Rủi ro từ deepfake giá rẻ: Từ quảng cáo darknet đến lời kêu gọi cảnh giác

Với chi phí khởi điểm chỉ từ khoảng 1,3 triệu đồng, các công cụ giả mạo như ghép mặt, giả giọng đang dấy lên cảnh báo về nguy cơ lừa đảo, giả mạo hình ảnh cá nhân và hệ lụy an ninh mạng.

Rủi ro từ công nghệ deepfake | Báo Nhân Dân điện tử

(Ảnh minh hoạ)

Giá “bèo” trên darknet, tiềm ẩn mối nguy lớn

Nhóm Nghiên cứu & Phân tích Toàn cầu (GReAT) của Kaspersky vừa công bố phát hiện cho thấy nhiều quảng cáo cung cấp dịch vụ tạo video và âm thanh deepfake theo thời gian thực xuất hiện rầm rộ trên các chợ darknet. Giá khởi điểm được ghi nhận là khoảng 50 USD (khoảng 1,3 triệu đồng) và 30 USD (khoảng 800.000 đồng) cho tin nhắn thoại giả, tùy theo độ phức tạp và thời lượng nội dung.

Trước đây, các dịch vụ deepfake “chính quy” có giá dao động từ 300 USD đến 20.000 USD mỗi phút.

Việc giá thành giảm mạnh - thấp hơn 400 lần so với mức phổ biến trước đó - khiến nguy cơ bị lợi dụng để thực hiện các hành vi xấu càng cao.

Tính năng quảng cáo và “mồi nhử” của kẻ xấu

Các quảng cáo hiện nay không chỉ dừng ở việc chế video giả đơn thuần, mà còn cho phép thay đổi gương mặt (face swapping) theo thời gian thực trong cuộc gọi video, giả mạo camera thiết bị hoặc “thay” mặt để vượt qua bước xác thực. Chúng cũng quảng cáo khả năng đồng bộ nét mặt với lời thoại, thậm chí hỗ trợ đa ngôn ngữ.

Ngoài ra, dịch vụ “voice cloning” (giả giọng nói) cũng được rao bán, cho phép bắt chước giọng nói với khả năng điều chỉnh cao độ, âm sắc để biểu hiện cảm xúc khác nhau. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia nghi ngờ rằng đây thực chất là các quảng cáo “câu khách” - người mua có thể bị lừa để chuyển khoản trước, nhưng không nhận được sản phẩm chất lượng như cam kết.

“Nhu cầu sử dụng công cụ này cũng ngày càng gia tăng”

Ông Dmitry Galov - Trưởng nhóm GReAT của Kaspersky (Nga và CIS) - cho biết: “Chúng tôi không chỉ ghi nhận các quảng cáo cung cấp dịch vụ deepfake (‘deepfake-as-a-service’), mà còn nhận thấy nhu cầu sử dụng các công cụ này cũng ngày càng gia tăng.”

Theo ông, tội phạm mạng đang thử nghiệm và tích hợp AI vào các chiến lược tấn công. Một số nền tảng còn phát triển LLM “độc hại” riêng, tách biệt với các mô hình công khai và có thể chạy trực tiếp trên thiết bị của đối tượng xấu.

Dù chưa thể xem deepfake là mối đe dọa mạng hoàn toàn mới, song công nghệ này có thể làm cho các cuộc tấn công trở nên tinh vi và khó phát hiện hơn.

Khuyến nghị và cách nhận diện deepfake

Kaspersky khuyến nghị các doanh nghiệp và tổ chức cần triển khai biện pháp an ninh mạng tổng hợp, không chỉ dừng lại ở việc cài đặt phần mềm bảo vệ mà còn xây dựng đội ngũ chuyên gia IT có kỹ năng để phát hiện và ứng phó.

Bên cạnh đó, nhân viên trong tổ chức cần được đào tạo để nhận biết những dấu hiệu bất thường trong video hoặc âm thanh có khả năng là sản phẩm của công nghệ deepfake. Những video dạng này thường có chuyển động giật và thiếu tự nhiên, ánh sáng hoặc tông màu da giữa các khung hình không đồng nhất, nhân vật xuất hiện với tần suất nháy mắt bất thường hoặc gần như không nháy mắt, khuôn mặt có thể bị méo hoặc biến dạng nhẹ.

Ngoài ra, chất lượng hình ảnh thường thấp và khung hình thiếu ổn định, đặc biệt trong điều kiện ánh sáng yếu, khiến tổng thể video trông thiếu chân thực. Việc cảnh giác với các mối đe dọa deepfake và nâng cao nhận thức được xem là bước đầu quan trọng để giảm thiểu thiệt hại từ các chiêu trò lừa đảo tinh vi trong thời đại AI.

Nguyên Bách

Nguồn: https://doanhnghiepvn.vn/chuyen-doi-so/rui-ro-tu-deepfake-gia-re-tu-quang-cao-darknet-den-loi-keu-goi-canh-giac/20251016105304840