xanh ở Quảng Nam là một định hướng rất đúng đắn nhưng để lan tỏa sâu rộng hơn, bộ tiêu chí cần được quảng bá như một giá trị thương hiệu chứ không chỉ là thủ tục kỹ thuật. Khi doanh nghiệp thấy rõ lợi ích, được hỗ trợ cụ thể cả về chính sách và kỹ thuật, thì họ mới sẵn sàng thay đổi. Và đó cũng là lúc bộ tiêu chí thực sự trở thành công cụ tạo đột phá” - ông Anh nói.
Từ câu chuyện phục hồi và phát triển làng rau Trà Quế, ông Nguyễn Ngọc Bích - Giám đốc Đổi mới sáng tạo Dự án ST4SD, đã mở rộng vấn đề sang cách tiếp cận đổi mới mô hình du lịch cộng đồng.
Trong đó, yếu tố then chốt không nằm ở số lượng dịch vụ được thiết kế, mà là chiều sâu cảm xúc và giá trị văn hóa mà người dân địa phương có thể truyền tải một cách sống động gắn liền với đời sống hàng ngày. Đơn cử, làng du lịch cộng đồng ở Nam Giang với nghề dệt thổ cẩm và sinh hoạt văn hóa của người Cơ Tu, mô hình “một ngày làm nông dân” tại các làng quê gắn với các sản phẩm nông nghiệp đặc hữu...
Theo ông Văn Bá Sơn, để những mô hình đó không chỉ dừng lại ở tính điểm mà trở thành dòng chảy chủ đạo trong bức tranh du lịch toàn vùng, cần một tầm nhìn xuyên suốt và sự thống nhất trong định hướng phát triển, đặc biệt trong bối cảnh tiến trình sáp nhập địa giới hành chính giữa Quảng Nam và TP.Đà Nẵng đang đến gần.
Nếu không gìn giữ được “linh hồn” của những giá trị xanh đang hình thành từ cơ sở, thì rất dễ rơi vào cái bẫy phát triển nóng, lấn át bản sắc và làm xói mòn nền tảng bền vững đã được dày công xây dựng trong nhiều năm qua.
“Du lịch xanh chính là lối đi chiến lược để tạo nên bản sắc riêng và lâu dài cho vùng đất mới sau sáp nhập. Từ nền tảng thực tiễn đã hình thành ở Quảng Nam, với sự tham gia tự nguyện và chủ động của người dân - doanh nghiệp - chính quyền - các tổ chức quốc tế trong nhiều năm qua, vùng liên kết này hoàn toàn có thể phát triển thành du lịch xanh kiểu mẫu ở cấp quốc gia, thậm chí là cấp khu vực nếu có chiến lược quản trị điểm đến phù hợp, chính sách liên vùng rõ ràng và định vị thương hiệu đủ sâu sắc để lan tỏa” - ông Sơn nói.
Qua 4 năm triển khai, bộ tiêu chí du lịch xanh đã từng bước định hình thói quen vận hành mới cho nhiều doanh nghiệp, từ việc cải tạo hạ tầng thân thiện với môi trường, giảm thiểu rác thải, đến việc lồng ghép yếu tố văn hóa bản địa vào sản phẩm trải nghiệm.
Đồng thời góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của điểm đến, phục hồi các tri thức truyền thống, thúc đẩy tinh thần tự chủ trong cộng đồng và tạo ra sức hút mới cho du lịch xứ Quảng. Tuy nhiên, với tổng số 33 doanh nghiệp được chứng nhận đạt tiêu chí du lịch xanh, con số này vẫn còn khiêm tốn nếu đặt trong bối cảnh toàn ngành đang đứng trước yêu cầu chuyển đổi xanh mạnh mẽ.
Nguồn: https://baoquangnam.vn/dinh-vi-thuong-hieu-du-lich-xanh-xu-quang-du-lich-ben-vung-va-trach-nhiem-3156349.html
Bình luận (0)