Nhìn lại giai đoạn kiên cường của TPHCM vượt qua đại dịch Covid-19

(Dân trí) - Trong bối cảnh thế giới nhiều biến động, địa phương chịu ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch Covid-19, TPHCM vẫn khẳng định sự kiên cường, đoàn kết, sáng tạo và khát vọng vươn lên trong nhiệm kỳ 2020-2025.

Sáng 13/10, Đại hội đại biểu Đảng bộ TPHCM lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030, diễn ra phiên trù bị. Đại hội lần này có ý nghĩa lịch sử với nhiệm vụ kiểm điểm, đánh giá nhiệm kỳ vừa qua của TPHCM, mở ra giai đoạn phát triển mới của đô thị đầu tàu cả nước sau khi sắp xếp tổ chức bộ máy, hợp nhất đơn vị hành chính và tổ chức mô hình chính quyền địa phương hai cấp.

Trong dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội đại biểu Đảng bộ TPHCM lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030, việc vượt qua đại dịch Covid-19, từng bước phục hồi, phát triển là thành quả đầu tiên được Đảng bộ thành phố nhắc tới. Đại dịch gây ra những tổn thất nặng nề, cùng với đó là những biến động về nguồn lực, không gian phát triển và đội ngũ cán bộ.

Đại hội đại biểu Đảng bộ TPHCM được tổ chức tại Học viện Cán bộ thành phố (Ảnh: Bảo Quyên).

Tuy nhiên, với truyền thống đoàn kết, năng động, sáng tạo, thành phố đã nỗ lực vượt qua mọi khó khăn, giữ vững vai trò đầu tàu kinh tế, văn hóa, khoa học - công nghệ của cả nước, đồng thời kiến tạo nền tảng vững chắc cho giai đoạn phát triển mới.

Sức bật của đại đô thị

Ngay sau khi thực hiện nhiều giải pháp mạnh mẽ, huy động toàn bộ sức mạnh vật chất và tinh thần để đẩy lùi đại dịch Covid-19, TPHCM và các tỉnh Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu trước đây đã tập trung khôi phục sản xuất. Kinh tế từ chỗ suy giảm nghiêm trọng đã nhanh chóng phục hồi, lấy lại đà tăng trưởng và từng bước phát triển ổn định trên cơ sở đổi mới mô hình tăng trưởng, chuyển dịch cơ cấu, ứng dụng khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Trong đó, Bình Dương tiếp tục khẳng định là trung tâm sản xuất công nghiệp lớn, đã tập trung phát triển và chuyển đổi mạnh mẽ các khu công nghiệp, thu hút đầu tư và triển khai các dự án công nghiệp định hướng công nghệ cao, gắn với phát triển đô thị. Tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu phát triển nhanh và ổn định trên nền tảng là công nghiệp, logistics - cảng biển, du lịch và nông nghiệp công nghệ cao, hình thành và phát triển các ngành chủ lực mới về hóa dầu, năng lượng tái tạo, trung tâm dầu khí hóa lỏng và công nghiệp sinh học. 

TPHCM trước sáp nhập tiếp tục giữ vững vai trò đầu tàu, động lực của đô thị đặc biệt, là trung tâm kinh tế, văn hóa, tài chính, thương mại, dịch vụ, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và phát triển nguồn nhân lực hàng đầu cả nước. 

Các địa phương trước sáp nhập hoàn thành phần lớn chỉ tiêu kinh tế - xã hội nhiệm kỳ 2020-2025. Tổng giá trị GRDP năm 2025 của TPHCM mới ước tính hơn 3 triệu tỷ đồng, tăng hơn 1,5 lần so với năm 2020, chiếm 23,5% GDP cả nước. GRDP bình quân đầu người gấp 1,7 lần cả nước. Thu ngân sách Nhà nước đạt 737.000 tỷ đồng, chiếm 36,7% tổng thu ngân sách quốc gia.

Biểu đồ tốc độ tăng trưởng của TPHCM cũ giai đoạn 2019-2025.

Trước khi hợp nhất 3 tỉnh, thành, TPHCM cũ có mức tăng trưởng 7,82% trong 6 tháng đầu năm 2025; Bình Dương có tốc độ tăng trưởng 8,3% và Bà Rịa - Vũng Tàu tăng trưởng 2,61%. Tính chung cả 3 địa phương, TPHCM mới có mức tăng trưởng 6,56% (tính dầu thô) và 7,49% (nếu không tính dầu thô).

