Tổng Bí thư: Biến trí tuệ Việt thành sản phẩm, công nghệ, giá trị gia tăng

Ngày 29/9, Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 80 năm ngành Bưu chính và Viễn thông (BCVT), 66 năm ngành Khoa học và Công nghệ và Đại hội Thi đua yêu nước lần thứ I.

Đây là sự kiện chính trị - xã hội trọng đại, là dịp để toàn Ngành ôn lại chặng đường lịch sử vẻ vang, tri ân các thế hệ đi trước, đồng thời khẳng định vai trò tiên phong của khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong sự nghiệp phát triển đất nước.

Tổng Bí thư Tô Lâm cùng các lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước đã tới dự Lễ kỷ niệm.

Sự kiện có trên 2.700 đại biểu tham dự, trong đó có gần 2.000 cán bộ đã nghỉ hưu thuộc hai ngành qua các thời kỳ.

Trí tuệ Việt được khơi dậy biến những điều không thể thành có thể

Tại buổi lễ, nhắc lại lịch sử của ngành BCVT và KH&CN, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh, ngay từ khi chưa giành được chính quyền, Đảng ta đã đặc biệt coi trọng công tác giao thông liên lạc và KH&CN.

"Bác Hồ đã căn dặn: “Việc liên lạc là một việc quan trọng bậc nhất trong công tác cách mệnh”; và “Khoa học phải từ sản xuất mà ra và phải trở lại phục vụ sản xuất, phục vụ quần chúng”.

Những lời dạy ấy đã soi đường, hun đúc nên truyền thống bản lĩnh trong chiến tranh, trí tuệ trong nghiên cứu, sáng tạo trong lao động, ý chí tự lực, tự cường - tài sản vô giá của các thế hệ", Tổng Bí thư chia sẻ.

Theo Tổng Bí thư Tô Lâm, sau gần 40 năm đổi mới, đất nước ta đã có bước phát triển vượt bậc.

Từ quốc gia nghèo nàn, bị bao vây cấm vận trở thành nền kinh tế có quy mô lớn thứ 4 Đông Nam Á, thứ 32 thế giới, hội nhập sâu rộng vào chuỗi giá trị toàn cầu. Trong thành tựu chung đó, ngành BCVT và KH&CN có đóng góp rất quan trọng.

Ngành BCVT đã đi đầu trong số hóa mạng lưới, đưa Internet vào Việt Nam từ năm 1997, mở ra không gian mới cho học tập, sản xuất, kinh doanh, giải trí, hội nhập.

Đến nay, mạng lưới phủ sóng rộng khắp, 4G đạt gần 100% dân số, 5G đang được triển khai, và Việt Nam nằm trong số ít quốc gia tự thiết kế, chế tạo thành công thiết bị 5G.

Bưu chính ngày càng hiện đại, ứng dụng công nghệ số để trở thành hạ tầng cho thương mại điện tử, logistics.

Ngành KH&CN đã đạt nhiều thành tựu nổi bật: nghiên cứu giống lúa năng suất cao, góp phần đưa Việt Nam thành một trong những trụ cột an ninh lương thực toàn cầu; làm chủ công nghệ sản xuất vaccine đạt chuẩn quốc tế; thực hiện thành công nhiều ca ghép tạng phức tạp…

Việt Nam cũng nhiều năm liền nằm trong nhóm các quốc gia thu nhập trung bình có tốc độ cải thiện thứ hạng nhanh nhất theo Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII).

"Những thành tựu đó minh chứng rằng: khi đất nước có đường lối đúng, khi ý Đảng hòa quyện với lòng dân, khi trí tuệ Việt Nam được khơi dậy, chúng ta có thể làm nên những điều tưởng chừng không thể", Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định.

Khoa học - Công nghệ cần tập trung 3 trụ cột then chốt

Ngày 1/3, hai ngành BCVT và KH&CN chính thức hợp nhất, hình thành Bộ Khoa học và Công nghệ.

Theo Tổng Bí thư, đây là quyết sách chiến lược, thể hiện tầm nhìn của Đảng, Nhà nước: thống nhất đầu mối, cộng hưởng nguồn lực, nâng cao hiệu quả lãnh đạo, quản lý, để KH&CN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trở thành động lực trung tâm của phát triển.

