Ngành hàng cà phê Đắk Lắk: Bài toán 'khát' nhân lực chất lượng cao

DNVN - Đắk Lắk, thủ phủ cà phê của Việt Nam đang đối mặt với một nghịch lý: Sản lượng cà phê dẫn đầu cả nước nhưng lại thiếu hụt trầm trọng nguồn nhân lực có trình độ, kỹ năng. Đây được xem là điểm nghẽn lớn cản trở quá trình phát triển bền vững của toàn ngành trong bối cảnh hội nhập sâu rộng và cạnh tranh toàn cầu.

Khoảng trống nhân lực đáng lo ngại

Với hơn 214.000 ha, chiếm 30% diện tích cà phê cả nước, Đắk Lắk giữ vai trò “thủ phủ” cà phê. Tuy nhiên, nền tảng sản xuất hiện nay vẫn chủ yếu dựa vào các hộ nông dân nhỏ lẻ, canh tác dựa trên kinh nghiệm truyền thống. Lực lượng này cần cù, gắn bó với cây cà phê nhưng ngày càng bộc lộ nhiều hạn chế khi thị trường đòi hỏi chất lượng và giá trị gia tăng cao.

Nguồn nhân lực về rang xay cà phê đang thiếu trầm trọng. Ảnh: Báo Đắk Lắk.

Ông Trịnh Đức Minh, Chủ tịch Hiệp hội Cà phê Buôn Ma Thuột cho biết trên Báo Đắk Lắk: "Chúng ta có một nguồn nhân lực tương đối dồi dào về nền tảng kiến thức thực hành phổ thông. Tuy nhiên, thực tế đáng lo ngại là lực lượng lao động tại các vườn cà phê đang ngày một lớn tuổi, khó khăn trong việc tiếp cận khoa học, công nghệ; trong khi thế hệ trẻ có trình độ và sự năng động thì không còn mặn mà với công việc vất vả, thu nhập bấp bênh. Điều này dẫn đến sự thiếu hụt nhân lực chất lượng cao không chỉ ở khâu sản xuất mà còn lan rộng ra toàn bộ chuỗi giá trị, tạo ra một khoảng trống lớn kìm hãm sự phát triển".

Đáng chú ý, sự “lệch pha” trong đào tạo càng làm khoảng trống nhân lực thêm rõ nét. Nếu như nông dân được phổ biến nhanh các quy trình canh tác bền vững thì ở khâu chế biến, ngành lại thiếu trầm trọng chuyên gia, kỹ thuật viên có khả năng vận hành máy móc hiện đại, phát triển sản phẩm, hay chuyên gia marketing để xây dựng thương hiệu.

Ông Lê Đình Tư, Giám đốc Công ty TNHH MTV Minudo Farm-care, cho biết trên Báo Đắk Lắk: Chế biến sâu được xác định là chìa khóa để nâng tầm giá trị hạt cà phê Việt Nam, chuyển từ xuất khẩu thô sang các sản phẩm có thương hiệu. Tuy nhiên, đội ngũ nhân sự từ kỹ thuật viên vận hành máy móc hiện đại, chuyên gia thử nếm, đến nhân sự phát triển sản phẩm... đều đang khan hiếm.

Bài toán xây dựng hệ sinh thái nhân lực

 

Không chỉ thiếu nhân lực chế biến, nhiều doanh nghiệp và hợp tác xã cà phê còn gặp khó trong việc tìm kiếm lao động được đào tạo bài bản về quản lý, ứng dụng công nghệ số trong toàn bộ chuỗi giá trị - từ sản xuất, chế biến đến tiêu thụ. Do đó, việc hợp tác với các trường đại học, viện nghiên cứu để đào tạo nhân lực vừa có chuyên môn vừa có kỹ năng thực hành đang trở thành yêu cầu cấp bách.

Theo Hiệp hội Cà phê Buôn Ma Thuột, nếu chỉ dừng lại ở xuất khẩu nguyên liệu thô thì lợi nhuận ngành cà phê sẽ không cao. Để thay đổi, ngoài những nông dân giỏi, ngành cần thêm lực lượng kỹ thuật viên, chuyên gia chế biến, nhà phát triển thị trường… Tuy nhiên, hiện nay các khóa đào tạo chuyên sâu về rang xay, cảm quan, chế biến mới chỉ được tổ chức bởi một số đơn vị tư nhân với chi phí cao, khó tiếp cận.

Trong bối cảnh đó, việc xây dựng các trung tâm đào tạo chuyên ngành cà phê gắn liền thực tiễn sản xuất được xem là bước đi chiến lược, tạo nền tảng nhân lực bền vững.

Các học viên tham gia khóa đào tạo chế biến cà phê chất lượng cao do Hiệp hội Cà phê Buôn Ma Thuột tổ chức. Ảnh: Báo Đắk Lắk.

 

Kỳ vọng từ chính sách mới

Mới đây, UBND tỉnh Đắk Lắk đã ban hành Kế hoạch đào tạo nghề nông nghiệp cho lao động nông thôn năm 2025, đặt mục tiêu hình thành đội ngũ nông dân chuyên nghiệp, đào tạo nhân lực chất lượng cao phục vụ nông nghiệp thông minh, hữu cơ và chuyển đổi số.

Đặc biệt, chương trình đào tạo nghề giám đốc hợp tác xã nông nghiệp được kỳ vọng sẽ giúp nâng cao năng lực quản trị, kết nối thị trường hiệu quả. Đây được xem là bước đi cụ thể, góp phần tháo gỡ nút thắt về nhân lực, tạo động lực để ngành cà phê Đắk Lắk không chỉ giữ vững vị thế thủ phủ mà còn vươn tầm quốc tế.

Như Ý (Theo Báo Đắk Lắk)

Nguồn: https://doanhnghiepvn.vn/kinh-te/nganh-hang-ca-phe-dak-lak-bai-toan-khat-nhan-luc-chat-luong-cao/20250917024545819