Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường, trên địa bàn tỉnh có 18 làng nghề, làng nghề truyền thống thuộc nhóm ngành nghề chế biến lương thực, thực phẩm. Trong đó, phổ biến nhất là sản xuất bánh đa nem, bún, phở, miến, bánh đa khô, bánh cuốn, bún tươi… Các sản phẩm này được chế biến từ nguyên liệu chính là gạo các loại. Những năm qua, so với các nhóm nghề khác, nhóm nghề chế biến lương thực, thực phẩm được đánh giá là duy trì hoạt động ổn định hơn cả và có sự phát triển mạnh mẽ qua các năm, thu hút hàng nghìn hộ dân tham gia làm nghề. Điều này đã và đang tạo thuận lợi cho ngành thu mua, xay xát lúa gạo phát triển.
Qua tìm hiểu, tại Hà Nam, nghề thu mua, xay xát lúa gạo phát triển mạnh tại nhiều địa phương trong tỉnh khoảng hai thập kỷ trở lại đây. Từ các cơ sở xay xát nhỏ lẻ trong khu dân cư, phục vụ tiêu dùng của người dân trong thôn, xã đã dần hình thành những doanh nghiệp xay xát quy mô lớn, công nghệ sản xuất hiện đại. Những chiếc máy xay xát thô sơ, bụi bặm từ hai thập kỷ trước hiện đã được thay thế bằng các dây chuyền xay xát, chà bóng gạo hiện đại, tạo ra những hạt gạo sạch, chất lượng, đáp ứng nhu cầu thị trường. Theo ghi nhận, tại hầu khắp các địa phương trong tỉnh, số doanh nghiệp, hộ thu mua, xay xát lúa gạo có sự phát triển nhanh, mạnh về số lượng, quy mô sản xuất; điển hình như các xã: Vũ Bản, Bình An (Bình Lục); Liêm Cần (Thanh Liêm); Nguyên Lý, Công Lý (Lý Nhân); Đinh Xá (Phủ Lý)… Các doanh nghiệp xay xát làm ăn phát đạt, hoạt động nhộn nhịp quanh năm, đặc biệt tấp nập sau mỗi vụ thu hoạch lúa.
Hoạt động nhiều năm trong lĩnh vực thu mua, xay xát lúa gạo để tiêu thụ nội địa và xuất khẩu, quy mô sản xuất của Công ty TNHH Thuỷ Long Hà Nam, xã Chân Lý (Lý Nhân) ngày càng được mở rộng, hiện đang tạo việc làm cho trên 100 lao động địa phương. Thị trường tiêu thụ ổn định, những năm gần đây, doanh nghiệp nhập khối lượng lớn lúa, gạo ở các tỉnh miền Trung, miền Nam, vận chuyển theo đường thủy về tiêu thụ ở các tỉnh, thành miền Bắc và xuất khẩu với lượng tiêu thụ mỗi tháng đạt trên dưới 10.000 tấn gạo các loại. Với công suất xay xát trên 200 tấn/ngày, Thủy Long Hà Nam đang tìm kiếm đối tác, đẩy mạnh xuất khẩu gạo sang thị trường Trung Quốc.
Ông Chu Thế Huy, Quản lý sản xuất của công ty cho biết: Nhận thấy tiềm năng phát triển của ngành xay xát lúa gạo, ngay từ khi xây dựng nhà xưởng, công ty đã đầu tư đồng bộ hệ thống máy móc, dây chuyền thiết bị hiện đại, khép kín, quy mô công nghiệp, nhất là hệ thống băng tải tự động để vận chuyển lúa gạo, giải phóng sức lao động, chủ động trong khâu sản xuất và thực hiện hợp đồng, giảm chi phí sản xuất. Với lợi thế là có hệ thống cảng thủy nội địa phát triển trong khu vực, giúp giảm khoảng 60% chi phí vận chuyển so với đường bộ, năm 2025, Thủy Long Hà Nam đã xây dựng và vận hành kho mới, nâng công suất lên khoảng 20%. Hiện, chúng tôi cũng đang triển khai xây dựng nhà máy mới tại Thành phố Hồ Chí Minh nhằm tăng cường lượng lúa, gạo thu mua, hình thành và đưa vào hoạt động ổn định chuỗi cung ứng, tiêu thụ lúa, gạo từ Nam ra Bắc.
Còn tại xã Bình An (Bình Lục), ngành xay xát lúa gạo cũng đang phát triển mạnh tại các thôn, nhất là thôn 3 - An Nội với trên 30% số hộ tham gia làm nghề. Trong đó, có hơn chục cơ sở xay xát với quy mô lớn, mỗi ngày cung cấp hàng chục tấn gạo các loại ra thị trường trong tỉnh và các tỉnh, thành lân cận như Hà Nội, Hải Phòng, Hải Dương… Ông Đỗ Thế Vinh, Trưởng thôn 3 – An Nội cho biết: Từ hơn hai chục năm trước, nhận thấy sau mỗi vụ thu hoạch lúa, người nông dân thường bị tư thương ép giá nên dù có được mùa, thu nhập của người trồng lúa cũng chẳng được đáng là bao, nhiều hộ dân trong thôn đã mạnh dạn vay mượn, đầu tư mua máy xay xát, xe chở hàng và xây dựng cơ sở chuyên thu mua lúa trên địa bàn và các vùng lân cận. Đầu tiên, các cơ sở tiêu thụ gạo tại các làng nghề chế biến lương thực, thực phẩm, sau đó là các nhà hàng, trường học, doanh nghiệp, khu, cụm công nghiệp trong và ngoài tỉnh. Tận dụng nguồn cám, tấm từ xay xát gạo, nhiều hộ còn đầu tư xây dựng chuồng trại chăn nuôi lợn thịt rồi mở thêm cửa hàng kinh doanh thức ăn chăn nuôi, cho thu nhập khá. Nhờ làm nghề, chất lượng sống người dân ngày càng được cải thiện, nâng cao, diện mạo nông thôn không ngừng khởi sắc.
Hiện chưa có con số thống kê cụ thể về số cơ sở, doanh nghiệp, hộ kinh doanh hay sản lượng, giá trị sản xuất của nghề xay xát gạo ở các địa phương trong tỉnh nhưng theo đánh giá của ngành chức năng, với lợi thế có nhiều làng nghề chế biến thực phẩm, nhiều khu, cụm công nghiệp, giao thông đường bộ và nhiều cảng thủy nội địa phát triển, Hà Nam có tiềm năng rất lớn để phát triển ngành công nghiệp xay xát lúa gạo. Từ đó, giải quyết việc làm cho người lao động, đóng góp tích cực trong thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội của địa phương.
Nguyễn Oanh
Nguồn: https://baohanam.com.vn/kinh-te/cong-nghiep/phat-trien-nganh-cong-nghiep-xay-xat-166811.html
Bình luận (0)