"Hợp nhất để tập trung, tránh phân tán; để mỗi nguồn lực đầu tư được sử dụng hiệu quả; để doanh nghiệp, nhà khoa học, người dân có một địa chỉ tin cậy đồng hành, hỗ trợ. Đây là bước đi quan trọng nhằm hiện thực hóa Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị, đưa khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trở thành quốc sách đột phá trong giai đoạn phát triển mới", Tổng Bí thư Tô Lâm nêu rõ.

Trong rất nhiều nhiệm vụ của Nghị quyết 57, Tổng Bí thư nhấn mạnh ba trụ cột then chốt mà Bộ và ngành Khoa học và Công nghệ cần tập trung trong thời gian tới:

Thứ nhất, là về thể chế đột phá và môi trường thuận lợi.

Với chức năng tham mưu, kiến tạo, Bộ phải chủ động đề xuất, hoàn thiện hệ thống pháp luật, cơ chế, chính sách để khuyến khích đổi mới sáng tạo, thúc đẩy chuyển đổi số.

Thể chế không chỉ để quản lý, mà còn để khơi thông nguồn lực, biến tiềm năng thành hiện thực, biến trí tuệ Việt Nam thành sản phẩm, công nghệ, giá trị gia tăng.

"Cần nhanh chóng ban hành các chính sách vượt trội, có cơ chế thử nghiệm đối với công nghệ mới; đồng thời mạnh dạn trao quyền, bảo vệ người dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung", Tổng Bí thư nói.

Thứ hai, là về công nghệ lõi, hạ tầng số và ngành mũi nhọn.

Với chức năng quản lý nhà nước, Bộ phải định hướng và dẫn dắt phát triển những lĩnh vực công nghệ mũi nhọn có ý nghĩa chiến lược như công nghiệp bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, công nghệ sinh học, vật liệu mới, năng lượng nguyên tử vì mục đích hòa bình, bảo đảm an ninh năng lượng, phục vụ phát triển xanh, bền vững…

Đồng thời, tập trung xây dựng hạ tầng số quốc gia hiện đại, đồng bộ, an toàn, coi đó là hệ thần kinh trung ương của quản trị quốc gia và phát triển kinh tế số, xã hội số. Trong lựa chọn công nghệ, không chạy theo giải pháp rẻ, lạc hậu mà phải quyết tâm đi tắt, đón đầu, tiếp cận công nghệ tiên tiến, tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Thứ ba, là về nguồn lực, nhân lực và hệ sinh thái đổi mới sáng tạo.

Theo Tổng Bí thư, với chức năng kết nối, điều phối, Bộ phải thúc đẩy huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực cho KH&CN; tăng mạnh tỷ trọng chi ngân sách và khuyến khích doanh nghiệp, quỹ đầu tư mạo hiểm cùng tham gia.

Đầu tư cho KH&CN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số phải được coi là chiến lược lâu dài, chấp nhận độ trễ và rủi ro, nhưng phải kiên định theo đuổi vì đó là đầu tư cho tương lai.

Đồng thời, phải có cơ chế đặc biệt để thu hút, trọng dụng nhân tài trong và ngoài nước; khuyến khích start-up sáng tạo, gắn đào tạo đại học, sau đại học với nhu cầu thực tiễn. Doanh nghiệp cần thực sự trở thành trung tâm hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, là chủ thể giải quyết những “đề bài lớn” của đất nước; viện – trường là nền tảng, trí thức và nhân tài là động lực.

“Nhân sự kiện trọng đại của ngành, tôi xin tặng các đồng chí 10 chữ: Tự chủ - Trí tuệ - Công nghệ - Đột phá – Hội nhập. Xin chúc toàn ngành phát huy tinh thần yêu nước, đổi mới sáng tạo, hoàn thành xuất sắc sứ mệnh vẻ vang của mình”, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh.

Ảnh: Mạnh Quân, Minh Nhật

Nguồn: https://dantri.com.vn/khoa-hoc/tong-bi-thu-bien-tri-tue-viet-thanh-san-pham-cong-nghe-gia-tri-gia-tang-20250929173547947.htm