Luật hóa nhiều quy định cụ thể để tăng sức mạnh pháp lý cho hoạt động giải trình

TS Nguyễn Đình Quyền, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội, phát biểu tại diễn đàn. Ảnh: PHẠM THẮNG

Có kinh nghiệm hoạt động trong lĩnh vực xây dựng pháp luật 30 năm, trong đó có 2 nhiệm kỳ làm đại biểu Quốc hội, ông Nguyễn Đình Quyền bày tỏ quan tâm đặc biệt đến hoạt động giải trình.

Theo đại biểu, hoạt động giải trình ở các nước là một trong những yếu tố không thể thiếu của nhà nước pháp quyền, khá gần với hoạt động điều trần. Vì chúng ta chưa có nhiều kinh nghiệm, hoạt động này cũng được bổ sung vào luật chưa lâu, thiếu quy định cụ thể nên việc triển khai trên thực tế thiếu thống nhất, hiệu quả chưa cao.

ĐB CHIỀU .jpg — Đại biểu dự diễn đàn chiều 6-8. Ảnh: PHẠM THẮNG

Để góp phần đổi mới hoạt động này, ông Nguyễn Đình Quyền đề nghị, việc tổ chức phiên giải trình và lựa chọn vấn đề giải trình không chỉ phụ thuộc vào ý thức chủ quan của các cơ quan này mà còn phải đáp ứng những yêu cầu khách quan, tất yếu của cuộc sống, nhất là những vấn đề bức xúc đang đặt ra. Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND cần bổ sung quy định: trong những trường hợp cụ thể, khi hội đủ những yếu tố, những tiêu chí, các cơ quan của Quốc hội cần phải tổ chức các hoạt động giải trình.

Để nâng cao hiệu lực, hiệu quả của hoạt động giải trình, cần đổi mới công tác chuẩn bị - quyết định phần lớn sự thành bại của hoạt động giải trình; cần tiếp cận, thu thập thông tin, yêu cầu cung cấp thông tin qua rất nhiều kênh (từ các báo cáo của Chính phủ, của các cơ quan hữu quan, từ việc xử lý đơn thư khiếu nại tố cáo, giám sát chuyên đề, giám sát của HĐND hoặc của MTTQ…) làm cơ sở cho việc đặt những câu hỏi phản biện, đối thoại và tranh luận để phục vụ cho phiên giải trình.

ĐB CHIỀU 3.jpg — Quang cảnh diễn đàn. Ảnh: HỒ LONG

Vẫn theo ông Nguyễn Đình Quyền, cần quy định cụ thể hơn trình tự thủ tục, phạm vi những nội dung cơ bản, cách thức tiến hành và trách nhiệm của các bên và hậu quả pháp lý của hoạt động giải trình; đặc biệt là trách nhiệm của cơ quan giải trình, trước hết là trách nhiệm báo cáo kịp thời, trung thực, đầy đủ các nội dung theo yêu cầu của cơ quan tiến hành giải trình, nhất là những vấn đề về hạn chế, thiếu sót và nguyên nhân.

“Khi sửa đổi Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND phải bổ sung các tiêu chí để xác định chủ đề, đảm bảo tính trọng tâm, trọng điểm. Hoạt động giải trình phải được gắn kết với các phương thức giám sát khác, nhất là phương thức giám sát về việc giải quyết khiếu nại tố cáo của công dân. Đặc biệt, cần bổ sung nguyên tắc bình đẳng và dân chủ trong quá trình giải trình”, ông Nguyễn Đình Quyền nhấn mạnh. Theo chuyên gia này, không nên coi đối tượng giải trình là cấp dưới của mình. Các bên thực hiện chức năng nhiệm vụ theo luật định, phải bình đẳng, dân chủ trong quá trình tiến hành giải trình và trả lời giải trình.

Cần phát huy vai trò của các phương tiện thông tin đại chúng để truyền đạt đầy đủ, trung thực nội dung giải trình để nhân dân có điều kiện giám sát đối với hoạt động của các cơ quan phải giải trình.

ANH PHƯƠNG

Nguồn: https://www.sggp.org.vn/luat-hoa-nhieu-quy-dinh-cu-the-de-tang-suc-manh-phap-ly-cho-hoat-dong-giai-trinh-post807127.html