Phác họa một nhiệm kỳ thành công, kiến tạo nền tảng vững chắc cho giai đoạn phát triển mới

(Chinhphu.vn) - Báo cáo tình hình kinh tế - xã hội do Thủ tướng Chính phủ trình bày tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV đã phác họa một nhiệm kỳ thành công, trong đó sự ổn định vĩ mô là nền tảng; đột phá hạ tầng và chuyển đổi số là động lực; phát triển xã hội bao trùm là mục tiêu; cải cách thể chế là công cụ; và hội nhập quốc tế là môi trường. Sự tổng hòa này không chỉ phản ánh thành công của nhiệm kỳ 2021-2025 mà còn kiến tạo một nền tảng vững chắc và đáng tin cậy để đất nước tự tin bước vào giai đoạn phát triển mới.

Luật sư Nguyễn Văn Hậu, Chủ tịch Trung tâm Trọng tài Thương mại Luật gia Việt Nam (VLCAC) - Ảnh: VGP/Lê Anh

Sáng 20/10, tại phiên khai mạc Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khoá XV, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã trình bày Báo cáo tóm tắt kết quả thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025 và 5 năm 2021 - 2025; dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2026.

Luật sư Nguyễn văn Hậu, Chủ tịch Trung tâm Trọng tài Thương mại Luật gia Việt Nam (VLCAC) đã có những ý kiến đánh giá về những kết quả kinh tế - xã hội trong 5 năm 2021-2025.

Theo Luật sư Nguyễn Văn Hậu, báo cáo tình hình kinh tế - xã hội do Thủ tướng Chính phủ trình bày tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV là một văn kiện có giá trị thực tiễn sâu sắc. Văn kiện này không chỉ thực hiện chức năng tổng kết một nhiệm kỳ 5 năm (2021-2025) đầy biến động, mà còn là một diễn ngôn quan trọng, phản ánh sự trưởng thành trong tư duy quản trị quốc gia. Khi phân tích các khía cạnh tích cực của báo cáo, có thể nhận diện một hệ thống thành tựu đồng bộ, logic, trong đó mỗi yếu tố là tiền đề và là kết quả của yếu tố khác, tạo nên một bức tranh tổng thể về một Việt Nam kiên định và thích ứng.

Thứ nhất, một trong những thành tựu nền tảng và được Báo cáo nhấn mạnh với vị trí ưu tiên hàng đầu chính là năng lực kiên trì giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô. Đây là điểm sáng vượt trội, đặc biệt khi đặt trong bối cảnh địa chính trị toàn cầu phân mảnh, lạm phát quốc tế leo thang và sự đứt gãy của chuỗi cung ứng hậu đại dịch. Việc Báo cáo khẳng định chỉ số giá tiêu dùng (CPI) được kiểm soát thành công dưới ngưỡng 4% không chỉ là một con số thống kê; nó đại diện cho một lựa chọn chính sách mang tính chiến lược, ưu tiên bảo vệ thu nhập thực tế và sức mua của người dân. Hơn thế nữa, Báo cáo chỉ rõ sự lành mạnh của các cân đối lớn, thể hiện qua việc giảm nợ công và kiểm soát tỉ lệ bội chi ngân sách ở mức an toàn, cùng với sự cải thiện đáng kể về năng suất lao động. Những chỉ số này kiến tạo nên một "bộ đệm" vĩ mô vững chắc, củng cố niềm tin của nhà đầu tư, ổn định tâm lý thị trường và tạo ra dư địa tài khóa cần thiết để Chính phủ thực thi các chính sách can thiệp, hỗ trợ nền kinh tế khi cần thiết. Sự ổn định này là điều kiện tiên quyết cho mọi mục tiêu tăng trưởng và phát triển bền vững khác.

Thứ hai, trên nền tảng vĩ mô ổn định đó, Báo cáo cũng đã cung cấp những dữ liệu thực chứng cho thấy tính khả thi và cụ thể của các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội. Việc phần lớn các chỉ tiêu chủ yếu đều đạt và vượt kế hoạch không chỉ phản ánh nỗ lực vượt khó, mà còn cho thấy chất lượng của công tác hoạch định chính sách. Các con số thống kê cụ thể về tăng trưởng GDP, sự gia tăng của thu nhập bình quân đầu người, và sự cải thiện liên tục của Chỉ số Phát triển Con người (HDI) là minh chứng cho một chiến lược phát triển đúng hướng, có trọng tâm. Tính "bài bản" và "khả thi cao" này cho thấy sự chuyển dịch trong quản lý nhà nước, từ việc đặt ra các mục tiêu mang tính khát vọng sang việc lập kế hoạch dựa trên nguồn lực thực tế và khả năng thực thi, qua đó nâng cao tính hiệu quả và trách nhiệm giải trình của bộ máy hành chính.

Thứ ba, một trong những minh chứng rõ nét nhất cho việc hoàn thành các chỉ tiêu kinh tế - xã hội chính là sự đột phá mang tính lịch sử trong phát triển cơ sở hạ tầng. Báo cáo đã khẳng định đây là một trong "Ba đột phá chiến lược" được tập trung nguồn lực thực thi quyết liệt. Việc hoàn thành và đưa vào khai thác hơn 3.200 km đường bộ cao tốc (theo số liệu tổng hợp) không chỉ là một con số ấn tượng về mặt kỹ thuật, mà còn là một cuộc cách mạng về kết nối. Nó trực tiếp giải quyết "điểm nghẽn" cố hữu về logistics vốn là gánh nặng chi phí cho doanh nghiệp đồng thời tái cấu trúc không gian phát triển quốc gia, tăng cường kết nối liên vùng, và mở ra các hành lang kinh tế mới, thu hút đầu tư vào các địa phương vốn trước đây bị xem là kém lợi thế. Sự đầu tư mạnh mẽ vào hạ tầng giao thông, cùng với hạ tầng năng lượng và đô thị là một cú hích có tác động lan tỏa, thúc đẩy các chỉ số kinh tế - xã hội khác và nâng cao năng lực cạnh tranh tổng thể của nền kinh tế.

