Bộ trưởng thăm không gian trưng bày sản phẩm nghiên cứu và ứng dụng tại Viện.
Không phát triển nếu không mạnh dạn đổi mới
Tại buổi làm việc trực tiếp và trực tuyến từ các điểm cầu của Viện tại Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cùng Thứ trưởng Hoàng Minh và lãnh đạo các đơn vị trực thuộc Bộ đã nghe Viện trưởng Hoàng Ngọc Nhân, đại diện lãnh đạo một số đơn vị trong Viện đã chia sẻ về một số hoạt động trọng tâm của Viện trong nghiên cứu, ứng dụng công nghệ chủ chốt có tính nền tảng và chiến lược; hoạt động ĐMST; nâng cao năng suất, chất lượng và năng lực cạnh tranh quốc gia.
Viện trưởng Hoàng Ngọc Nhân báo cáo tại buổi làm việc.
Các nội dung báo cáo, chia sẻ nhấn mạnh sứ mệnh của Viện là phát triển và chuyển giao công nghệ vào thực tiễn nhằm thúc đẩy ĐMST, nâng cao năng suất, chất lượng, năng lực cạnh tranh quốc gia, phục vụ công nghiệp, quốc phòng - an ninh và phát triển bền vững.
Toàn cảnh buổi làm việc.
Thứ trưởng Hoàng Minh cho rằng, Viện cần từ bỏ lối mòn để dẫn đầu trong ĐMST. Theo Thứ trưởng, việc tự nghiên cứu, tự triển khai theo cách làm cũ đã không còn phù hợp với yêu cầu phát triển hiện nay. Viện cần nhìn lại toàn diện từ quá khứ, hiện tại đến tương lai để xác định rõ định hướng mới. Nếu không thay đổi tư duy và phương thức hoạt động thì Viện sẽ khó có thể phát triển bứt phá.
Thứ trưởng Hoàng Minh phát biểu tại buổi làm việc.
"Trong bối cảnh mới, ĐMST không còn là một phần trong hoạt động KH&CN mà đã được xác định là một lĩnh vực độc lập, có không gian riêng để phát triển. Trước đây, các hoạt động ứng dụng công nghệ vào doanh nghiệp, nâng cao năng suất và tạo tác động kinh tế - xã hội còn rất hạn chế. Nhiều công trình nghiên cứu chỉ dừng lại ở sản phẩm mẫu, hoặc được chuyển giao qua các hợp đồng đơn lẻ, thiếu sức lan tỏa. Điểm yếu là chưa có đầu mối rõ ràng, thiếu định hướng triển khai cụ thể. Nhưng chính thách thức đó cũng mở ra cơ hội cho Viện, nếu dám thay đổi cách tiếp cận, Viện hoàn toàn có thể trở thành lực lượng tiên phong trong hệ sinh thái ĐMST quốc gia", Thứ trưởng Hoàng Minh cho hay.
Do vậy, với vai trò mới, Viện không thể tiếp tục theo hướng "tự làm, tự thực hiện" mà cần biết mình phải làm gì, làm với ai và vì mục tiêu gì. Thứ trưởng chỉ ra một vấn đề lớn của doanh nghiệp trong nước hiện nay là không biết phải bắt đầu đổi mới từ đâu. ĐMST là làm những điều chưa từng làm, và điều này đòi hỏi tinh thần dấn thân, bản lĩnh, và con người phù hợp.
Thứ trưởng nhấn mạnh định hướng mà Bộ trưởng đã gợi mở hướng đi cho Viện: Thành lập doanh nghiệp từ những kết quả nghiên cứu hiện có; làm cầu nối công nghệ với doanh nghiệp, thúc đẩy doanh nghiệp ứng dụng công nghệ để tăng trưởng gấp 5, gấp 10 lần - không chỉ dừng lại ở việc "bán" công nghệ; chuyển từ tư duy làm đề tài sang thực hiện các đề án, nhiệm vụ lớn, có tác động thực tiễn rõ ràng. Viện cần tổ chức lại theo hướng tinh gọn, linh hoạt, hoạt động dựa trên tinh thần "dám nghĩ, dám làm", với mục tiêu rõ ràng: khi nhắc đến Viện là phải gắn với công nghệ cụ thể và khả năng chuyển giao thực chất.
Các đại biểu thảo luận tại buổi làm việc.
Đi đầu trong đổi mới sáng tạo
Phát biểu chỉ đạo tại buổi làm việc, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh, Bộ là cơ quan dẫn dắt chiến lược quốc gia về KH,CN&ĐMST, do đó, cần có sự phân vai rõ ràng giữa Viện KH&CN Việt Nam - Hàn Quốc (VKIST) và Viện Ứng dụng công nghệ, sao cho một Viện tập trung phát triển công nghệ chiến lược, một Viện tiên phong về hệ sinh thái ĐMST quốc gia. ĐMST gồm cả chuyển đổi số - một trong những trọng tâm của Bộ hiện nay.
Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng phát biểu chỉ đạo tại buổi làm việc.
21 năm trôi qua, kể từ năm 1994 theo Quyết định số 160/TTg của Thủ tướng Chính phủ có chủ trương chuyển đổi Viện Nghiên cứu công nghệ quốc gia thành Viện Nghiên cứu ứng dụng công nghệ quốc gia. Đến nay, định hướng này vẫn chưa được thực hiện triệt để. Bộ trưởng chia sẻ, nếu tiếp tục chần chừ không thay đổi, Viện sẽ dần mất vị thế, thu hẹp quy mô, sống dựa vào các đề tài nhỏ lẻ, không có sức lan tỏa. Do vậy, Viện cần dứt khoát chọn một con đường và con đường bắt buộc là ĐMST.
Bộ trưởng chỉ rõ, hiện nay, ứng dụng công nghệ chỉ là một cấu thành trong ĐMST. ĐMST gồm nhiều nhánh, từ chuyển giao công nghệ, cải tiến công nghệ, phát triển công nghệ từ sản phẩm chuyển giao (đường biên công nghệ), đến khởi nghiệp sáng tạo. Viện không thể mãi lúng túng hay giữ tâm thế an toàn trong môi trường cũ.
Tư duy làm công nghệ phải thay đổi. Nếu nghiên cứu chỉ để công bố hay ký hợp đồng chuyển giao nhỏ lẻ thì sẽ không tạo ra tăng trưởng. Cần định lượng rõ ràng, 1 đồng đầu tư cho nghiên cứu phải tạo ra 5-10 đồng doanh thu cho doanh nghiệp, từ đó đóng góp vào GDP. Viện phải chuyển mình từ tổ chức nghiên cứu thuần túy sang trung tâm ĐMST, nơi kết nối công nghệ, doanh nghiệp, thị trường và quốc tế.
Viện phải được tổ chức lại theo hướng tinh gọn, chọn đúng người, đúng việc, đúng mô hình. Tên của Viện cần quay lại tên gọi có yếu tố "quốc gia" để xác lập lại vị thế và tầm vóc. Bộ trưởng yêu cầu, trước ngày 10/7/2025, Thứ trưởng Hoàng Minh báo cáo Bộ trưởng về phương án tổ chức lại hệ thống Viện.
Bộ trưởng nêu, nền kinh tế Việt Nam không thể phát triển nếu không ĐMST. ĐMST không chỉ là việc của nhà nghiên cứu mà là nhiệm vụ của toàn dân. Bộ trưởng kể câu chuyện về Trung Quốc, là quốc gia có hơn 1,4 tỷ dân nhưng luôn giữ vững vị trí top 10 toàn cầu về ĐMST. Họ giàu lên chính nhờ đặt trọng tâm vào ĐMST, từ đó đầu tư ngược trở lại vào nghiên cứu.
Do đó, Bộ KH&CN không chỉ quản lý nhà nước về ĐMST, mà còn phải làm gương, tạo ra những kiểu mẫu ĐMST quốc gia. Viện phải đi đầu ĐMST vì trách nhiệm quốc gia. Bộ trưởng mong muốn Viện không chỉ vươn lên trong nước, mà vượt lên xuất sắc ở tầm toàn cầu.
"Tài sản lớn nhất của một quốc gia không phải là tiền mà là những bài toán lớn quốc gia đó đặt ra, và Viện chính là nơi phải giải những bài toán đó", Bộ trưởng nhấn mạnh.
Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng chụp ảnh cùng Tập thể Viện Ứng dụng công nghệ.
Thay mặt Viện Ứng dụng công nghệ, Viện trưởng Hoàng Ngọc Nhân bày tỏ cảm ơn tới Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, Thứ trưởng Hoàng Minh cùng lãnh đạo các đơn vị chức năng của Bộ đã quan tâm, chỉ đạo và định hướng phát triển cho Viện trong thời gian tới. Tiếp thu đầy đủ các nhiệm vụ được Bộ trưởng giao, Viện cam kết sẽ phát huy tinh thần đoàn kết, chủ động và nghiêm túc triển khai thực hiện. Trong thời gian tới, Viện sẽ tập trung triển khai các hoạt động mới, thiết thực nhằm đóng góp hiệu quả hơn cho phát triển ngành cũng như phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
Nguồn: https://mst.gov.vn/thay-doi-tu-duy-thuc-hien-su-menh-doi-moi-sang-tao-quoc-gia-197250704100347756.htm
Bình luận (0)