Khen, chê phim: Trách nhiệm và văn minh

Đạo diễn của bộ phim hoạt hình đang nhận nhiều ý kiến trái chiều Trạng Quỳnh nhí: Truyền thuyết Kim Ngưu, NSƯT Trịnh Lâm Tùng tiết lộ, anh luôn đọc hết những bình luận của khán giả và biết bình luận nào đáng để nhớ và bình luận nào đáng để quên. Và trong đó, theo anh, điều đáng buồn là có không ít bình luận vô nghĩa.

Ranh giới của sự công tâm

Theo đạo diễn, NSƯT Trịnh Lâm Tùng, có bình luận đòi phim hoạt hình Việt phải làm được như các tác phẩm của Pixar, DreamWorks hay WarnerBros. “Ước mơ đó có sai không? Chắc chắn là không rồi. Chúng tôi cũng khao khát, thậm chí còn khao khát hơn các bạn rất nhiều bởi làm nghề, dù có phải đánh đổi cả thanh xuân, tài chính hay sức khỏe, ai chẳng muốn đạt được những đỉnh cao đó. Nhưng đâu thể nào bước một cái lên đỉnh được, hiện chúng ta còn ở rất xa so với họ, đó là thực tế phải chấp nhận và cố gắng thay đổi, bước đi từng bước một. Chính các tượng đài thế giới về phim hoạt hình cũng vậy thôi, họ cũng đi từng bước, vượt qua từng trở ngại để vươn đến thành công như hiện nay”, NSƯT Trịnh Lâm Tùng bày tỏ.

Các nhà làm phim luôn mong muốn đón nhận những phản hồi công tâm, khách quan

Trước đó, tại buổi ra mắt bộ phim Mặt trời lạnh, đạo diễn Lê Hùng Phương cũng cho biết, anh cảm thấy bị tổn thương và quyết định sẽ tạm dừng làm phim cho đến khi có một dự án tốt hoặc khi nào bản thân cảm thấy hạnh phúc. “Phim dở bị chê là đúng nhưng hiện nay rất nhiều người lên mạng xã hội sẵn sàng chê bất chấp, dở chê, tốt cũng chê, chưa đi xem phim cũng chê… Người giỏi chê đúng, mình nghe xấu hổ, cố sửa sai chứ nhiều khi bị chê mà không hiểu sao lại bị chê như vậy, cảm giác rất chán nản, mọi thứ như tuột khỏi tầm tay”, anh bày tỏ.

Thời gian qua, điện ảnh Việt còn nổi lên câu chuyện seeding (lan truyền thông tin) - hình thức quảng bá mới, thường là thông qua các bình luận, chia sẻ, tạo ra thảo luận trên mạng xã hội, diễn đàn… Seeding phim có hai hướng phổ biến: hoặc khen hoặc chê với mục tiêu lớn nhất là tạo làn sóng viral (sự chú ý) và hiệu ứng truyền miệng. Tuy nhiên, từ một hình thức marketing tích cực, seeding phim đã bị biến tấu để trở thành công cụ nói xấu, chê bai, đặc biệt khi có từ 2 phim Việt ra mắt cùng thời điểm. Không ít đạo diễn, nhà sản xuất Việt từng lên tiếng về việc mình trở thành nạn nhân của seeding bẩn.

Xây dựng không gian đối thoại

Hầu hết các đạo diễn, nhà sản xuất và cả diễn viên đều có chung quan điểm, việc khen - chê là điều tất yếu. Bởi khi đã trình làng trước công chúng, bộ phim đã không còn là của riêng một cá nhân nào. Nhà sản xuất Hoàng Quân cho rằng, khi phim ra mắt ai cũng có quyền lên tiếng. “Tôi chấp nhận sống chung với seeding và những phản hồi tiêu cực. Nhưng, tôi cũng được quyền lựa chọn, sàng lọc những thông tin giá trị và những bài học để làm cho bản thân mình tốt hơn”, anh nhấn mạnh. Đạo diễn Trịnh Lâm Tùng chia sẻ thêm: “Với tôi không có phản hồi tích cực hay tiêu cực mà là các quan điểm, góc nhìn khác nhau. Tôi luôn tỉnh táo và vui vẻ đón nhận tất cả. Quan trọng nữa, phản hồi đó đến từ ai”.

Trên thực tế, không chỉ với phim ảnh mà bất cứ loại hình nghệ thuật nào, quyền khen, chê là điều hết sức bình thường. Đặc biệt, trong bối cảnh nhu cầu, thị hiếu thưởng thức cùng gu thẩm mỹ của khán giả ngày càng được nâng cao, sự đòi hỏi cũng sẽ khắt khe hơn. Nhưng, sẽ là điều đáng lên án nếu khen trở thành tâng bốc bất chấp bộ phim đó còn nhiều sạn và chê theo hướng công kích cá nhân, bôi nhọ nhà sản xuất và diễn viên. Tự do ngôn luận là quyền, nhưng ngôn luận có trách nhiệm mới là văn minh. Khen, chê không sai, nhưng để có cách khen, chê đúng mực và khiến người trong cuộc tâm phục, khẩu phục mới là điều khó.

Việc bùng nổ khen, chê với các bộ phim thời gian qua cũng có nguyên nhân xuất phát từ việc công tác phê bình điện ảnh không thể hiện được đúng vai trò, sức nặng. Điều này dẫn đến thực tế, khen, chê đôi khi thiên về cảm tính. Đặc biệt, trong bối cảnh mạng xã hội bùng nổ, những tiếng nói chuyên môn vốn có vai trò định hướng, giá trị phản biện lại bị nhấn chìm giữa hàng vạn bình luận không thể kiểm soát. Do đó, rất cần thiết xây dựng một không gian, nơi mọi ý kiến phản biện đều có cơ sở và những người làm nghề, giới phê bình và khán giả có thể cùng đối thoại.

Điện ảnh nếu thiếu khán giả, đặc biệt là những phản hồi đa chiều sẽ không thể phát triển. Khen và chê, nếu được đặt đúng chỗ, sẽ là động lực cho sáng tạo.

VĂN TUẤN

Nguồn: https://www.sggp.org.vn/khen-che-phim-trach-nhiem-va-van-minh-post802744.html