Nhìn lại nhiệm kỳ 2020-2025, TPHCM nhìn nhận sâu sắc tầm quan trọng của việc phát triển văn hóa - xã hội đồng bộ với phát triển kinh tế, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần nhân dân. Các chủ trương, chính sách và chương trình phát triển văn hóa - xã hội tập trung vào các mục tiêu then chốt; nâng cao hiệu quả bảo vệ, chăm sóc sức khỏe, tầm vóc, tuổi thọ, chất lượng cuộc sống của người dân; chú trọng phát triển xã hội bền vững, bảo đảm tiến bộ, công bằng xã hội, an sinh xã hội, an ninh con người.

TPHCM đạt nhiều kết quả quan trọng trong phát triển hạ tầng nhiệm kỳ 2020-2025 (Ảnh: Nam Anh).

TPHCM cũng đạt nhiều kết quả quan trọng trong phát triển hạ tầng, tạo nền tảng vững chắc cho giai đoạn bứt phá tiếp theo. Thành phố đã tập trung huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực đầu tư công, đẩy mạnh giải ngân vốn, ưu tiên cho các dự án trọng điểm có tính lan tỏa cao, góp phần tháo gỡ các điểm nghẽn phát triển lâu nay.

5 năm qua, nhiều công trình hạ tầng chiến lược trên địa bàn được khởi công, hoàn thành hoặc chuyển sang giai đoạn tăng tốc. Các dự án tiêu biểu là đường Vành đai 3, Vành đai 2, cao tốc TPHCM - Mộc Bài, cùng các tuyến đường sắt đô thị (Metro số 1 Bến Thành - Suối Tiên, Metro số 2 Bến Thành - Tham Lương). Những dự án này không chỉ cải thiện kết nối nội đô mà còn mở rộng liên kết vùng Đông Nam Bộ, tạo điều kiện phát triển thành phố theo định hướng đa trung tâm.

Tháo gỡ điểm nghẽn thể chế

Trong nhiệm kỳ vừa qua, cải cách thể chế được xác định là một trong ba đột phá chiến lược của TPHCM, gắn với yêu cầu phát huy vai trò đầu tàu, động lực phát triển của cả vùng và cả nước. Từ nhận thức đến hành động, thành phố đã chủ động, sáng tạo trong việc thí điểm, đề xuất và triển khai các cơ chế, chính sách đặc thù, từng bước tháo gỡ những “nút thắt” thể chế vốn cản trở sự phát triển đô thị lớn nhất nước.

Nhiệm kỳ 2020-2025, cùng với việc tập trung hoàn thành quy hoạch, TPHCM, Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu cũ đã quyết liệt chỉ đạo tháo gỡ nhiều điểm nghẽn về cơ chế, thủ tục, đất đai. Điểm nhấn là việc Trung ương, Quốc hội đã ban hành các Nghị quyết quan trọng liên quan đến sự phát triển của TPHCM, đặc biệt là Nghị quyết 98 thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù, Nghị quyết 188 về cơ chế, chính sách đặc thù phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị.

Đường phố TPHCM được trang hoàng trước ngày diễn ra Đại hội đại biểu Đảng bộ thành phố lần thứ I (Ảnh: Bảo Quyên).

TPHCM cũng là địa phương tiên phong trong thực hiện mô hình chính quyền đô thị. Với mô hình mới, bộ máy hành chính của thành phố được củng cố, kiện toàn theo hướng tinh gọn, chuyên nghiệp, hiện đại.

Hoạt động của HĐND các cấp trên địa bàn có những chuyển biến vượt trội cả về khối lượng và chất lượng công việc. Đặc biệt là quyết định các chủ trương, chính sách lớn, đổi mới công tác giám sát, mở rộng dân chủ, tiếp xúc và giải quyết kiến nghị của cử tri.

