Một miền ký ức đẹp tươi!

Nhân dân Thủ đô Bình Nhưỡng nồng nhiệt chào đón Chủ tịch Hồ Chí Minh dẫn đầu Đoàn đại biểu Đảng, Chính phủ Việt Nam sang thăm hữu nghị CHDCND Triều Tiên từ ngày 8-12/7/1957. (Ảnh tư liệu TTXVN)

Cơ duyên nào đưa ông đến với đất nước Triều Tiên và gắn bó với nơi đây gần hai thập kỷ?

Cá nhân tôi có nhiều duyên nợ với quan hệ Việt-Triều, bởi lẽ, trong cuộc đời ngoại giao của mình, tôi có gần 20 năm gắn bó với đất nước và con người Triều Tiên. Từ năm 1964-1970, tôi học tập tại Triều Tiên, sau khi về nước được tuyển dụng vào công tác trong ngành Ngoại giao và có ba nhiệm kỳ công tác trên các cương vị khác nhau tại Đại sứ quán Việt Nam tại Triều Tiên (hai nhiệm kỳ là cán bộ ngoại giao 1975-1980, 1984-1988 và một nhiệm kỳ là Đại sứ Việt Nam tại Triều Tiên 1992-1996).

Có lẽ cũng vì vậy, đất nước và con người Triều Tiên trở nên thân thuộc và gần gũi.

Nhiều năm tháng đã qua đi nhưng những kỷ niệm khó quên với ông là…?

Điều khiến tôi cảm động nhất là những năm 1960, khi kinh tế Triều Tiên còn gặp nhiều khó khăn, song bạn có rất nhiều hình thức giúp đỡ nhân dân Việt Nam trong cuộc kháng chiến giành độc lập, thống nhất đất nước.

Khi đó, Triều Tiên nhận đào tạo rất nhiều thực tập sinh Việt Nam và tôi là một trong số đó. Trong bối cảnh thiếu thốn nhưng bạn luôn tạo điều kiện để học sinh Việt Nam được học tập và sinh sống trong môi trường hòa bình và thuận lợi nhất. Suốt những năm tháng học tập tại Triều Tiên, lưu học sinh chúng tôi nhận được sự giúp đỡ tận tình từ các thầy cô giáo, bạn bè và người dân nơi đây.

Chúng tôi nhớ mãi những lần đi thực tập ở các địa phương, trong các nhà máy, người dân Triều Tiên coi lưu học sinh Việt Nam như chính con em mình, nhường cho chúng tôi những điều tốt nhất từ chỗ ở, ăn uống và điều kiện sinh hoạt. Đó là những tình cảm chân tình, chạm tới trái tim những thanh niên Việt Nam thời đó và để lại dấu ấn chẳng thể nào quên.

Mạch nguồn chung của quan hệ hai nước vẫn là tình hữu nghị truyền thống. Còn nhớ, năm 1950, Triều Tiên là một trong những quốc gia đầu tiên thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam, chỉ sau Liên Xô và Trung Quốc.

Trước năm 1965, Đại sứ quán Việt Nam tại Triều Tiên rất nhỏ hẹp. Năm 1965, bạn đã dành cho ta một khuôn viên trụ sở sứ quán rộng 2 hecta tại khu ngoại giao đoàn mới và là một trong những nước đầu tiên có trụ sở tại đây.

Ông Dương Chính Thức thường xuyên xem lại những bức ảnh kỷ niệm với Triều Tiên. (Ảnh NVCC)

Những năm 1980, khi tôi công tác tại Đại sứ quán Việt Nam tại Triều Tiên, bạn rất nhiệt tình hỗ trợ, giúp đỡ ta trong các hoạt động đối ngoại. Còn nhớ, khuôn viên sứ quán ta trồng nhiều cây ăn quả nổi tiếng ở Triều Tiên như mơ, mận, đào… Các hợp tác xã có quan hệ kết nghĩa với các hợp tác xã của Việt Nam thường xuyên vào sứ quán để trồng cây, hướng dẫn cách chăm bón cây tận tình và tỉ mỉ.

