Thái Cực quyền gây chấn động làng võ chuyên nghiệp

Thái cực quyền - Ảnh 1. — Liu Xiaohui (trái) vô địch hạng cân 48kg nữ - Ảnh: XHN

Chiến tích bất ngờ

World Games được xem là kỳ đại hội thể thao lớn nhất thế giới dành cho những môn thể thao "ngấp nghé" chương trình thi đấu Olympic. Và việc Thái Cực quyền có thể tỏa sáng ở võ đài muay Thái khiến làng võ phải bất ngờ.

Ở hạng cân 48kg nữ, võ sĩ 20 tuổi Lưu Hiểu Tuệ (Liu Xiaohui) của chủ nhà Trung Quốc đánh bại nhà vô địch thế giới người Thái Lan Kullanat Aonok trong trận chung kết, với tỉ số 30-27.

Chiến thắng này ngay lập tức làm sôi nổi làng võ Trung Quốc, bởi Liu Xiaohui vốn nổi tiếng là một võ sĩ theo học Thái Cực quyền. Cô chuyển sang thi đấu muay Thái chuyên nghiệp trong khoảng 2 năm gần đây.

Trong bài phỏng vấn đăng trên Tân Hoa zã, Liu thừa nhận: "Hầu hết kỹ năng võ thuật cơ bản của tôi đến từ Thái Cực quyền". Ở tuổi 20, Liu chọn tham gia muay Thái như võ đài đỉnh cao đầu tiên của sự nghiệp, trước khi hướng đến MMA và kickboxing.

Cô nói: “Tôi có nền tảng võ thuật truyền thống, cụ thể là Thái Cực quyền, và lối đánh của tôi khác khá nhiều so với nhiều võ sĩ muay Thái".

Thái cực quyền - Ảnh 2. — Liu (phải) thi đấu ấn tượng ở World Games - Ảnh: XHN

Về phía giới chuyên môn, Liên đoàn Muay Thái quốc tế (IFMA) gọi chiến thắng của Liu là “thời khắc sẽ được khắc vào sử sách, khi hai nền võ thuật giao thoa với nhau".

Từ góc nhìn Trung Quốc, truyền thông nước này xem đây là minh chứng cho tính thực chiến vốn ngày càng bị mai một của các võ phái truyền thống.

Một bài viết do Tân Hoa xã phát hành khẳng định chính việc tập luyện Thái Cực quyền từ nhỏ đã giúp Lưu Hiểu Tuệ định hình nhịp độ, bước di chuyển và ý thức “lấy nhu khắc cương” khi bước lên võ đài muay Thái hiện đại.

Chính từ sự phát triển của Liu, ban huấn luyện đội muay Thái Trung Quốc hiện đang nỗ lực tích hợp kỹ pháp tán thủ, nội gia quyền và Thái Cực vào chiến thuật thi đấu.

"Nhiều người xem Thái Cực quyền chỉ như hình thức tập dưỡng sinh và không có giá trị thực chiến. Sẽ có nhiều tranh luận. Nhưng với tôi, Thái Cực quyền giúp tạo ra giá trị cốt lõi, tư duy và sức mạnh tinh thần".

Chiến tích của Liu vì thế khơi lại cuộc tranh luận kéo dài nhiều năm về “thực chiến” của Thái Cực quyền.

Từ năm 2017, làng võ Trung Quốc và quốc tế từng tranh cãi dữ dội sau trận giao đấu vỏn vẹn chưa đầy 20 giây giữa HLV MMA Từ Hiểu Đông (Xu Xiaodong) và một “Thái Cực sư phụ” được quảng bá rầm rộ là Ngụy Lôi (Wei Lei).

Kết cục, trận đấu chỉ kéo dài “20 giây” kéo theo một chuỗi hệ lụy với võ thuật truyền thống Trung Hoa. Không chỉ Thái Cực quyền, Từ Hiểu Đông còn liên tiếp đả bại nhiều võ phái truyền thống khác.