UBND các cấp và các cơ quan hành chính từng bước đổi mới phong cách, lề lối, năng động, sáng tạo, linh hoạt trong chỉ đạo, điều hành; đẩy mạnh phân cấp, ủy quyền, nâng cao hiệu quả công vụ. Hoạt động tư pháp, bảo vệ pháp luật đổi mới theo tinh thần cải cách tư pháp, không ngừng nâng cao chất lượng hoạt động tố tụng, bảo đảm việc khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử đúng người, đúng tội, không bỏ lọt tội phạm, không để xảy ra oan sai.

Công tác cải cách hành chính, chuyển đổi số trong lĩnh vực công tiếp tục được đẩy mạnh, hướng đến mục tiêu phục vụ người dân và doanh nghiệp tốt hơn, minh bạch hơn.

Bí thư Thành ủy TPHCM Trần Lưu Quang cùng các đại biểu trải nghiệm Metro số 1 trước ngày diễn ra Đại hội (Ảnh: Bảo Quyên).

Đặc biệt, chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp đã được TPHCM quán triệt và triển khai thực hiện khẩn trương, nghiêm túc, quyết liệt. Đến nay, mô hình mới từng bước phát huy hiệu quả, thực hiện phân cấp, ủy quyền, phân định thẩm quyền hợp lý; thúc đẩy sự tham gia của người dân; tăng cường trách nhiệm giải trình; thúc đẩy chuyển đổi số, đơn giản hóa thủ tục hành chính, nâng cao chất lượng dịch vụ công, tạo động lực phát triển kinh tế và bảo đảm ổn định chính trị - xã hội.

TPHCM cũng đề xuất Trung ương cho chủ trương triển khai Đề án phát triển Trung tâm tài chính quốc tế, hệ thống đường sắt đô thị, Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ, khu thương mại tự do (FTZ) gắn với cảng biển tại khu vực Cái Mép Hạ. Thành phố tiếp tục là nơi thí điểm các cơ chế, chính sách mới trước khi nhân rộng ra cả nước. 

Trung tâm tài chính quốc tế TPHCM dự kiến được xây dựng tại Thủ Thiêm (Ảnh: Nam Anh).

Song song đó, hoạt động khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo ngày càng đi vào chiều sâu. TPHCM nằm trong top 5 hệ sinh thái khởi nghiệp hàng đầu Đông Nam Á, đứng thứ 2 khu vực về Fintech và xếp hạng 110 toàn cầu về đổi mới sáng tạo. Hệ sinh thái số và các doanh nghiệp công nghệ cao đang góp phần quan trọng vào chuyển đổi mô hình tăng trưởng, hướng tới kinh tế tri thức và kinh tế tuần hoàn.

Năm năm qua là chặng đường nhiều gian nan, nhưng cũng đầy tự hào của TPHCM. Trong bối cảnh thế giới biến động khó lường, địa phương chịu ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch Covid-19, thành phố vẫn khẳng định bản lĩnh kiên cường, tinh thần sáng tạo và khát vọng vươn lên. 

Những kết quả đạt được không chỉ thể hiện sức mạnh của ý chí và sự đoàn kết, mà còn đặt nền móng vững chắc để TPHCM tiếp tục bứt phá, hiện thực hóa mục tiêu trở thành trung tâm tài chính, khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo tầm khu vực, xứng đáng là đầu tàu phát triển của cả nước.

Đại hội đại biểu Đảng bộ TPHCM lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030, diễn ra từ ngày 13/10 đến ngày 15/10. Trong đó, phiên trù bị Đại hội diễn ra ngày 13/10, phiên chính thức khai mạc sáng 14/10 và bế mạc vào ngày 15/10.

Tại Đại hội lần này, Ban Chấp hành Đảng bộ TPHCM phân bổ đại biểu các Đảng bộ phường, xã, đặc khu và Đảng bộ cấp trên trực tiếp cơ sở dự Đại hội đại biểu Đảng bộ TPHCM lần thứ I căn cứ vào số lượng đảng viên và đặc điểm, tình hình của Đảng bộ; có 550 đại biểu được triệu tập, trong đó 110 đại biểu đương nhiên và 440 đại biểu được chỉ định, chia thành 12 tổ.

Ảnh: Bảo Quyên, Phước Tuần, Nam Anh

Nguồn: https://dantri.com.vn/thoi-su/nhin-lai-giai-doan-kien-cuong-cua-tphcm-vuot-qua-dai-dich-covid-19-20251012143333539.htm