Những thương hiệu 'già' đang trẻ lại

Một ngày cuối Thu, tôi có cơ hội gặp lại hai người “bạn già” sau gần hai mươi năm xa cách. Hai người “bạn già” của tôi không phải là con người cụ thể. Đó là hai nhà máy có tuổi đời trên dưới nửa thế kỷ, chứng kiến bao đổi thay của mảnh đất Sông Công. Nay gặp lại, tôi thì già đi, còn họ vẫn khỏe mạnh, ấm áp và ngày càng trẻ trung hơn.

Các văn nghệ sĩ thực tế tại DISOCO Sông Công.

Giữ vật xưa là cách trân trọng quá khứ

Gần 20 năm trước, tôi được tòa soạn phân công theo dõi địa bàn thị xã Sông Công. Hai đơn vị mà tôi không ít lần lui tới là Công ty TNHH Một thành viên Diesel (DISOCO) và Công ty CP Phụ tùng máy số 1 (FUTU1), cùng tọa lạc tại phường Bá Xuyên. Những dãy nhà xưởng kiên cố, những cỗ máy chuyển động nặng nề, lưng áo công nhân đẫm mồ hôi, mùi dầu, mùi lửa và tro nóng… in đậm trong trí nhớ của tôi.

Hai đơn vị này ra đời cách nhau 12 năm (FUTU1 thành lập năm 1968, DISOCO thành lập năm 1980), nhưng đều là những doanh nghiệp Nhà nước đầu tiên của ngành cơ khí Việt Nam, cùng góp phần hình thành “thủ phủ cơ khí” Sông Công - trung tâm công nghiệp trọng điểm của miền Bắc thời kỳ bao cấp và đổi mới. Cả hai đơn vị đều trải qua giai đoạn chuyển đổi mô hình, tái cơ cấu để thích ứng với kinh tế thị trường.

Dù sản phẩm khác nhau (DISOCO sản xuất động cơ; FUTU1 sản xuất phụ tùng, linh kiện), nhưng cả hai đều chú trọng giữ gìn tác phong công nghiệp, kỷ luật lao động và niềm tự hào nghề cơ khí; lực lượng kỹ sư, công nhân lành nghề có truyền thống gắn bó. Đó là những gì tôi rút ra được sau nhiều cuộc trò chuyện với lãnh đạo và công nhân của hai đơn vị này thời điểm hai mươi năm trước.

Giờ đây trở lại nơi này, tôi không có cảm giác thời gian đã trôi qua nhiều đến thế. Người xưa không còn, nhưng vẫn là những nụ cười hồn hậu, ấm áp, điềm tĩnh nơi lãnh đạo, kỹ sư và những người công nhân tôi gặp.

Điều thú vị là ở cả hai đơn vị, trước khi vào thăm công xưởng, mọi người đều đưa tôi đến gặp “kỷ vật xưa” - những chiếc ống khói xây bằng gạch nung đỏ, biểu trưng của sản xuất công nghiệp cũ. Cao khoảng 30 mét, đường kính đáy chừng 3 mét, thu hẹp dần lên miệng ống, những ống khói này một thời mang chức năng quan trọng là thoát khói, tạo áp lực hút gió tự nhiên.

Nay, cả hai doanh nghiệp đều tham gia chương trình chuyển đổi xanh. FUTU1 xây dựng phân xưởng cơ khí thông minh, dùng máy CNC và robot hàn tự động - không phát sinh khói, dầu. DISOCO chuyển sang sản xuất động cơ tiết kiệm nhiên liệu, giảm khí thải CO2, đồng thời áp dụng công nghệ hút - lọc - tuần hoàn không khí trong xưởng.

Khói bụi đã được xử lý ngay từ trong “ruột công nghệ”. Vì thế, đã nhiều năm, những ống khói cao ngất này không còn hoạt động. Nhưng ở cả DISOCO và FUTU1, chúng vẫn đứng sừng sững như muốn kể câu chuyện về một thời công nghiệp cơ khí nặng nề mà kiêu hãnh.

Đi trong khu vực sản xuất của hai đơn vị, điều dễ nhận thấy là sự hiện diện của những cây xà cừ cổ thụ, tuổi đời trên dưới 50 năm, cây vẫn cường tráng, khoảng xanh dịu dàng chờm lên mái xưởng. Có hàng trăm cây được đánh số, quản lý, bảo vệ ở cả hai nơi. Điều ấy khiến tôi nghĩ đến tầm nhìn về mô hình “nhà máy - công viên”, không chỉ là nơi làm việc mà còn là không gian thư giãn và đáng sống.

