Xác định rõ mục tiêu
Việc xác định mục tiêu xây dựng Nghệ An trở thành cực tăng trưởng tầm quốc gia không chỉ là khát vọng chính đáng mà còn là yêu cầu khách quan đối với sự phát triển của tỉnh Nghệ An trong kỷ nguyên mới, đây cũng là định hướng chỉ đạo đã được đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định tại cuộc làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy.
Đồng chí Trịnh Thanh Hải - Giám đốc Sở Tài chính lý giải: Thực tế nếu Nghệ An không đặt mục tiêu tăng trưởng cao trong nhiệm kỳ tới (từ 12% trở lên như Báo cáo chính trị trình Đại hội) thì rất khó để có thể thực hiện thành công mục tiêu đến năm 2030 trở thành tỉnh khá của cả nước. Điều này cũng tương tự như việc Trung ương đề ra mục tiêu cả nước phải đạt tăng trưởng 2 con số trong vòng 20 năm tới để hướng đến năm 2030 là nước đang phát triển, có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao, đến năm 2045 trở thành nước phát triển, thu nhập cao.
Tỉnh Nghệ An một mặt phải nỗ lực góp phần cùng cả nước thực hiện các mục tiêu chiến lược nêu trên, nhưng đồng thời cũng phải đặt ra yêu cầu tăng trưởng cao hơn mức bình quân chung cả nước để hoàn thành được mục tiêu chiến lược của tỉnh.
Để hiện thực hóa được mục tiêu đầy khát vọng này, Giám đốc Sở Tài chính đặt ra 3 câu hỏi mang tính then chốt cần phải trả lời rõ: Một là, Nghệ An đang ở đâu trong tương quan so sánh với vùng và cả nước?
Hai là, trong bối cảnh mới, nền tảng, động lực tăng trưởng của tỉnh là gì và những rào cản, thách thức mà tỉnh ta đang đối mặt?
Ba là, bằng cách nào để Nghệ An thực sự bứt phá, vươn lên trở thành cực tăng trưởng tầm quốc gia?
Trả lời một cách thấu đáo 3 câu hỏi trên là chìa khóa để xác định rõ các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm, đổi mới toàn diện và phát triển đột phá trong nhiệm kỳ 2025-2030.
Nhìn lại từ đầu năm 2020 đến nay, trước những diễn biến phức tạp, khó lường của tình hình thế giới cùng với thiên tai, dịch bệnh, biến đổi khí hậu đã tác động rất lớn, cả trước mắt và lâu dài đến kinh tế - xã hội nước ta nói chung và tỉnh Nghệ An nói riêng. Nhưng tỉnh Nghệ An đã vững vàng vượt qua khó khăn, thách thức; tiếp tục đạt được nhiều kết quả quan trọng, khá toàn diện: Kinh tế duy trì tăng trưởng khá, năng lực sản xuất và quy mô nền kinh tế ngày càng tăng cao; Tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm trên địa bàn tỉnh (GRDP) ước đạt 8,3-8,5%, cao hơn mức bình quân chung cả nước; Quy mô kinh tế tăng gấp 1,7 lần so với năm 2020, hiện đứng thứ 19/34 tỉnh, thành phố; thu ngân sách Nhà nước đứng thứ 16, tổng số doanh nghiệp đang hoạt động đứng thứ 15; thu hút FDI nhiều năm nằm trong tốp đầu cả nước.
Những thành tựu nổi bật nêu trên đã và sẽ tạo đà quan trọng, tích lũy thế và lực cho sự phát triển bứt phá, nhanh và bền vững hơn trong giai đoạn tiếp theo.
Tuy nhiên, đồng chí Trịnh Thanh Hải cho rằng, cần nhìn thẳng vào thực tế về những khó khăn, hạn chế, những bất cập trong quá trình phát triển của tỉnh nhiều năm qua; nếu so với vùng và cả nước, nhiều chỉ tiêu kinh tế của tỉnh vẫn còn thấp thua, nhất là sau khi sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, tương quan so sánh có một số yếu tố bất lợi hơn.
Cụ thể, quy mô kinh tế từ thứ 10 xuống thứ 19, GRDP bình quân đầu người của Nghệ An chỉ bằng khoảng 57,22% mức bình quân cả nước, đứng thứ 29/34 tỉnh, thành phố; năng suất lao động vẫn còn khoảng cách so với nhóm dẫn đầu; doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ chiếm tới 97,5% số lượng doanh nghiệp và chỉ có khoảng 1,62% số doanh nghiệp đang hoạt động nộp thuế trên 1 tỷ đồng/năm; đặc biệt, chênh lệch về trình độ phát triển giữa vùng đồng bằng và miền núi còn rất lớn, nhất là khu vực đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa.
Những yếu tố trên cho thấy con đường để trở thành tỉnh khá của cả nước, đi tới cực tăng trưởng tầm quốc gia là nhiệm vụ vô cùng khó khăn và thách thức.
