"Ì ạch" số hóa tài liệu thư viện

Phòng đọc Thư viện tỉnh thu hút đông giới trẻ đến đọc sách và tra cứu tài liệu học tập.

Năm 2021, UBND tỉnh ban hành kế hoạch triển khai “Chương trình chuyển đổi số ngành thư viện đến năm 2025, định hướng đến năm 2030” với mục tiêu cụ thể: từ 60 đến 80% các tài liệu có giá trị, các công trình nghiên cứu được số hóa, song, đến nay, sau gần 5 năm thực hiện, con số này vẫn ở mức khiêm tốn.

Lâu nay, vào mỗi ngày làm việc, ông Nguyễn Giang Nam - Phòng Hành chính tổng hợp (Thư viện Hà Tĩnh) lại cần mẫn với chiếc máy scan để chuyển những tài liệu vào hệ thống số hóa. Tuy nhiên, đến thời điểm này, chiếc máy duy nhất dành cho công việc số hóa cũng không còn phát huy hiệu quả. Ông Nguyễn Giang Nam cho biết: Trong vòng gần 2 năm trở lại đây, công việc số hóa đã phải tạm dừng, dẫn đến nhiều tài liệu vẫn "án binh bất động".

Ông Nguyễn Giang Nam (áo xanh) và đồng nghiệp trao đổi về các tài liệu đã được đưa vào hệ thống lưu trữ thông qua hình thức số hóa.

Đối với sách điện tử, hiện tại, Thư viện tỉnh Hà Tĩnh đang mua quyền sử dụng 2.600 tài liệu từ nhà cung tài liệu sachweb.vn. Các tài liệu điện tử được gia hạn quyền sử dụng hằng năm và được chia sẻ quyền sử dụng rộng rãi cho toàn bộ bạn đọc. Đối với tư liệu nội sinh, đến nay, tại Thư viện tỉnh Hà Tĩnh mới chỉ thực hiện được 615 đầu tài liệu số hóa với tổng 73.994 trang, trong đó gồm: 380 đầu mục địa chí với 43.524 trang tài liệu số hóa 66 đầu tài liệu tiếng Pháp với 5.017 trang tài liệu số hóa liệu Hán Nôm, thư mục toàn văn. Thư viện cũng còn khoảng 3.000 đầu tài liệu trong tổng số hơn 118.000 tài liệu bản in hiện có với khoảng 450.000 trang đang cần được số hóa.

Tài liệu cổ đang được lưu trữ tại Thư viện Hà Tĩnh

Điều đáng nói là hiện nay, đối với các tài liệu đã được số hóa mới chỉ có dữ liệu thư mục toàn văn phục vụ nhu cầu khai thác của bạn đọc thông qua dịch vụ của trang tailieu.vn; các tài liệu khác chưa thể đưa lên không gian mạng để phục vụ bạn đọc theo đúng yêu cầu của tinh thần số hóa.

Theo bà Phan Thị Thủy - Trưởng phòng Hành chính – Tổng hợp (Thư viện Hà Tĩnh) - người trực tiếp theo dõi và quản lý công tác số hóa cho biết: Đối với tài liệu số hóa thì hiện nay thư viện chưa có các thiết bị chuyên nghiệp để thực hiện mà đang tiến hành bằng thủ công. Hình thức số hóa bằng thủ công thì chỉ dừng lại ở mức độ lưu trữ, chưa có thiết bị để xử lý trên không gian mạng.

Vẫn còn nhiều tài liệu quý, hiếm về Hà Tĩnh chưa được số hóa để phục vụ bạn đọc.

Điều này cũng đã ảnh hưởng trực tiếp đến việc tiếp cận thông tin của những người thường xuyên sử dụng nguồn tư liệu từ thư viện Hà Tĩnh để phục vụ cho công tác nghiên cứu. Theo Tiến sĩ Nguyễn Tùng Lĩnh - Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp VHNT tỉnh - người thường xuyên sử dụng các tài liệu được lưu trữ tại Thư viện Hà Tĩnh, việc kịp thời số hóa các tài liệu, nhất là các tài liệu cổ, quý hiếm về Hà Tĩnh không chỉ giúp bạn đọc trong và ngoài nước tiếp cận được nhiều thông tin quý, hiếm về Hà Tĩnh mà còn quảng bá tốt hơn cho địa phương.

Như vậy, sau 5 năm thực hiện “Chương trình chuyển đổi số ngành thư viện đến năm 2025, định hướng đến năm 2030” của Chính phủ và gần 10 tháng thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, công tác chuyển đổi số nói chung và số hóa thư viện vẫn ì ạch, chậm trễ bởi nhiều lý do.

Ông Mai Quốc Quyền - Giám đốc Thư viện tỉnh Hà Tĩnh cho biết, công tác số hóa thư viện còn gặp rất nhiều khó khăn. Thế nhưng, nhằm đáp ứng yêu cầu công tác số hóa thư viện nói riêng và công tác chuyển đổi số ngành thư viện nói chung, từ năm 2024, đơn vị đã xây dựng “Báo cáo kinh tế kỹ thuật chuyển đổi số trong ngành thư viện, ứng dụng chuyển đổi số toàn diện hoạt động quản lý và vận hành Thư viện tỉnh Hà Tĩnh” trình các cấp có thẩm quyền xem xét. Hy vọng trong thời gian tới, công tác chuyển đổi số, số hóa thư viện tiếp tục được quan tâm hỗ trợ để thực hiện tốt hơn.

Nguồn: https://baohatinh.vn/i-ach-so-hoa-tai-lieu-thu-vien-post295324.html