Hằng năm, mỗi vụ mùa của nhân dân sở tại, cán bộ, nhân viên sứ quán thường xuyên xuống các hợp tác xã kết nghĩa giúp bà con Triều Tiên thu hoạch lúa và hoa màu. Những xã viên hợp tác xã Triều Tiên chất phác, thật thà, gần gũi bỏ qua các lễ tân ngoại giao để tiếp đón cán bộ Việt Nam như con em đi xa trở về.

Tôi nhớ mãi hình ảnh những cán bộ ngoại giao Việt Nam ngồi nướng đỗ và cùng ăn với nông dân Triều Tiên trên bờ ruộng. Mùa gặt hay mùa cấy, họ cùng nhau làm việc hăng say trên những cánh đồng trải dài và yên bình. Hợp tác xã thường xuyên gửi nông sản sau khi thu hoạch tới Đại sứ quán, những mớ rau, củ cải, xu hào… đều là tấm chân tình mà người dân Triều Tiên dành cho chúng ta.

Về trao đổi cấp cao giữa hai nước, xuyên suốt 75 năm qua, ông có những ấn tượng như thế nào, nhất là trong giai đoạn công tác tại Triều Tiên?

Những chuyến thăm cấp cao giữa lãnh đạo hai Đảng, hai nước có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong việc vun đắp quan hệ hữu nghị truyền thống Việt-Triều.

Sau khi thiết lập quan hệ ngoại giao năm 1950, quan hệ giữa hai nước được tăng cường khi Chủ tịch Hồ Chí Minh thăm Triều Tiên vào năm 1957. Một năm sau đó, Chủ tịch Đảng Lao động Triều Tiên, Thủ tướng Kim Nhật Thành đã thăm chính thức Việt Nam.

Tiếp đó có thể kể đến chuyến thăm Triều Tiên của Thủ tướng Phạm Văn Đồng vào năm 1961 (nhân dịp này, hai nước ký kết Hiệp ước hữu nghị và hợp tác); chuyến thăm không chính thức đến Việt Nam của Chủ tịch Kim Nhật Thành vào năm 1964; chuyến thăm chính thức Triều Tiên của Chủ tịch Hội đồng Nhà nước Võ Chí Công vào năm 1988.

Sau đó, Chủ tịch nước Trần Đức Lương đã có chuyến thăm chính thức Triều Tiên vào năm 2002; Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh thăm hữu nghị chính thức Triều Tiên vào năm 2007 và dịp này là chuyến thăm cấp Nhà nước tới Triều Tiên của Tổng Bí thư Tô Lâm.

“Tôi yêu đất nước và con người Triều Tiên bằng cả trái tim. Gần 30 năm qua tôi không có cơ hội quay lại Triều Tiên. Nhiều bạn bè người Triều Tiên cùng thế hệ với tôi đã qua đời. Nhưng hàng năm ở Việt Nam, tôi vẫn đến dự mọi buổi lễ kỷ niệm, lễ mít tinh kỷ niệm do Đại sứ quán Triều Tiên ở Hà Nội tổ chức; vẫn theo dõi, nghiên cứu mọi thông tin về Triều Tiên, vẫn cảm thấy buồn trước mỗi khó khăn mà Triều Tiên gặp phải và vui với mỗi thành công mà nhân dân Triều Tiên đạt được”.

Trong dòng chảy đó của quan hệ song phương, ông có thể chia sẻ kỳ vọng về chuyến thăm của Tổng Bí thư Tô Lâm?

Chuyến thăm cấp Nhà nước của Tổng Bí thư Tô Lâm tới Triều Tiên lần này theo tôi có ý nghĩa rất đặc biệt bởi là chuyến thăm của người đứng đầu Đảng ta sau 18 năm. Chuyến thăm là một dấu mốc rất quan trọng, có ý nghĩa lịch sử đối với quan hệ Việt-Triều nhân dịp kỷ niệm 75 năm quan hệ hữu nghị truyền thống. Đặc biệt, tôi cho rằng, đây là cơ hội để Việt Nam có thể chia sẻ với Triều Tiên những kinh nghiệm phát triển trên nhiều lĩnh vực.

