Khơi dậy giá trị văn hóa từ Dự án 6

Người dân Khâu Đấng lưu giữ những giá trị văn hóa đặc sắc từ những bộ trang phục truyền thống của dân tộc mình.

Ở vùng núi Bắc Kạn, mỗi lễ hội, làn điệu dân ca hay ngôi nhà sàn cổ đều chứa đựng một phần hồn cốt văn hóa của cộng đồng dân tộc thiểu số. Những giá trị đó nếu không được gìn giữ và phát huy sẽ dần mai một theo thời gian. Năm 2023, Nà Tuồng (xã Xuân Dương, huyện Na Rì) và Khâu Đấng (xã Bộc Bố, huyện Pác Nặm) được chọn triển khai Dự án bảo tồn làng, bản văn hóa truyền thống gắn với phát triển du lịch. Đây là cơ hội để người dân hai thôn gìn giữ và phát huy các giá trị văn hóa đặc sắc.

Đến nay, thôn Nà Tuồng đã khảo sát, lựa chọn 09 hộ đủ điều kiện tham gia như có nhà sàn truyền thống, giữ nghề dệt vải và lưu giữ vật dụng đặc trưng, nhằm đón nhận đầu tư và phát triển du lịch cộng đồng. Những nét văn hóa đặc sắc của dân tộc Nùng như nấu rượu truyền thống, dệt và may trang phục, hát sli, hát lượn, các trò chơi dân gian… sẽ được phục dựng, duy trì, trở thành một phần trong hành trình trải nghiệm của du khách.

Tại thôn Khâu Đấng, Dự án 6 đã hỗ trợ một số hộ kinh doanh dịch vụ homestay bê tông hóa gầm sàn nhà, lắp wifi, thay mới hệ thống điện. Những ngôi nhà sàn gỗ lâu đời được tôn tạo để giữ nguyên kiến trúc gốc. Các giá trị văn hóa phi vật thể của đồng bào Sán Chỉ như lễ cấp sắc, múa mặt nạ, làn điệu dân gian, nghề se lanh dệt vải… từng bước được khôi phục, truyền dạy và gắn với phát triển du lịch.

Chị Hoàng Thị Mộng, Bí thư Chi bộ thôn Khâu Đấng cho biết: “Thực hiện Dự án 6, cổng làng du lịch cộng đồng Khâu Đấng đã được dựng, các điểm check-in, biển chỉ dẫn được gắn ở nhiều vị trí. Nhiều hộ dân đã được hỗ trợ trang thiết bị, tập huấn kỹ năng du lịch. Bà con rất hào hứng, bởi từ chỗ giữ văn hóa, giờ có thể làm du lịch để tạo thêm nguồn thu nhập”.

Dự án 6 – “Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch” thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 – 2030 đang được triển khai tại các địa phương trong tỉnh. Tổng kế hoạch vốn thực hiện trong giai đoạn I: Từ năm 2021 đến năm 2025 là hơn 71,6 tỷ đồng, trong đó số vốn đã phân bổ 34,8 tỷ đồng; năm 2025 hiện đang thực hiện phân bổ.

Ngoài đầu tư bảo tồn 02 làng bản truyền thống tiêu biểu nêu trên, giai đoạn 2021-2025, Dự án 6 thực hiện các nội dung bảo tồn, phát huy giá trị di sản ở các đại phương như: Tu bổ, tôn tạo 01 di tích quốc gia đặc biệt, di tích quốc gia có giá trị; chống xuống cấp 02 di tích tiêu biểu; phát triển 07 điểm du lịch vùng DTTS&MN; tổ chức 08 lớp truyền dạy văn hóa phi vật thể; duy trì 09 CLB văn hóa dân gian, 02 mô hình bảo vệ và phát huy văn hóa truyền thống, 27 đội văn nghệ truyền thống; xuất bản 01 ấn phẩm văn hóa truyền thống cấp phát cho cộng đồng...

Các đội văn nghệ truyền thống được thành lập ở cơ sở theo Dự án 6.

Theo đánh giá của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh, việc lồng ghép bảo tồn văn hóa với phát triển du lịch giúp cộng đồng không chỉ giữ gìn bản sắc mà còn có thêm nguồn thu từ dịch vụ du lịch, thủ công truyền thống, sản phẩm đặc trưng. Nhiều địa phương bắt đầu hình thành mô hình du lịch văn hóa bản địa, lấy văn hóa làm nền tảng phát triển kinh tế cộng đồng.

Mỗi hoạt động của Dự án 6 đều hướng đến mục tiêu "kép": Bảo tồn di sản và tạo sinh kế. Với quan điểm đó, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đang đề xuất mở rộng Dự án 6 ra toàn bộ 35 xã trên địa bàn sau sáp nhập trong giai đoạn 2026-2030. Trọng tâm là đào tạo nhân lực làm văn hóa – du lịch, phục dựng di sản, phát triển mô hình du lịch trải nghiệm và đẩy mạnh truyền thông, quảng bá giá trị văn hóa đến đông đảo công chúng./.

Trang Lê

Nguồn: https://baobackan.vn/khoi-day-gia-tri-van-hoa-tu-du-an-6-post71567.html