.jpg)
Trong khó khăn, thách thức luôn có cơ hội, nếu nhận diện được hoặc chủ động tạo ra cơ hội và biết chớp thời cơ, thì thách thức cũng có thể trở thành động lực cho sự phát triển. Ngoài quyết tâm chính trị, tỉnh Nghệ An cũng có những cơ sở nhất định để đặt mục tiêu tăng trưởng cao thông qua các yếu tố nền tảng đã được tạo lập qua nhiều nhiệm kỳ, đó là:
Thứ nhất, tỉnh đã duy trì được đà tăng trưởng cao trong giai đoạn 2021-2025 so với bình quân cả nước; các dự án FDI đã thu hút đi vào hoạt động và phát huy hiệu quả, từng bước hình thành các chuỗi sản xuất linh kiện điện tử cho các tập đoàn công nghệ hàng đầu của thế giới; các KCN đã được thành lập cùng với Đề án mở rộng Khu kinh tế Đông Nam sẽ tiếp tục mở ra triển vọng mới trong thu hút đầu tư, nhất là các dự án FDI động lực.
Thứ hai, cơ sở hạ tầng, đặc biệt là nhiều công trình hạ tầng giao thông chiến lược đã hoàn thành và đưa vào sử dụng (như đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông, đường ven biển,..), một số dự án mới sẽ được triển khai như Đường sắt tốc độ cao, Cao tốc Vinh - Thanh Thủy; nâng cấp, mở rộng các trục kết nối Đông - Tây, xây dựng cảng nước sâu Cửa Lò; sân bay quốc tế Vinh, Trung tâm Logistics, Điện khí LNG Quỳnh Lập sẽ có tác động lan tỏa trong kết nối và phát triển.
Thứ ba, thể chế, chính sách, rào cản phát triển đã và đang được Trung ương tháo gỡ, tỉnh được Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 39-NQ/TW về phát tỉnh Nghệ An đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Quốc hội ban hành Nghị quyết số 137/2021/QH15 về bổ sung thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù; nếu chúng ta biết nắm bắt cơ hội, phát huy hiệu quả, đây chính là những “đòn bẩy” chiến lược để tỉnh bứt phá.
3 nhóm nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm
Qua việc phân tích bối cảnh thực tiễn, để thực hiện thắng lợi mục tiêu hướng tới trở thành cực tăng trưởng tầm quốc gia, Giám đốc Sở Tài chính đề xuất các nhóm nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm dựa trên 3 trụ cột chính.
Một là, kiến tạo không gian phát triển mới. Tập trung nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác quy hoạch một cách toàn diện; trọng tâm là nhanh chóng rà soát, điều chỉnh quy hoạch tỉnh Nghệ An thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, tổ chức lập đồng thời các quy hoạch cấp dưới trên cơ sở có kế thừa và phát triển, vừa khai thác hiệu quả lợi thế tổng hợp, vừa mở rộng dư địa và không gian phát triển mới phù hợp với các đơn vị hành chính cấp xã mới sau sắp xếp, đảm bảo phương châm “quy hoạch đi trước một bước”.
Bên cạnh 2 khu vực động lực tăng trưởng chính là khu vực đô thị Vinh và Khu kinh tế Đông Nam mở rộng đã được xác định, cần mở rộng không gian phát triển đối với các cực tăng trưởng vệ tinh tại các cụm xã, phường mới có tiềm năng gắn với 4 hành lang kinh tế; trục đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, cao tốc Vinh - Thanh Thủy, trục Vinh - Cửa Lò, khu vực ven Sông Lam gắn với Nghi Xuân (Hà Tĩnh).
Sớm hình thành và phát triển các khu nông nghiệp, lâm nghiệp ứng dụng công nghệ cao, khu công nghệ cao trong Khu kinh tế Đông Nam; thúc đẩy các cụm liên kết ngành trong tỉnh, cùng với 2 tỉnh Thanh Hóa và Hà Tĩnh phát triển hành lang ven biển Thanh Hóa - Nghệ An - Hà Tĩnh dựa trên sự phát triển bổ trợ, cộng hưởng giữa 3 khu kinh tế Nghi Sơn - Đông Nam và Vũng Áng, hướng tới trở thành trung tâm công nghiệp, tiểu vùng động lực Bắc Trung Bộ trong không gian phát triển các vùng động lực tăng trưởng của cả nước.
Hai là, làm mới các động lực tăng trưởng truyền thống và thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới. Trong ngắn hạn, đối với tỉnh ta phải tiếp tục xác định các động lực tăng trưởng truyền thống (đầu tư, xuất khẩu và tiêu dùng) vẫn là trọng tâm nhưng để đạt mục tiêu tăng trưởng cao và bền vững trong dài hạn thì bắt buộc phải khai thác và thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới. Quy hoạch tỉnh Nghệ An đã xác định 5 lĩnh vực trụ cột phát triển; trong đó, công nghiệp là động lực đột phá, thương mại, dịch vụ hiện đại là mũi nhọn, nông nghiệp là nền tảng.