Thị trường chính là xuất khẩu

Bộ phận kiểm tra chất lượng sản phẩm tại FUTU1.

Ông Nguyễn Đức Tuấn, Giám đốc DISOCO, nói về công việc của đơn vị rất giản dị: Thị trường trong nước đang ở tình trạng bão hòa, các công ty tư nhân đã có thể đáp ứng được yêu cầu của khách hàng nội địa. Chúng tôi xác định phải vươn ra thị trường nước ngoài. Hiện đơn vị có ba thị trường chính là châu Âu, Trung Quốc và Nhật Bản.

Thị trường Mỹ cũng là mục tiêu ưu tiên của doanh nghiệp trong năm 2026. So với 20 năm trước, bề ngoài của DISOCO không thay đổi mấy, nhưng “ruột” đã thay đổi đến 90%, đặc biệt là việc đầu tư dây chuyền đúc tự động lớn nhất Việt Nam.

Các chứng chỉ ISO đơn vị đạt được - gần nhất là các tiêu chuẩn về khí thải - là yêu cầu bắt buộc khi muốn xuất hàng ra thị trường nước ngoài. Đội ngũ kỹ sư, công nhân lành nghề được đào tạo liên tục, đặc biệt trong việc ứng dụng AI vào sản xuất và quản lý.

Với hơn 70% khách hàng hiện tại là các công ty Nhật Bản, DISOCO đã có nhiều năm kinh nghiệm làm việc và thấu hiểu sâu sắc văn hóa cũng như cách thức giao dịch thương mại của đối tác Nhật.

Đầu tháng 10, DISOCO đã tham gia Triển lãm M-Tech/ Manufacturing World Osaka 2025 tại Trung tâm Hội chợ Intex Osaka (Nhật Bản) - sự kiện công nghiệp chế tạo hàng đầu khu vực, quy tụ hàng nghìn doanh nghiệp chuyên ngành từ khắp thế giới.

Tại triển lãm, DISOCO trưng bày các sản phẩm công nghệ trong ba lĩnh vực chuyên môn cốt lõi: đúc gang, rèn nóng và gia công chính xác, được khách hàng và đối tác quan tâm, đánh giá cao.

Tin vui mới nhất tôi nhận được từ DISOCO khi đang ngồi viết bài báo này: Ngày 15/10/2025, Công ty đã hoàn thành quá trình thẩm định năng lực với đoàn chuyên gia từ Honda Philippines. Đây là cột mốc quan trọng, đánh dấu dự án chính thức chuyển sang giai đoạn sản xuất hàng loạt, mở ra cánh cửa xuất khẩu sang thị trường Philippines.

Từ vị thế nhà cung cấp độc quyền trục khuỷu xe máy cho Honda Việt Nam, DISOCO đã sẵn sàng bước ra thị trường quốc tế - khởi đầu là Philippines.

Ở FUTU1, tôi ấn tượng với Phòng Truyền thống của đơn vị. Bức họa nơi khởi đầu nhà tranh vách đất, bài hát gần 60 năm tuổi được đơn vị gìn giữ, trưng bày nói lên cách cư xử văn hóa với nguồn cội. Tôi tâm đắc với phương châm của họ: “Chúng tôi cam kết chất lượng không chỉ bằng lời nói, mà bằng cả sứ mệnh.”

Bên dây chuyền đúc gang tự động rì rầm tiếng máy, tôi tranh thủ trò chuyện với kỹ sư Nguyễn Văn Hùng, Phó Chánh văn phòng Công ty. Anh cho biết: công nghệ AI được áp dụng trong các khâu quản lý, điều hành và sản xuất; hầu hết các xưởng là dây chuyền khép kín.

Bạn hàng của Công ty là những thương hiệu lớn như Honda, Yamaha, Piaggio, Yamazaki, Tsukuba, Hitachi, Vinatst, Atsumitec, Sumitomo Heavy Industries Vietnam, Schaeffler Vietnam…

Trong thời gian ngắn, khó có thể tìm hiểu chi tiết, đầy đủ về những “người bạn” sau hai mươi năm xa cách. Nhưng tôi hiểu, những nơi này vẫn giữ được hồn cốt của những người thợ kiên trinh, chịu khó và sáng tạo, đồng thời đã chững chạc bước vào thế giới “phẳng” về sản xuất, kinh doanh.

Trong hành trình trẻ hóa của công nghiệp Việt, DISOCO và FUTU1 đang viết tiếp câu chuyện đẹp về sức sống bền bỉ và niềm tự hào cơ khí Việt Nam.

Nguồn: https://baothainguyen.vn/kinh-te/202510/nhung-thuong-hieu-gia-dang-tre-lai-93f36c8/