Nỗ lực rút ngắn khoảng cách giáo dục giữa miền núi và đồng bằng

Cần quan tâm nâng cao chất lượng giáo dục miền núi. Ảnh minh họa: Xuân Phú

Vai trò đầu tàu

Năm học 2025 - 2026, số lượng trường học ở thành phố Đà Nẵng tăng lên đáng kể với 971 trường công lập và 212 trường ngoài công lập, gần 671 nghìn học sinh các cấp từ mầm non đến THPT, trở thành một trong những địa phương sau sáp nhập có quy mô giáo dục lớn nhất cả nước.

Nhưng nhờ quy hoạch hợp lý, mạng lưới trường lớp trên địa bàn thành phố đáp ứng được nhu cầu học tập của học sinh tại tất cả xã, phường, từ đồng bằng đến miền núi, vùng sâu, vùng xa.

Về chất lượng giáo dục, thành phố Đà Nẵng những năm qua đã khẳng định vị thế hàng đầu khu vực miền Trung cũng như cả nước về chất lượng mũi nhọn với một loạt thành tích ấn tượng ở các kỳ thi học sinh giỏi quốc gia, quốc tế.

Gần nhất là tại Kỳ thi học sinh giỏi quốc gia năm học 2024 - 2025, Đà Nẵng giành được tổng cộng 140 giải, trong đó 8 giải nhất, 25 giải nhì. Còn ở sân chơi quốc tế, học sinh Đà Nẵng cũng tỏa sáng khi mang về 3 huy chương vàng Kỳ thi Olympic Toán quốc tế 2025 tại Turkmenistan, gồm em Trần Quang Nhật (lớp 12 Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn), Nguyễn Trí Hiền và Nguyễn Trí Hậu (lớp 11, Trường THPT chuyên Nguyễn Bỉnh Khiêm).

Sở hữu nền tảng vững chắc về nguồn lực con người (học sinh giỏi và đội ngũ giáo viên vững tay nghề) và những giải pháp nâng cao chất lượng hiệu quả, giáo dục Đà Nẵng thời gian tới có đầy đủ điều kiện để tạo ra bước ngoặt mới trong hành trình phát triển, tiếp tục khẳng định vị thế đầu tàu miền Trung.

Sau khi hợp nhất tỉnh Quảng Nam và thành phố Đà Nẵng, thực hiện mô hình chính quyền 2 cấp, sự nghiệp giáo dục đào tạo tiếp tục nhận được sự quan tâm rất lớn của thành phố. Lễ khai giảng năm học 2025 - 2026, bên cạnh lãnh đạo thành phố, lần đầu tiên tất cả đồng chí thành ủy viên, lãnh đạo sở, ban, ngành đều được phân công dự tại nhiều trường học trên địa bàn thành phố.

Hiệu trưởng một trường ở miền núi chia sẻ, việc có mặt của các vị lãnh đạo thành phố không chỉ mang đến niềm vui trong ngày khai trường mà còn khích lệ tinh thần, tạo động lực cho thầy và trò trước thềm năm học mới.

Cạnh đó, nhằm đáp ứng nhu cầu học tập của con em, góp phần phát triển kinh tế - xã hội miền núi, thành phố Đà Nẵng đã khởi động dự án Trường phổ thông nội trú, bán trú tiểu học và THCS xã Tây Giang với tổng mức đầu tư 262 tỷ đồng, dự kiến hoàn thành và đưa vào sử dụng từ năm học 2026 - 2027, phục vụ học tập, ăn ở cho 1.000 học sinh của địa phương. Ngoài ra, sẽ có 6 điểm trường biên giới cũng sẽ được khởi công trong thời gian tới.

Rút ngắn khoảng cách vùng miền

Rút ngắn khoảng cách giữa đồng bằng và miền núi, từ điều kiện cơ sở vật chất, đội ngũ, đến chất lượng giáo dục, là điều trăn trở nhất đối với những người làm giáo dục trong thời gian qua, nhất là địa bàn tỉnh Quảng Nam (cũ) có đến một nửa địa phương miền núi.

Học sinh THPT miền núi Đông Giang. Ảnh: Xuân Phú

Nếu như cơ sở vật chất trường lớp ở đồng bằng khá khang trang thì miền núi vẫn còn không ít khó khăn, thiếu thốn. Điều đó thể hiện qua con số thống kê về trường chuẩn quốc gia năm 2024 của tỉnh Quảng Nam (cũ).

Trong khi các địa phương đồng bằng xấp xỉ 100% hoàn thành mục tiêu trường chuẩn thì huyện Bắc Trà My (cũ) còn đến 29 trường mầm non, tiểu học, THCS chưa đạt chuẩn (trong tổng số 39 trường).

Tương tự, huyện Đông Giang (cũ) còn 18 trường chưa đạt chuẩn (trong số 27 trường) hay Nam Trà My (cũ) 18/29 trường chưa đạt chuẩn. Vì vậy, thời gian tới cần sự đột phá trong đầu tư cơ sở vật chất cho giáo dục miền núi.

Miền núi cũng là nơi đối mặt với bài toán thiếu thốn đội ngũ giáo viên, ảnh hưởng rất nhiều đến hoạt động dạy và học, chất lượng giáo dục.

Thế nên, dù chất lượng mũi nhọn có nhiều chuyển biến tích cực, tỷ lệ học sinh trúng tuyển vào các trường đại học tốp đầu cả nước khá cao nhưng điểm trung bình các môn thi tốt nghiệp hằng năm của tỉnh Quảng Nam (cũ) khá thấp, nằm ở nhóm cuối cùng bảng xếp hạng cả nước (năm 2023 xếp vị thứ 47, năm 2024 xếp vị thứ 53).

Khi còn làm Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Quảng Nam (cũ), ông Thái Viết Tường rất trăn trở tìm giải pháp để nâng cao chất lượng giáo dục miền núi, rút ngắn khoảng cách miền núi và đồng bằng.

Bên cạnh tập trung nâng cao chất lượng dạy và học, ngành giáo dục Quảng Nam (cũ) chủ trương tăng cường bồi dưỡng ôn thi tốt nghiệp THPT cho học sinh miền núi. Sau khi năm học kết thúc, giáo viên, học sinh ở lại trường để ôn thi cho đến ngày thi tốt nghiệp THPT.

Cùng với đó, tỉnh Quảng Nam (cũ) có chính sách hỗ trợ cho giáo viên, học sinh trong thời gian ôn thi; qua đó tạo động lực cho thầy và trò an tâm dạy - học. Nhờ vậy, các trường miền núi nâng cao tỷ lệ tốt nghiệp, góp phần vào kết quả chung cả tỉnh.

Nguồn: https://baodanang.vn/no-luc-rut-ngan-khoang-cach-giao-duc-giua-mien-nui-va-dong-bang-3302627.html