Ông Chú Polo được nhiều nhãn hàng thuê quảng cáo - Ảnh chụp màn hình
Chính tuổi tác lại trở thành lợi thế, giúp họ dễ dàng chạm đến cảm xúc người xem và được gọi thân thương là "ông nội", "bà ngoại" của các cháu - khách hàng trên mạng xã hội. Tuy vậy, con đường này cũng chứa không ít thách thức, cần sự hỗ trợ.
Vô phiên livestream, mua hàng cho ông nội, bà ngoại
2h sáng, kênh "Bà 5 Thu" (quê An Giang) vẫn hoạt động trên nền tảng TikTok Shop với hơn 90 tài khoản đang xem livestream. Người xem đa số là các bạn trẻ, gọi bà Thu là bà ngoại, cùng tâm sự và mua hàng.
"Cố lên ngoại", "Khi nào đủ đơn rồi thì xuống nhe ngoại", "Ngoại ngồi vậy có đau lưng không?"..., nhiều bạn trẻ gửi tin nhắn động viên bà Thu, trong đó có nhiều bạn đặt đơn hàng online để người bà sớm đạt chỉ tiêu và nghỉ ngơi sớm.
Nhìn vào màn hình điện thoại, gương mặt hằn nếp nhăn do tuổi cao, bà Thu nở nụ cười và nói: "Còn 4 đơn nữa, mời cả nhà vô lựa he, đủ 30 đơn ngoại sẽ xuống. Đây là khăn giấy, một bịch
300 tờ...".
Phiên livestream bắt đầu từ 1h sáng, khi nào bán ế thì đến 3h sáng bà được nghỉ ngơi, còn hôm được các cháu ủng hộ nhiều thì sẽ thoải mái hơn. Thu nhập kiếm được bà dành để trang trải tiền ăn, sinh hoạt của mình và cháu ngoại, phòng hờ lúc đi bệnh viện cũng có tiền điều trị.
Khi được hỏi về lý do livestream bán hàng, bà chia sẻ: "Ngoại đi xin việc làm nhưng tuổi cao, người ta không chịu nhận". Hồi đợt dịch COVID-19, bà được các con hướng dẫn vô livestream trên TikTok để ca hát, được khán giả tặng vật phẩm (hoa, quà...) và đổi ra tiền, nên có đồng ra đồng vô. Sau đó bà tìm hiểu và quyết định lên livestream bán hàng. "Ngoại tự mua hàng về vừa xài vừa bán, có khi sàn gửi, có khi người ta gửi...", bà nói.
Các mặt hàng được bà Thu bán khá đang dạng như áo thun, dép đi trong nhà, khăn giấy, nước giặt, son môi, đồ ăn... Xen kẽ lời giới thiệu sản phẩm, tâm sự, bà hát lặp đi lặp lại lời rao: "Nhấp tay giỏ hàng, chúng ta nhấp vô giỏ hàng. Nhấp vô mua giùm, chúng ta nhấp vô mua giùm...".
Lúc hoàn thành chỉ tiêu đơn hàng, bà Thu không khỏi vui mừng: "Cảm ơn các con, cả nhà đã vô mua ủng hộ. Đủ đơn rồi, ngoại xuống nghe". Trước khi tắt phiên bán hàng, bà Thu không quên hát một bài vọng cổ.
Trên các nền tảng trực tuyến, ngày càng xuất hiện nhóm lao động từ 60 - 80 tuổi, miệt mài bán hàng qua các phiên livestream. Tiêu biểu như kênh của bà Ngô Thị Tương (74 tuổi), hay kênh "Ông Vui" - người khiếm thị, trước kia bán vé số, nay chuyển sang livestream bán hàng và làm tiếp thị liên kết...
Những "ông nội, bà ngoại" trở thành tiểu thương chợ online, đến từ nhiều vùng miền và nhiều dân tộc khác nhau. Chỉ với chiếc điện thoại thông minh, họ có thể mở gian hàng và giao lưu trực tiếp với khách hàng. Ngoài TikTok, Facebook cũng là nền tảng được người lớn tuổi tận dụng kinh doanh.
Nhiều người đã biến tuổi tác thành lợi thế, giúp họ tạo dấu ấn riêng, có người còn trở thành influencer (người có sức ảnh hưởng) trên mạng xã hội.
Điển hình là kênh "Ông chú Polo" (tên thật Lưu Quốc Tân, 67 tuổi, ngụ TP.HCM) có hơn 1,5 triệu tài khoản theo dõi và nhận được hơn 24 triệu lượt yêu thích, nhiều video lên xu hướng và đạt từ 10 - 20 triệu lượt xem.
