Tái hiện ký ức đẹp khi tìm về Trung thu truyền thống

Những ngày này, người dân và du khách vui chơi Trung thu sớm tại hàng loạt các di tích, bảo tàng tại Thủ đô Hà Nội có dịp hòa mình trong không gian văn hoá vừa đậm nét truyền thống vừa mang tính đương đại. Cùng với những đồ chơi Trung thu truyền thống, không gian lễ hội Trung thu xưa được nỗ lực phục hồi, công bố và phục vụ du khách, những di sản văn hoá được “đánh thức”, sống động giữa đời sống đương đại.

Tại nhiều không gian văn hoá phố cổ Hà Nội, những di sản văn hoá của Tết Trung thu xưa được tái hiện sống động, rực rỡ sắc màu. Lễ rước đèn trong “Đêm hội trăng rằm” trên phố đi bộ hồ Hoàn Kiếm thu hút đông đảo người dân và du khách dịp cuối tuần. Tại Trung tâm Văn hóa nghệ thuật - 22 Hàng Buồm, Hoàn Kiếm, các nghệ nhân, thợ thủ công tới từ các làng nghề lân cận Hà Nội giới thiệu và hướng dẫn cách làm đồ chơi truyền thống như ông tiến sĩ giấy, ông đánh gậy, mặt nạ giấy bồi, đèn ông sao, con giống bột…

Hoạ sĩ Nguyễn Ký, Xưởng nghệ thuật Nguệch Ngoạc hướng dẫn du khách nhí làm đồ chơi từ các vật liệu tái chế. Tại Đình Kim Ngân, số 42 - 44 Hàng Bạc, lần đầu tiên, người dân và khu khách có dịp chiêm ngưỡng đầu sư tử cổ Bắc Bộ vừa được nhà nghiên cứu Kevin Vương phục dựa trên tư liệu từ Bảo tàng Pháp và Viện Viễn Đông Bác Cổ Việt Nam. Trung thu xưa còn được tái hiện sống động qua mâm cỗ truyền thống với hoa quả mùa thu, bánh nướng - bánh dẻo, con giống bột, đầu sư tử nhí, hoa quả tỉa theo tích xưa…

Tưng bừng “Đêm hội trăng Rằm” trên phố đi bộ hồ Hoàn Kiếm.

Di sản thế giới Hoàng thành Thăng Long rực rỡ với các gian trưng bày đồ chơi Trung thu xưa, trong đó đặc biệt hấp dẫn là các mẫu đèn cổ đã được các nghệ nhân Thanh Oai phục dựng lại qua nguồn tư liệu ảnh của Bảo tàng Quai Branly (Pháp), Viện Viễn Đông Bác cổ Pháp như đèn trống, đèn thỏ, đèn sao, đèn tôm cá, đèn cù đôi... được làm từ giấy dó hoặc giấy bóng kính, vẽ màu rất sinh động. Cũng tại Di sản thế giới Hoàng thành Thăng Long, lần đầu tiên Tết Trung thu cung đình thế kỷ 11-12 được giới thiệu đến du khách. Hệ thống pano giới thiệu về tư liệu lịch sử và hệ thống tranh vẽ phỏng dựng lại các hoạt động diễn ra trong ngày hội Trung thu cung đình cách đây hơn 1.000 năm lịch sử.

Tại Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam, Tết Trung thu truyền thống hiện diện qua những đồ chơi quen thuộc, các tiết mục múa lân sư, rước đèn, múa rối nước rộn ràng của phường rối Đồng Ngư (Bắc Ninh). Các em nhỏ được tham gia nhiều hoạt động khám phá như nghe kể chuyện tranh về sự tích Tết Trung thu, hóa thân thành nhân vật rối nhí, thử tài múa rối tay, tô vẽ tranh chủ đề Trung thu…

Có một điểm rất đặc biệt trong mùa Trung thu năm nay là có nhiều hoạt động ứng dụng công nghệ trong hoạt động sáng tạo, phát huy giá trị di sản được phát huy, mang đến nhiều mới lạ, hấp dẫn cho người dân và du khách. Tại Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam, trẻ em chơi mà học, gắn niềm vui khám phá với giá trị văn hóa dân gian và tri thức khoa học qua các hoạt động thực hành khám khoa học. Ban tổ chức còn mang đến một trải nghiệm thú vị, kết nối giữa di sản và công nghệ số qua trải nghiệm cùng ông “Tiến sĩ giấy AI”. Với ông “Tiến sĩ giấy” được làm bằng công nghệ này, các bạn trẻ có cơ hội trò chuyện, đặt câu hỏi để nghe giải đáp các thông tin về Tết Trung thu. Đây là hoạt động mang đến những trải nghiệm mới, thu hút thế hệ gen Z, gen Alpha.

Trẻ em náo nức tham gia lễ hội rước đèn trên phố đi bộ hồ Hoàn Kiếm.

Trao đổi với chúng tôi, TS. An Thu Trà, Trưởng Phòng Truyền thông và Giáo dục, Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam chia sẻ, có những nội dung trưng bày năm nay là kết quả từ hành trình 30 năm qua trong đồng hành bảo tồn, sáng tạo và phát triển đồ chơi dân gian của Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam cùng nhiều nghệ nhân. Riêng “Tiến sĩ giấy Al” là thành quả sau nhiều tháng của các cán bộ bảo tàng và nhóm bạn trẻ yêu văn hoá… Những hoạt động nói trên đều bắt đầu từ tâm huyết, tình yêu và những nỗ lực nhằm bảo tồn bền vững và đưa di sản văn hóa truyền thống tiếp tục sống trong đời sống đương đại, trở thành sản phẩm văn hóa có giá trị, phục vụ công đồng.

Về mùa lễ hội Trung thu năm nay, Ban quản lý hồ Hoàn Kiếm và phố cổ Hà Nội cho biết, tại Hà Nội, lễ rước đèn “Đêm hội trăng rằm” được tổ chức tại 126 xã, phường, trong đó lễ hội rước đèn tại Hoàn Kiếm được thành phố chọn làm điểm. Sự kiện mang ý nghĩa đặc biệt, vừa thể hiện sự quan tâm của các cấp chính quyền, vừa là dịp để bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa dân tộc trong đời sống đương đại.

Nguồn: https://cand.com.vn/Tieu-diem-van-hoa/tai-hien-ky-uc-dep-khi-tim-ve-trung-thu-truyen-thong-i783667/