Giá trị thực chiến của Thái Cực quyền

Nhưng trong lúc người Trung Quốc chán nản về kung fu, giới võ đài chuyên nghiệp vẫn dành sự kính nể cho Thái Cực quyền.

Một ví dụ tiêu biểu là cựu võ sĩ UFC Nick Osipczak. Sau khi rời UFC, Osipczak chuyển sang nghiên cứu và giảng dạy Thái Cực.

Thái cực quyền - Ảnh 3. — Trận đấu giữa Từ Hiểu Đông (phải) và Ngụy Lôi - Ảnh: YT

Chính Ocipczak khẳng định việc tập Thái Cực giúp lối đánh “hiệu quả hơn” và cố gắng đưa nguyên lý nội gia vào sàn MMA khi tái xuất võ đài chuyên nghiệp.

Tất nhiên những giá trị mà làng võ đỉnh cao nói đến Thái Cực quyền, chủ yếu nằm ở góc độ tinh thần. Nhưng chiến tích của Liu mới đây đã đưa ra một góc nhìn khác, rằng Thái Cực quyền có thể đưa vào phương pháp huấn luyện thực thụ.

Cuộc tranh luận được tiếp tục đưa ra, Sina dẫn lời một võ sĩ chuyên nghiệp, nhận định rằng đừng quá tin tưởng vào giá trị mà Thái Cực quyền mang lại cho Liu.

Thái Cực quyền gây chấn động làng võ chuyên nghiệp - Ảnh 5. — Nhiều võ sĩ MMA chuyên nghiệp từng sang Trung Quốc tìm hiểu Thái Cực quyền - Ảnh: MR

"Có thể nói, Thái Cực quyền đã rèn luyện tinh thần và tư duy cho cô ấy. Từ đó, Liu nhanh chóng tiếp nhận các kỹ thuật chiến đấu của muay Thái một cách nhanh chóng, và luôn giữ cho đầu óc ở trạng thái thông suốt - như những gì Thái Cực quyền vẫn luôn đề cao", võ sĩ này nói.

Nhiều võ sĩ khác lại tin rằng võ thuật nội gia truyền thống của Trung Hoa có thể cải thiện cảm giác về khoảng cách - thế đứng - phản xạ, lồng ghép vào khung đấm, chỏ, gối, đá và clinch của muay Thái hay các luật võ tổng hợp khác.

Thái Cực quyền (Taijiquan) là một trong những môn võ nội gia nổi tiếng nhất của Trung Quốc, thường được gắn với truyền thuyết Trương Tam Phong, đạo sĩ phái Võ Đang vào cuối đời Nguyên - đầu Minh.

Theo truyền thuyết, Trương Tam Phong quan sát cảnh chim sẻ và rắn giao đấu, ngộ ra nguyên lý "lấy nhu thắng cương", từ đó sáng tạo nên Thái Cực quyền. Tuy nhiên các sử liệu chính thống lại cho rằng môn quyền này định hình rõ rệt vào thế kỷ 17 tại làng Trần Gia Câu, tỉnh Hà Nam, do Trần Vương Đình hệ thống hóa.

Từ nền tảng đó, đến thế kỷ 19 xuất hiện nhiều nhánh lớn: Trần, Dương, Ngô, Tôn, Vũ… Tất cả đều dựa trên nguyên lý vận động âm dương, nội ngoại kết hợp.

Trong lịch sử, Thái Cực quyền vừa là võ công thực chiến, vừa là phương pháp dưỡng sinh, rèn luyện sức khỏe. Sang thế kỷ 20, môn này phổ biến toàn cầu, và năm 2020 được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể nhân loại.

HUY ĐĂNG

Nguồn: https://tuoitre.vn/thai-cuc-quyen-gay-chan-dong-lang-vo-chuyen-nghiep-20250826111940695.htm