'Kỹ sư chân đất' và những phát minh hiện đại hóa đội tàu đánh bắt xa bờ

Với những phát minh, sáng tạo công nghệ góp phần hiện đại hóa đội tàu đánh bắt xa bờ, hướng tới phát triển nghề cá bền vững, ông Lê Tấn Thêm - Giám đốc Công ty Trách nhiệm hữu hạn sản xuất Thương mại và Dịch vụ tàu thuyền Lê Thêm (thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định) được ngư dân ưu ái đặt cho cái tên "kỹ sư chân đất” hay "bà đỡ."

Hơn 20 năm gắn bó với ngành cơ khí thủy, ông Lê Tấn Thêm có dịp đi nhiều nơi, tiếp xúc với nhiều ngư dân. Qua những câu chuyện được chia sẻ, ông thấu hiểu hết nỗi khó khăn mà họ phải đối mặt. Từ đó, bằng kinh nghiệm đúc kết thực tiễn, ông Thêm quyết tâm tìm tòi, nghiên cứu và chế tạo ra những sản phẩm công nghệ mang tính đột phá, hữu ích nhằm trợ sức cho ngư dân an tâm vươn khơi.

Ông Thêm chia sẻ ban đầu, ông chỉ sản xuất ra những sản phẩm đơn giản thay thế hàng nhập khẩu. Dần dần, nhận thấy nhu cầu của ngư dân ngày càng cao nên ông mạnh dạn mở rộng quy mô, chủng loại.

"Tiền đề để tôi nghĩ lớn, làm lớn chính là nhờ vào sự thành công trong việc sử dụng inox 304 để chế tạo xilanh thủy lực thay thế thép mạ crom cứng vốn dễ gỉ sét trong môi trường biển. Chất liệu này tuy giá thành đắt hơn một chút nhưng ưu điểm bền, chạy êm, không gỉ sét. Ai sử dụng cũng hài lòng," ông Thêm bộc bạch.

Ngoài thay thế vật liệu, ông Thêm còn phát triển bộ lái thủy lực thành hệ thống thông minh tích hợp công nghệ điều khiển từ xa và GPS cho phép chuyển đổi linh hoạt giữa lái tự động và thủ công, giúp lái tàu xoay bánh lái nhẹ nhàng và giải phóng khỏi việc phải điều khiển thủ công liên tục.

Không những thế, bộ lái thủy lực còn giúp tàu giữ hướng đi ổn định, đảm bảo an toàn trong suốt hành trình di chuyển. Với tỷ lệ nội địa hóa khoảng 80%, sử dụng thiết bị này giúp giảm chi phí xuống từ 15-30 triệu đồng tùy loại tàu, tiết kiệm gần 50% so với hàng nhập khẩu.

Công ty Trách nhiệm hữu hạn sản xuất Thương mại và Dịch vụ tàu thuyền Lê Thêm chế tạo nhiều sản phẩm công nghệ dành cho tàu cá. (Ảnh: Lê Phước Ngọc/TTXVN)

Ông chủ động nhập khẩu thiết bị lái tự động, cải tiến một số chi tiết cho phù hợp với điều kiện thực tế, sẵn sàng hỗ trợ lắp đặt cho ngư dân. Đặc biệt, việc kết hợp giữa bộ lái thủy lực và thiết bị lái tự động đã tạo nên một hệ thống điều khiển tối ưu, cho phép bánh lái xoay trái, xoay phải với góc lái tối đa 80 độ, giúp tàu dễ dàng đổi hướng trong không gian hẹp. Sáng kiến này được các chuyên gia đánh giá cao và giành giải Nhất tại Hội thi sáng tạo Kỹ thuật tỉnh Bình Định lần thứ XIII (2022-2023).