Mong rằng, với chuyến thăm quan trọng lần này, quan hệ Việt – Triều có thêm nhiều đột phá, mở ra giai đoạn mới trong quan hệ song phương và tăng cường hơn nữa giao lưu hữu nghị. Hai nước có rất nhiều dư địa trong việc trao đổi, giao lưu văn hóa, thể thao. Chúng ta không quên sự giúp đỡ của Triều Tiên những năm 1960, 1970 bởi có nhiều nhạc sĩ, cầu thủ bóng đá nổi tiếng của ta được đào tạo tại Triều Tiên như nhạc sĩ Thành Tùng, nhạc sĩ Tài Tuệ, nghệ sĩ Phùng Thị Nhạn, lứa cầu thủ câu lạc bộ Thể Công vang bóng một thời.

Tổng Bí thư Đảng Lao động Triều Tiên, Chủ tịch Quốc vụ nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên Kim Jong Un đón Tổng Bí thư Tô Lâm, ngày 9/10. (Nguồn: TTXVN)

Trong khuôn khổ chuyến thăm, Lãnh đạo cấp cao hai nước dự kiến cắt băng khánh thành tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh trong khuôn viên Đại sứ quán Việt Nam tại Triều Tiên. Còn nhớ, hình ảnh người dân đón Chủ tịch Hồ Chí Minh thăm Triều Tiên năm 1957 vô cùng xúc động. Sự kiện này có ý nghĩa như thế nào với tình hữu nghị hai dân tộc, thưa ông?

Với người dân Triều Tiên, nói đến Việt Nam thì bao giờ họ cũng nhắc đến Chủ tịch Hồ Chí Minh. Năm 1957, khi đón Chủ tịch Hồ Chí Minh sang thăm, người dân Triều Tiên đứng chào đón hai bên đường, từ sân bay về đến trung tâm thành phố Bình Nhưỡng mấy chục cây số. Đón Chủ tịch Hồ Chí Minh khi đó là Chủ tịch Đảng Lao động Triều Tiên, Thủ tướng Kim Nhật Thành, trong bầu không khí chân thành và gần gũi.

Có thể nói, câu nói “cửa miệng” của người dân cũng như cán bộ hai nước là quan hệ hữu nghị truyền thống tốt đẹp Việt-Triều do Chủ tịch Hồ Chí Minh và Chủ tịch Kim Nhật Thành đích thân xây dựng và dày công vun đắp.

Hiện nay ở Bình Nhưỡng chưa có tượng đài Hồ Chí Minh. Do vậy, sự kiện đặt tượng đài Bác ở trong khuôn viên của Đại sứ quán nhân chuyến thăm lần này rất có ý nghĩa. Hình ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh trong khuôn viên rộng của Đại sứ quán sẽ là một biểu trưng của mối quan hệ hữu nghị truyền thống ngay tại đất nước Triều Tiên.

Còn nhớ, đã từng có rất nhiều phân xưởng, nhà máy, xí nghiệp ở Triều Tiên mang tên những nhân vật anh hùng của Việt Nam như phân xưởng Nguyễn Văn Trỗi, Lê Văn Tám. Mối quan hệ kết nghĩa giữa các cơ sở giáo dục, hợp tác xã cũng từng rất sôi nổi. Do vậy, tôi cho rằng việc đặt tượng đài của Bác Hồ tại Bình Nhưỡng là một hình ảnh rất đẹp, góp phần củng cố, tô điểm thêm cho mối quan hệ hữu nghị Việt-Triều.

Với tư cách là người đã gắn bó với Triều Tiên trong thời gian khá dài cũng như là nguyên Đại sứ Việt Nam tại Triều Tiên, tôi mong rằng chuyến thăm của Tổng Bí thư Tô Lâm dịp này tạo ra một cột mốc mới trong quan hệ hợp tác và hữu nghị truyền thống giữa Việt Nam và Triều Tiên.

Xin cảm ơn ông!

Nguồn: https://baoquocte.vn/mot-mien-ky-uc-dep-tuoi-330412.html