Hay quên chỗ cất đồ, coi chừng bạn đang bị… sa sút trí tuệ

(Dân trí) - Bác sĩ cho biết, việc giảm trí nhớ, gặp khó khăn với ngôn ngữ, mất định hướng về không gian, quên chỗ cất đồ… là một số dấu hiệu cảnh báo tình trạng sa sút trí tuệ.

10 dấu hiệu cảnh báo tình trạng sa sút trí tuệ

Tại chương trình truyền thông giáo dục sức khỏe về bệnh Alzheimer và sa sút trí tuệ, diễn ra ở Bệnh viện Quân y 175 (Bộ Quốc phòng) ngày 4/10, ThS.BS Trần Thị Hoài Thu cho biết, sa sút trí tuệ là tình trạng suy giảm khả năng suy nghĩ, học tập, trí nhớ, gây ảnh hưởng đến hoạt động sống độc lập.

Sa sút trí tuệ có nhiều nguyên nhân, trong đó bệnh Alzheimer là nguyên nhân phổ biến nhất (60-70%).

Các chuyên gia chia sẻ về thực trạng sa sút trí tuệ hiện nay (Ảnh: BV).

Theo bác sĩ Thu, tình trạng suy giảm các chức năng nhận thức dẫn đến sa sút trí tuệ có thể gặp ở mọi lứa tuổi. Có nhiều yếu tố gây suy giảm nhận thức, như: di truyền, thoái hóa, đột quỵ, bệnh lý mạch máu nhỏ, tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn mỡ máu, trầm cảm, viêm, thuốc…

Về triệu chứng, bác sĩ Thu chỉ ra 10 dấu hiệu cảnh báo của tình trạng sa sút trí tuệ. Thứ nhất, giảm trí nhớ. Thứ hai, gặp khó khăn trong các công việc quen thuộc. Thứ ba, gặp khó khăn với ngôn ngữ. Thứ tư, mất định hướng về không gian, thời gian. Thứ năm, giảm khả năng nhận định, phán đoán vấn đề.

Thứ sáu, gặp khó khăn trong theo dõi sự việc. Thứ bảy, hay quên chỗ cất đồ. Thứ tám, thay đổi về trạng thái và hành vi. Thứ chín, gặp khó khăn trong việc hiểu những thông tin liên quan đến thị giác và không gian. Thứ mười, gặp khó khăn trong công việc hoặc các hoạt động xã hội.

Về can thiệp, điều trị sa sút trí tuệ cần áp dụng đa mô thức, phối hợp nhiều phương pháp (cả thuốc và không dùng thuốc), với mục tiêu cải thiện triệu chứng. Trong đó, việc phát hiện và can thiệp ở những giai đoạn sớm (đặc biệt là giai đoạn suy giảm nhận thức nhẹ) sẽ mang lại hiệu quả điều trị tốt.

Nhiều người cao tuổi đặt câu hỏi về các dấu hiệu và hậu quả của sa sút trí tuệ (Ảnh: BV).

Điều trị không dùng thuốc có vai trò quan trọng

Bác sĩ Lý Minh Đăng, khoa Nội Thần kinh, Bệnh viện Quân y 175, chia sẻ thêm, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) dự đoán, năm 2050 toàn cầu sẽ có khoảng 139 triệu ca sa sút trí tuệ.

Tại Việt Nam, theo Tổng cục Thống kê, Việt Nam sẽ chính thức bước vào “dân số già” từ năm 2036. Các nghiên cứu ở nước ta ghi nhận 6-14% người từ 60 tuổi trở lên mắc sa sút trí tuệ. Tại các cơ sở y tế ở TPHCM, tỷ lệ sa sút trí tuệ ở nhóm trên ghi nhận ở mức 23,3% đến 24,3%.

Còn thông qua sàng lọc bằng thang điểm kiểm tra trạng thái tâm thần ngắn (MMSE) tại cộng đồng ghi nhận hơn 46% người từ 60 tuổi có biểu hiện suy giảm nhận thức. Già hóa dân số cộng với sa sút trí tuệ là thách thức đối với an sinh và hệ thống y tế.

Bác sĩ Đăng cho biết, can thiệp không dùng thuốc đóng vai trò quan trọng trong điều trị sa sút trí tuệ, bởi tính an toàn, ít tác dụng phụ, được chứng minh làm chậm sự tiến triển của bệnh, khả năng áp dụng linh hoạt tại gia đình, cộng đồng và bệnh viện.

Phương pháp này được khuyến cáo trong các hướng dẫn điều trị.

Bệnh nhân sa sút trí tuệ tập nhận thức kết hợp kích thích não không xâm lấn tại Bệnh viện Quân y 175 (Ảnh: BV).

Bên cạnh đó, nghiên cứu về sự kết hợp của kích thích não không xâm lấn và tập luyện nhận thức cho thấy có thể cải thiện đáng kể chức năng nhận thức ở người mắc bệnh Alzheimer và suy giảm nhận thức nhẹ.

Ngoài việc tuân thủ điều trị, bệnh nhân cần kết hợp với thay đổi lối sống, như: tập thể dục thường xuyên, dinh dưỡng hợp lý; tránh sử dụng rượu hoặc bất kỳ loại thuốc nào mà chưa có ý kiến của bác sĩ.

Tại Bệnh viện Quân y 175, khi bác sĩ phòng khám nghi ngờ có nguy cơ suy giảm nhận thức nhẹ hoặc sa sút trí tuệ, bệnh nhân sẽ được chỉ định đánh giá kiểm tra nhận thức.

Sau khi có kết quả đánh giá, bệnh nhân sẽ được tư vấn điều trị bằng thuốc và không dùng thuốc, chỉ định thực hiện tập nhận thức kết hợp kích thích não không xâm lấn, cũng như đánh giá định kỳ. Thời gian điều trị sẽ kéo dài trong khoảng 30 buổi, với phác đồ cá thể hóa từng người bệnh.

“Chúng tôi mong muốn thông qua chương trình truyền thông giáo dục sức khỏe này, cộng đồng hiểu rõ hơn về bệnh sa sút trí tuệ để chủ động phòng ngừa, phát hiện sớm.

Đồng thời, cùng chung tay xây dựng môi trường sống thân thiện và an toàn cho người cao tuổi”, đại diện Bệnh viện Quân y 175 chia sẻ.

Nguồn: https://dantri.com.vn/suc-khoe/hay-quen-cho-cat-do-coi-chung-ban-dang-bi-sa-sut-tri-tue-20251004145715534.htm