Tuy nhiên, cần phải xác định rõ lợi thế khác biệt của mỗi lĩnh vực, đồng thời, quyết tâm chuyển từ sản xuất truyền thống sang hoạt động sản xuất thông minh, quản trị hiện đại, sử dụng công nghệ cao để nâng cao năng suất; ưu tiên nguồn lực chính sách để phát triển mạnh các mô hình kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế số, kinh tế chia sẻ và các ngành kinh tế mới như chíp điện tử, vi mạch, bán dẫn; đặc biệt có chiến lược kết hợp hài hòa giữa đa dạng hóa và chuyên môn hóa trong các ngành sản xuất. Đa dạng hóa để kiến tạo quá trình tăng trưởng bao trùm, thúc đẩy phát triển ở khu vực phía Tây còn đang rất khó khăn. Chuyên môn hóa để tập trung nguồn lực đối với các khu vực động lực, các cực tăng trưởng vệ tinh.
Ba là, huy động, sử dụng hiệu quả các nguồn lực mới cho đầu tư và phát triển. Để đạt mục tiêu tăng trưởng giai đoạn tới từ 12%/năm trở lên, tổng vốn đầu tư giai đoạn 2026-2030 cần khoảng 1,15 triệu tỷ đồng, đây là con số rất lớn, gấp 2,3 lần nhiệm kỳ trước, trong đó, vốn đầu tư công tối đa chỉ đạt khoảng 3-5%, FDI khoảng 10%, phần còn lại là vốn từ xã hội, từ khu vực tư nhân vẫn chiếm tỷ trọng chính.
Do đó, một mặt chúng ta phải phát huy hiệu quả việc sử dụng nguồn lực từ ngân sách theo hướng bảo đảm có trọng tâm, trọng điểm, tập trung cho các dự án hạ tầng ưu tiên chiến lược, khắc phục triệt để tình trạng dàn trải, manh mún, tháo gỡ dứt điểm các dự án tồn đọng.
Đồng thời, phải khơi thông huy động tối đa nguồn lực toàn xã hội, đặc biệt là khu vực kinh tế tư nhân, xem đây là nguồn lực đột phá để phát triển; chỉ khi nguồn lực tài chính của Nhân dân đi vào sản xuất thay vì trú ẩn và đầu cơ thì mới tạo ra giá trị, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế thực chất và bền vững.
Nhiệm vụ chiến lược và lâu dài là phải quyết tâm cải thiện mạnh mẽ hơn nữa môi trường đầu tư kinh doanh thực sự thông thoáng, thuận lợi, minh bạch và có sức cạnh tranh để từ đó thúc đẩy, lan tỏa mạnh mẽ tinh thần khởi nghiệp trong toàn tỉnh. Bên cạnh thu hút chọn lọc các Dự án FDI, cần quan tâm tăng cường liên kết giữa khu vực FDI với các doanh nghiệp trong tỉnh, nhất là trong chuyển giao công nghệ, đào tạo nhân lực, trở thành mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng.
Để làm được điều này, quan trọng trước hết vẫn phải là nâng cao năng lực nội tại của chính các doanh nghiệp nội tỉnh để sẵn sàng cho việc hợp tác; tỉnh cần có các chính sách, quỹ hỗ trợ để phát triển một số doanh nghiệp lớn đủ sức làm nòng cốt, đóng vai trò đầu tàu, dẫn dắt hệ sinh thái liên kết, xây dựng các thương hiệu sản phẩm địa phương mang tầm quốc gia và khu vực.
"Tỉnh Nghệ An đang đứng trước giai đoạn bản lề, bước ngoặt cùng với cả nước chuẩn bị bước vào kỷ nguyên phát triển giàu mạnh, văn minh và thịnh vượng của dân tộc; thời cơ thuận lợi rất lớn nhưng thách thức, khó khăn không hề nhỏ. Tôi tin tưởng rằng, với truyền thống, ý chí, quyết tâm của Đảng bộ, nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp trong toàn tỉnh, chúng ta hoàn toàn có cơ sở để bứt phá, hiện thực hóa khát vọng trở thành tỉnh khá và là cực tăng trưởng tầm quốc gia trong kỷ nguyên phát triển mới", Giám đốc Sở Tài chính bày tỏ.
Nguồn: https://baonghean.vn/giam-doc-so-tai-chinh-de-xuat-cac-giai-phap-huy-dong-su-dung-hieu-qua-cac-nguon-luc-dua-nghe-an-tro-thanh-cuc-tang-truong-tam-quoc-gia-10307534.html
Bình luận (0)