Bác sĩ Đoàn Thị Huệ, Viện Sức khỏe tâm thần, thăm khám cho bệnh nhân - Ảnh minh họa: D.LIỄU
Đây là chia sẻ của bác sĩ Đoàn Thị Huệ - Viện Sức khỏe tâm thần, Bệnh Viện Bạch Mai - trong buổi cung cấp thông tin truyền thông về triệu chứng và điều trị thiếu ngủ do bệnh viện tổ chức ngày 9-6.
Khi giấc ngủ trở thành nỗi sợ
Chị D. (40 tuổi, nhân viên văn phòng) từng có cuộc sống ổn định, gia đình hạnh phúc, sức khỏe tốt. Nhưng khi áp lực công việc tăng cao, con cái bước vào kỳ thi chuyển cấp, chị bắt đầu khó ngủ. Ban đầu chỉ là ngủ muộn, sau đó là mất ngủ triền miên, trằn trọc hàng giờ, thức dậy giữa đêm và không thể ngủ lại.
Dù ban ngày có thời gian nghỉ, chị cũng không thể chợp mắt. Cơ thể mệt mỏi, tinh thần cáu gắt, khả năng làm việc sa sút. Từng thử dùng thuốc ngủ, nhưng chị bỏ giữa chừng vì cảm thấy uể oải cả ngày. Cuối cùng, giấc ngủ trở thành nỗi sợ.
Khi đến Viện Sức khỏe tâm thần (Bệnh viện Bạch Mai) mới đây, chị D. trong tình trạng kiệt sức. Bác sĩ Phạm Công Huân cho biết chị được chẩn đoán mất ngủ không thực tổn, cần điều trị kết hợp giữa thuốc, thư giãn, luyện tập và trị liệu tâm lý. Sau hai tuần, chị đã có thể ngủ 5-6 tiếng mỗi đêm và cảm thấy dễ chịu hơn.
Một bệnh nhân khác là nam tài xế 49 tuổi, từng lái xe tải đường dài. Sau khi chuyển sang công việc lái xe 4 chỗ, anh cảm thấy không phù hợp. Anh rơi vào căng thẳng kéo dài, dẫn đến mất ngủ và giảm khả năng tập trung khi lái xe. Anh được hướng dẫn điều trị tâm lý và kê thuốc ngoại trú.
Mất ngủ không phải là chuyện nhỏ
Theo bác sĩ Đoàn Thị Huệ, mất ngủ là một rối loạn giấc ngủ phổ biến, có thể gặp ở mọi lứa tuổi, từ học sinh, người đi làm đến người cao tuổi. Nghiên cứu cho thấy gần 1/3 dân số từng than phiền về tình trạng mất ngủ, nhưng chỉ 6 -15% thực sự được chẩn đoán và điều trị đúng cách.
"Rối loạn giấc ngủ liên quan đến các vấn đề về chất lượng, thời gian và số lượng giấc ngủ, dẫn đến tình trạng mệt mỏi vào ban ngày và suy giảm chức năng.
Tình trạng này thường xảy ra cùng với các tình trạng bệnh thể chất hoặc tình trạng sức khỏe tâm thần khác như trầm cảm, lo lắng hoặc rối loạn nhận thức. Có nhiều rối loạn giấc ngủ khác nhau, trong đó mất ngủ là phổ biến nhất", bác sĩ Huệ cho hay.
Tuy nhiên không phải ai khó ngủ cũng bị coi là rối loạn giấc ngủ. Để được chẩn đoán, người bệnh thường có các dấu hiệu như khó vào giấc (mất trên 30 phút), ngủ chập chờn, dậy quá sớm, ngủ không sâu, hay mệt mỏi và giảm tập trung vào ban ngày,… Tình trạng này kéo dài ít nhất 3 tháng.
Mất ngủ kéo dài không chỉ ảnh hưởng đến tinh thần mà còn là yếu tố nguy cơ của nhiều bệnh lý mạn tính như tim mạch, tiểu đường, trầm cảm, Parkinson hoặc sa sút trí tuệ,…
Bác sĩ Huệ cho hay những đối tượng có nguy cơ mất ngủ cao bao gồm: người làm việc theo ca, học sinh - sinh viên áp lực thi cử, phụ nữ tiền mãn kinh, căng thẳng do công việc, người cao tuổi,…
"Người sử dụng thiết bị điện tử trước khi ngủ hoặc sống không điều độ cũng là nguyên nhân dẫn đến việc khó ngủ, gây thiếu ngủ. Ánh sáng xanh từ điện thoại, máy tính bảng làm ức chế melatonin, hormone điều hòa giấc ngủ khiến não "hiểu lầm" là vẫn ban ngày, từ đó cản trở việc đi vào giấc ngủ", bác sĩ Huệ nêu rõ.
Nhiều người e ngại việc dùng thuốc vì sợ lệ thuộc. Tuy nhiên bác sĩ Huệ nhấn mạnh hóa dược là một trong ba trụ cột điều trị mất ngủ, bên cạnh điều chỉnh hành vi và điều biến thần kinh. Nếu dùng đúng loại, đúng liều, dưới hướng dẫn của bác sĩ mới đảm bảo an toàn.
Bác sĩ Bùi Văn Toàn - Viện Sức khỏe tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai - cho biết thêm lối sống không lành mạnh, ăn không đúng giờ, ngủ không đúng giấc có thể dẫn đến rối loạn giấc ngủ.
Theo đó, để giảm tình trạng mất ngủ, trước hết trước khi ngủ cần chú ý vệ sinh giấc ngủ.
"Thực hiện bài tập hít thở sâu, sau đó là căng và thư giãn xen kẽ các nhóm cơ. Ví dụ cánh tay, cổ, lưng, chân trên toàn cơ thể. Hướng dẫn chú ý đến cảm giác thư giãn sau quá trình so với cảm giác căng thẳng trước đó và thực hành kỹ thuật này một lần trong ngày và trước khi đi ngủ.
Không ăn quá no, tránh caffeine sau 3 giờ chiều, giảm ánh sáng điện tử trước khi ngủ…, luyện tập thể thao nhẹ nhàng và điều trị tâm lý nếu có rối loạn đi kèm. Trong một số trường hợp nặng, cần áp dụng các phương pháp hóa dược và điều biến thần kinh", bác sĩ Toàn cho hay.
Nguồn: https://tuoitre.vn/ngay-ngu-gat-gu-dem-ve-mat-ngu-lam-sao-de-tim-lai-giac-ngu-dung-nghia-20250609160029895.htm
Bình luận (0)