Tìm tên cho liệt sĩ

Chiến tranh đã lùi xa nhưng hậu quả để lại vẫn còn dai dẳng. Đối với nhiều gia đình, nỗi đau chưa thể nào nguôi khi người thân đã ngã xuống vì nền hòa bình, độc lập nhưng đến nay vẫn chưa được tìm thấy. Có những hài cốt liệt sĩ đã được quy tập, an táng trong nghĩa trang nhưng chưa xác định được tên, tuổi. Mỗi phần mộ không tên là một câu chuyện còn dang dở, là niềm đau chưa có hồi kết kéo dài suốt mấy chục năm qua...

Lấy mẫu sinh phẩm ADN của mẹ liệt sĩ

Mở ra những hy vọng

Công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ luôn được Đảng, Nhà nước đặc biệt quan tâm. Đó không chỉ là nhiệm vụ chính trị mà còn là đạo lý, trách nhiệm thiêng liêng. Thời gian qua, Bộ Công an triển khai, thực hiện Đề án thu thập, phân tích mẫu sinh phẩm ADN của thân nhân liệt sĩ để xây dựng Ngân hàng gen quốc gia, làm cơ sở dữ liệu khoa học và đối chiếu, xác định danh tính hài cốt liệt sĩ.

Việc thu mẫu ADN được thực hiện nghiêm ngặt, khoa học, hoàn toàn miễn phí và ưu tiên những mẫu có độ chính xác cao, đặc biệt là từ mẹ đẻ hoặc người thân bên ngoại của liệt sĩ vì đây là gen trực hệ theo huyết thống. Từ đây, hành trình “tìm tên cho liệt sĩ” mang đến nhiều hy vọng.

Ở Tây Ninh, vùng đất từng oằn mình trong khói lửa chiến tranh, hiện có 33.844 liệt sĩ được ghi nhận nhưng trong đó còn 4.909 hài cốt chưa xác định được danh tính. Nhiều hài cốt quy tập từ các chiến trường xưa, được chôn cất, thờ phụng chu đáo nhưng trên bia mộ vẫn còn dòng chữ: “Liệt sĩ chưa biết tên”.

Qua quá trình rà soát, vận động, hiện có 6.699 thân nhân liệt sĩ theo dòng họ ngoại đã cung cấp mẫu ADN để phục vụ giám định xác định danh tính liệt sĩ. Tuy nhiên, vẫn còn 4.513 liệt sĩ không có người thân trong diện cung cấp mẫu ADN nên việc xác định danh tính gặp nhiều khó khăn.

Trung tá Phạm Minh Mộng - Phó Trưởng phòng Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội, Công an tỉnh, chia sẻ: “Việc thu thập mẫu ADN của thân nhân liệt sĩ mở ra cơ hội tìm kiếm và xác định danh tính của các anh hùng liệt sĩ một cách chính xác và hiệu quả hơn. Từng mẫu ADN như một mảnh ghép của quá khứ, là sợi dây nối giữa người đã hy sinh và thân nhân đang sống. Lấy mẫu ADN xác định danh tính liệt sĩ còn là lời cam kết với lịch sử rằng sẽ không ai bị lãng quên”.

Thời gian gần đây, Công an tỉnh Tây Ninh phối hợp Cục Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội (Bộ Công an) và Công ty GeneStory tiến hành lấy mẫu ADN cho 144 trường hợp thân nhân của liệt sĩ chưa xác định được danh tính. Trong đó, có 39 trường hợp là mẹ đẻ liệt sĩ và 105 trường hợp là người thân khác trong gia đình.

Công việc tưởng như thuần túy kỹ thuật lại chất chứa biết bao xúc cảm. Đó không chỉ là mẫu sinh phẩm mà là niềm hy vọng còn lại sau cùng của những người thân liệt sĩ. Tất cả các mẫu sau khi được thu nhận sẽ chuyển về phòng giám định, đối chiếu với dữ liệu hài cốt quy tập, tích hợp vào Ngân hàng gen quốc gia. Dù quá trình có thể mất nhiều thời gian nhưng nếu kết quả trùng khớp sẽ là một cuộc đoàn tụ muộn màng mà vô cùng ý nghĩa.

Đằng sau mỗi lần thu nhận mẫu sinh phẩm là biết bao câu chuyện đẹp, nghĩa tình. Các thành viên, cán bộ ở tổ công tác không chỉ đến lấy mẫu ADN mà còn lắng nghe, trò chuyện với các mẹ, người thân của liệt sĩ để thấu hiểu và chia sẻ.

"Má chờ con lâu quá rồi...!"

Một hành trình lấy mẫu ADN tìm tên cho liệt sĩ mang đến nhiều hy vọng

Cách đây không lâu, đoàn công tác đến nhà Bà mẹ Việt Nam Anh hùng Trương Thị Chiếm (SN 1923, ngụ xã Vĩnh Hưng) lấy mẫu ADN. Mái tóc bạc trắng, đôi mắt mẹ đã mờ nhưng khi nhắc đến con trai - liệt sĩ Trần Văn Coi hy sinh năm 1968, mắt mẹ lại ánh lên niềm hy vọng. Hơn nửa thế kỷ đã trôi qua, mẹ chưa một lần thôi hy vọng tìm được phần mộ con trai. “Cán bộ tới lấy mẫu ADN gì đó, mẹ không rành lắm nhưng nghe đâu là cái này để xác định tìm tên liệt sĩ. Vậy là có hy vọng rồi!” - mẹ móm mém nói, tràn đầy niềm tin.

Ở phường Long An, bà Trương Thị Đoạn, hơn 90 tuổi, rưng rưng khi kể về con trai - liệt sĩ Trương Văn Sang hy sinh trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. Nhìn lên bàn thờ con, bà nói: “Má già rồi, không còn mong gì hơn là tìm được con. Má chờ con về đã lâu quá rồi!”. Giọng nói của người mẹ già làm nhiều người xúc động.

Tại xã Mỹ Yên, bà Trần Thị Tố Quyên vẫn chưa nguôi hy vọng tìm được người anh trai - liệt sĩ Trần Tấn Xuân. “Tên anh, người thân vẫn nhớ, vẫn gọi nhưng phần mộ của anh hiện vẫn chưa biết ở đâu” - bà kể, mắt đỏ hoe.

Việc tìm hài cốt và xác định danh tính cho liệt sĩ không chỉ là một công tác chuyên môn mà còn là lòng tri ân, biết ơn sâu sắc của thế hệ hôm nay với những người, gia đình có công với nước. Đằng sau mỗi lần thu nhận mẫu sinh phẩm là biết bao câu chuyện đẹp, nghĩa tình. Các thành viên, cán bộ ở tổ công tác không chỉ đến lấy mẫu ADN mà còn lắng nghe, trò chuyện với các mẹ, người thân của liệt sĩ để thấu hiểu và chia sẻ.

Công tác thu nhận mẫu ADN và giám định tìm danh tính liệt sĩ tiếp tục được thực hiện trong thời gian tới với hy vọng mang lại nhiều “cuộc đoàn tụ” muộn màng nhưng đầy ý nghĩa. Đó là cách để những người đang sống vơi bớt phần nào câu hỏi đau đáu: “Con mình, chồng mình, anh mình… đang nằm nơi đâu?”./.

Lê Đức

Nguồn: https://baolongan.vn/tim-ten-cho-liet-si-a199727.html