Nhập khẩu thép khổ rộng tăng đột biến trong 4 tháng đầu năm

Theo số liệu hải quan, trong 4 tháng đầu năm, lượng thép cuộn cán nóng (HRC) nhập khẩu về Việt Nam hơn 3,1 triệu tấn, giảm 15% so với cùng kỳ năm trước. Riêng thép nhập từ Trung Quốc chiếm 62% với 1,9 triệu tấn.

Thép khổ rộng nhập khẩu tăng đột biến

Đáng nói, lượng HRC khổ rộng từ 1.880mm trở lên từ Trung Quốc nhập khẩu về Việt Nam tăng bất thường. Chỉ trong tháng 4 vừa qua, Việt Nam đã nhập 214.000 tấn loại thép "lách thuế" này, tăng 81% so với cả quý I/2025 (118.000 tấn).

Lũy kế 4 tháng, các loại HRC khổ rộng nhập từ Trung Quốc về Việt Nam là 335.000 tấn. Chỉ sau 4 tháng 2025, lượng thép khổ rộng trên 1.880mm cao gấp 4,6 lần so với 6 tháng cuối năm 2024 (335.000/71.200 tấn) và gấp 25 lần lượng nhập trong 6 tháng đầu năm 2024.

Có dấu hiệu lẩn tránh thuế chống bán phá giá

Được biết, ngày 26/7/2024, Bộ Công Thương chính thức điều tra áp dụng biện pháp chống bán phá giá (CBPG) đối với một số sản phẩm Thép cán nóng có xuất xứ từ Cộng hòa Ấn Độ và Cộng hòa nhân dân Trung Hoa (Trung Quốc).

Ngày 21/2/2025, cơ quan này đã ban hành Quyết định 460/QĐ-BCT về việc áp dụng thuế chống bán phá giá tạm thời đối với một số sản phẩm thép cán nóng có xuất xứ từ Ấn Độ và Trung Quốc.

Hàng hóa bị áp dụng thuế chống bán phá giá tạm thời là các sản phẩm thép cán nóng có xuất xứ từ Trung Quốc có các đặc tính cơ bản như sau: "Hàng hóa là một số sản phẩm sắt hoặc thép hợp kim hoặc không hợp kim được cán phẳng; được cán nóng; độ dày từ 1,2 mm đến 25,4 mm; chiều rộng không quá 1.880 mm; chưa được gia công quá mức cán nóng;…

Có thể thấy, từ khi Cục Phòng vệ Thương mại có quyết định khởi xướng điều tra, xu hướng dịch chuyển sang nhập khẩu thép khổ 1,900mm-2,000mm từ Trung Quốc đã bắt đầu diễn ra. Việc nhập khẩu thép khổ rộng có sự chênh lệch nhỏ so với hàng hoá thuộc phạm vi điều tra về bản chất không khác biệt đáng kể so với thép đang bị áp thuế đã vi phạm Điều 73 và 78 Nghị định 10/2018/NĐ-CP cũng như quy định tại Nghị định 86/2025/NĐ-CP về hành vi lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại.

Một doanh nghiệp sản xuất thép lớn tại Việt Nam cho rằng: Nếu không có biện pháp ngăn chặn kịp thời thì xu hướng nhập khẩu thép cán nóng không chỉ dừng lại ở khổ rộng 1.900mm-2.000mm mà còn mở rộng nhập khẩu các khổ lớn hơn 2.000mm để sử dụng như thép cán nóng thông thường.

Hiệp hội thép Việt Nam (VSA) cũng nhìn nhận, việc đảm bảo tính minh bạch và rõ ràng về nguồn gốc xuất xứ nguyên liệu cho các sản phẩm hạ nguồn là điều kiện tiên quyết. Hành vi lẩn tránh thuế không chỉ làm triệt tiêu hiệu quả chính sách thuế chống bán phá giá mà còn tạo ra môi trường cạnh tranh thiếu công bằng, tiềm ẩn nguy cơ gian lận thương mại có hệ thống, ảnh hưởng trực tiếp đến các doanh nghiệp sản xuất trong nước cũng như gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín và nỗ lực của Việt Nam.

Phan Trang

Nguồn: https://baochinhphu.vn/nhap-khau-thep-kho-rong-tang-dot-bien-trong-4-thang-dau-nam-10225052009372001.htm