Nhờ ăn mặc lịch lãm và lối trò chuyện đĩnh đạc, ông trở thành một influencer được săn đón. Bên cạnh nhận tiền hoa hồng từ làm tiếp thị liên kết, ông còn có thu nhập đáng kể khi nhiều thương hiệu trong lĩnh vực thời trang, sức khỏe, sắc đẹp... sẵn sàng trả chi phí để mời ông quảng bá sản phẩm và hình ảnh.
Kênh “Bà 5 Thu” được nhiều bạn trẻ chọn là kênh mua hàng - Ảnh chụp màn hình
Giảm rủi ro cho tiểu thương lớn tuổi
Theo ông Nguyễn Thanh Đảo - chủ tịch Hội Quảng cáo TP.HCM, phó chủ tịch Hiệp hội Quảng cáo Việt Nam, xu hướng mua sắm online đang phát triển mạnh, bất kỳ ai cũng có thể trở thành người bán hàng có sức ảnh hưởng, sở hữu lượng theo dõi lớn, từ đó cải thiện cuộc sống, thậm chí làm giàu nhanh.
"Thương mại điện tử mở ra cơ hội cho tất cả mọi người, không phân biệt giới tính, tuổi tác hay ngoại hình. Chỉ cần biết tận dụng, có duyên, có kỹ năng và đam mê bán hàng, ai cũng có thể thành công", ông Đảo nhấn mạnh.
Với người lớn tuổi, bán hàng online không chỉ tạo thêm thu nhập mà còn mang lại niềm vui trong cuộc sống. Tuy nhiên, ông Đảo lưu ý Luật Quảng cáo (sửa đổi, bổ sung) đã được Quốc hội thông qua giữa năm 2025 và sẽ có hiệu lực từ đầu năm 2026, trong đó quy định rõ nghĩa vụ của người chuyển tải quảng cáo, bao gồm người tham gia bán hàng trực tuyến.
Do đó, người bán, kể cả người lớn tuổi, cũng cần nắm rõ trách nhiệm, quyền lợi, tuân thủ pháp luật, tìm hiểu kỹ thông tin pháp lý về sản phẩm, tránh rủi ro vi phạm và thực hiện kê khai thuế đầy đủ.
Thạc sĩ Nguyễn Phạm Hoàng Huy - chủ nhiệm bộ môn digital marketing (FPT Polytechnic) - cho rằng khách hàng thường tin tưởng mua sản phẩm từ người lớn tuổi vì sự gần gũi và quen thuộc, giống như khi họ chọn mua ở chợ hay cửa hàng tạp hóa.
Tuy nhiên, nhóm tiểu thương cao tuổi cũng gặp nhiều rào cản như: kỹ năng giao tiếp chưa đủ truyền cảm hứng, hạn chế về sử dụng công nghệ, dễ bị bom hàng hoặc lừa đảo. Có trường hợp kẻ gian gửi mã QR hay đường link độc hại, tiểu thương tưởng làm theo sẽ nhận được thanh toán tiền mua hàng, nhưng thực chất lại bị chiếm đoạt tiền.
Để đảm bảo an toàn, ông Huy khuyến nghị người bán nên đăng ký hoạt động kinh doanh để cơ quan chức năng có cơ sở hỗ trợ khi phát sinh sự cố, đồng thời giảm rủi ro khi lỡ bán phải sản phẩm kém chất lượng.
Cần hỗ trợ tiểu thương để hạn chế rủi ro
Thạc sĩ Nguyễn Phạm Hoàng Huy cho biết ngày càng nhiều tiểu thương và người làm tiếp thị liên kết tìm đến mạng xã hội, các sàn thương mại điện tử để tăng thu nhập, đặc biệt thông qua các phiên livestream buổi tối. Ngoài những người mới bước vào kinh doanh, còn có nhiều tiểu thương từ chợ, cửa hàng truyền thống chuyển sang livestream để đa dạng hóa kênh bán hàng.
"Livestream vào ban đêm thường cạnh tranh nhất vì thu hút đông đảo người xem hơn hẳn buổi sáng hay buổi trưa. Không ít người lớn tuổi livestream đến 2-3h sáng, vừa tận dụng khoảng thời gian khó ngủ, vừa dễ tiếp cận khách", ông Huy nói.
Nhiều người lớn tuổi vốn xuất thân từ tiểu thương ở chợ nên rất cần được tập huấn về công nghệ và kỹ năng phòng chống lừa đảo. Các lớp đào tạo tại địa phương, kết hợp cùng truyền thông báo chí sẽ giúp họ nắm rõ điều nên làm và không nên làm, để tránh rủi ro cho chính tiểu thương và cả người mua hàng.
Nguồn: https://tuoitre.vn/nguoi-gia-livestream-ban-hang-xuyen-dem-20250824223701678.htm
Bình luận (0)