Ngư dân Võ Văn Hận (37 tuổi, trú Kiên Giang), chủ tàu cá KG 94396-TS, cho hay anh đã đặt mua thiết bị bộ lái thủy lực và máy lên cào lái tự động của "kỹ sư chân đất” Lê Tấn Thêm. Các thiết bị dùng rất tốt, độ bền cao, giúp anh giảm tối đa sức lao động, tăng thu nhập. Nếu trước kia mỗi lần đi biển phải cần đến 5-6 người thì nay chỉ cần 2 người. Từ đó, nhiều ngư dân khác cũng ngỏ ý đặt mua.

Ngư dân Trần Đình Nguyên (53 tuổi, trú Bình Định), chủ tàu cá BĐ 91167-TS cho biết việc lắp đặt bộ lái thủy lực khá tiện lợi, ông không còn ám ảnh với cảnh phải vận động tay liên tục suốt hàng chục giờ đồng hồ như trước đây. Hoạt động khai thác hải sản cũng đỡ vất vả hơn rất nhiều.

Gần đây, ông Lê Tấn Thêm đã thí nghiệm thành công máy lọc nước biển thành nước ngọt có tích hợp công nghệ UV diệt khuẩn. Đối với thiết bị này, ông đã cải tiến màng RO tối ưu áp suất để tăng lưu lượng nước. Các bộ phận tiếp xúc với nước biển như co, cút được làm từ inox 316 chống ăn mòn.

Một "điểm nhấn” khác là ông còn tự chế tạo máy bơm cao áp có khả năng chịu nước mặn thay thế hàng nhập khẩu, giúp giảm 1/2 giá thành (từ 60 triệu đồng xuống còn 30 triệu đồng). Máy lọc đạt công suất 400 lít/giờ, cao gấp 3-5 lần so với các sản phẩm khác trên thị trường (80-130 lít/giờ). Nước uống từ máy lọc đã được Công ty Trách nhiệm hữu hạn kiểm nghiệm môi trường và kiểm định miền Trung kiểm định đạt 26 chỉ tiêu chất lượng. Điều này giúp ngư dân vơi bớt nỗi lo về nguồn nước sinh hoạt khi đánh bắt dài ngày trên biển.

Năm 2024, công ty của ông Thêm được công nhận là doanh nghiệp Khoa học và Công nghệ của tỉnh với 9 sản phẩm gồm: vôlăng inox, hộp inox bọc pót lái, ty xylanh thủy lực bọc inox, đế inox lắp ty ben, thùng dầu, chân tăng, giải nhiệt nhớt, hột xoài và số ga. Đây là thành quả, sự công nhận xứng đáng dành cho nỗ lực không ngừng nghỉ của cá nhân ông cùng các cộng sự.

Các sản phẩm công nghệ của ông Lê Tấn Thêm không chỉ được ngư dân trong nước tin dùng mà còn có cơ hội xuất khẩu sang nước ngoài. Chỉ tính riêng trong năm 2024, công ty xuất bán ra thị trường hơn 830 sản phẩm; trong đó sản phẩm khoa học và công nghệ là gần 730 sản phẩm, chiếm hơn 87%.

Ông Huỳnh Xuân Trường, Trưởng phòng Công nghệ và Bưu chính, Viễn thông, Sở Khoa học và Công nghệ Bình Định đánh giá bộ lái thủy lực tàu thuyền là một sáng kiến hay trong lĩnh vực cơ khí-tự động hóa, đem lại hiệu quả kinh tế cao, được chứng minh qua thực tiễn.

Thiết bị có tính năng khá độc đáo, lại có cấu tạo đơn giản, kích thước nhỏ gọn nên dễ vận hành, nhất là khi gặp thời tiết xấu. Việc ứng dụng công nghệ này sẽ giúp ngư dân giảm sự phụ thuộc vào thiết bị nhập khẩu, tạo hướng đi đúng đắn để phát triển nghề cá một cách bền vững…/.

(TTXVN/Vietnam+)

Nguồn: https://www.vietnamplus.vn/ky-su-chan-dat-va-nhung-phat-minh-hien-dai-hoa-doi-tau-danh-bat-xa-bo-post1042941.vnp