Nhiệm kỳ 2021-2025 có sự đột phá mang tính lịch sử trong phát triển cơ sở hạ tầng

Thứ tư, song hành với "hạ tầng cứng", Báo cáo cũng nhấn mạnh thành tựu về "hạ tầng mềm", đặc biệt là việc thúc đẩy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Đây được xác định là động lực tăng trưởng mới, mang tính then chốt để Việt Nam thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình. Nhiệm kỳ 2021-2025 chứng kiến sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị trong việc xây dựng Chính phủ số, kinh tế số và xã hội số, với hạt nhân là các nền tảng dữ liệu quốc gia (như Đề án 06 về dữ liệu dân cư). Báo cáo cho thấy nỗ lực chuyển đổi tư duy, xem chuyển đổi số không phải là một dự án công nghệ thông tin đơn thuần, mà là một cuộc cách mạng về phương thức quản lý, sản xuất và vận hành xã hội. Việc phát triển mạnh mẽ hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và công nghệ số được xem là con đường tất yếu để tái cơ cấu nền kinh tế, chuyển dịch mô hình tăng trưởng từ chiều rộng (dựa vào thâm dụng lao động, tài nguyên) sang chiều sâu (dựa vào tri thức, khoa học công nghệ và giá trị gia tăng cao).

Thứ năm, báo cáo cũng khẳng định mạnh mẽ tính nhân văn của chế độ và tính bền vững của mô hình phát triển, thông qua việc phân tích sâu sắc các tiến bộ trong lĩnh vực văn hóa, xã hội và an sinh. Tăng trưởng kinh tế của Việt Nam trong nhiệm kỳ qua không phải là sự phát triển "vị kinh tế", mà là một quá trình phát triển bao trùm, "lấy con người làm trung tâm". Báo cáo đã chỉ ra những kết quả nổi bật trong công tác xóa đói giảm nghèo đa chiều, nâng cao chất lượng dịch vụ y tế (đặc biệt là y tế cơ sở sau đại dịch), cải cách giáo dục, và tăng cường quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường. Sự quan tâm toàn diện này đảm bảo rằng thành quả của tăng trưởng được chia sẻ công bằng, góp phần củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc và đảm bảo sự ổn định xã hội – vốn là một loại "vốn xã hội" vô giá cho phát triển.

Thứ sáu, để bảo đảm các mục tiêu trên được thực thi, Báo cáo đã không né tránh mà trực tiếp đề cập đến các nỗ lực cải cách thể chế, thể hiện rõ sự minh bạch và trách nhiệm trong quản lý nhà nước. Việc kiên quyết giảm biên chế, tinh gọn bộ máy đi đôi với việc xử lý nghiêm các vụ việc tham nhũng, lãng phí "không có vùng cấm" là một cam kết chính trị mạnh mẽ. Nỗ lực này không chỉ giúp nâng cao hiệu năng, hiệu lực của bộ máy nhà nước, mà quan trọng hơn, nó góp phần làm trong sạch môi trường đầu tư kinh doanh và củng cố "niềm tin chiến lược" của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng và sự quản lý của Nhà nước. Đây là yếu tố then chốt để huy động sức mạnh tổng hợp của toàn xã hội vào công cuộc phát triển chung.

Cuối cùng, tất cả những thành tựu nội tại trên nhờ một môi trường quốc tế thuận lợi, là kết quả của chính sách hội nhập quốc tế và đối ngoại hiệu quả. Báo cáo nhấn mạnh thành công của đường lối "ngoại giao cây tre", với việc Việt Nam nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược Toàn diện với nhiều cường quốc, tạo ra một vị thế địa chính trị cân bằng, độc lập, tự chủ. Việc tái đắc cử vào Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc là một thước đo khách quan, minh chứng cho uy tín và vị thế ngày càng được nâng cao của Việt Nam. Thành công trên mặt trận đối ngoại không chỉ tạo lập môi trường hòa bình, ổn định để tập trung phát triển, mà còn trực tiếp mở rộng thị trường xuất khẩu, thu hút dòng vốn FDI chất lượng cao và tiếp cận các nguồn tri thức, công nghệ mới của thế giới.

Nhìn chung, các khía cạnh tích cực nêu trên không tồn tại biệt lập, mà có mối quan hệ biện chứng, tương hỗ chặt chẽ. Báo cáo của Thủ tướng đã phác họa một nhiệm kỳ thành công, trong đó sự ổn định vĩ mô là nền tảng; đột phá hạ tầng và chuyển đổi số là động lực; phát triển xã hội bao trùm là mục tiêu; cải cách thể chế là công cụ; và hội nhập quốc tế là môi trường. Sự tổng hòa này không chỉ phản ánh thành công của nhiệm kỳ 2021-2025 mà còn kiến tạo một nền tảng vững chắc và đáng tin cậy để đất nước tự tin bước vào giai đoạn phát triển mới.

Luật sư Nguyễn Văn Hậu (Lê Anh ghi)

Nguồn: https://baochinhphu.vn/phac-hoa-mot-nhiem-ky-thanh-cong-kien-tao-nen-tang-vung-chac-cho-giai-doan-phat-trien-moi-102251022101934679.htm