Hoàn Kiếm là một trong những quận lõi trung tâm của Thủ đô Hà Nội, nơi có mật độ di sản văn hóa cao nhất thành phố và là vùng đất tiêu biểu mang đậm bản sắc văn hóa đô thị Thăng Long – Hà Nội.
Trên địa bàn quận hiện còn lưu giữ khoảng 190 di tích lịch sử – văn hóa, trong đó có nhiều công trình nổi tiếng, tiêu biểu cho giá trị lịch sử, kiến trúc và nghệ thuật như: Quần thể Hồ Gươm – Đền Ngọc Sơn – Đền Bà Kiệu,
Chùa Quán Sứ, Đình Kim Ngân, Chùa Báo Ân (Liên Trì), Tháp Báo Thiên, Đền Vua Lê, Cửa Ô Quan Chưởng, Nhà hát Lớn Hà Nội, Nhà tù Hỏa Lò, Quảng trường 19/8, Nhà thờ Lớn Hà Nội, Bảo tàng Lịch sử Quốc gia, Bảo tàng Cách mạng Việt Nam, Tượng đài Lý Thái Tổ, Bưu điện Hà Nội, Chợ Đồng Xuân...
Khu phố cổ Hà Nội – với 36 phố phường – được xem như một “bảo tàng sống” về quá trình hình thành và phát triển của kinh thành Thăng Long. Những nếp nhà cổ, kiến trúc đặc trưng, hệ thống đền – chùa – miếu – đình cùng lối sống, tập quán truyền thống của cư dân gắn liền với nhiều làng nghề thủ công xưa đã góp phần tạo nên bản sắc văn hóa độc đáo của vùng đất này.
Khu vực này không chỉ phản ánh rõ nét điều kiện địa lý, sinh hoạt, tín ngưỡng của người dân Hà Nội xưa mà còn là nơi giao thoa của nhiều nền văn hóa Đông – Tây, là điểm đến hấp dẫn trong mắt du khách trong và ngoài nước.
Hoàn Kiếm có hàng trăm di tích lịch sử – văn hóa như đình, chùa, miếu, đền và các di tích cách mạng tiêu biểu, như: di tích 48 Hàng Ngang – nơi Chủ tịch Hồ Chí Minh viết Tuyên ngôn Độc lập, ngôi nhà di sản 87 Mã Mây, đình Đồng Lạc số 38 Hàng Đào, đền Bạch Mã số 76 Hàng Buồm, đình Kim Ngân số 42–44 Hàng Bạc…
Hoàn Kiếm còn là địa bàn sở hữu hệ thống di sản văn hóa phi vật thể phong phú và đặc sắc. Nhiều loại hình nghệ thuật truyền thống tiêu biểu như ca trù, hát xẩm, hát văn... vẫn được gìn giữ, phục dựng và lan tỏa trong đời sống đương đại.
Trong đó, ca trù và hát xẩm đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, góp phần khẳng định vị thế của Hoàn Kiếm trong bản đồ văn hóa dân tộc và quốc tế.
Hệ thống lễ hội truyền thống như Lễ hội Đền Bạch Mã, Lễ hội Trung thu phố cổ, Lễ hội Kim hoàn, Lễ hội Vua Lê đăng quang... được tổ chức hằng năm với nhiều quy mô, hình thức phong phú, phản ánh chiều sâu tín ngưỡng, tâm linh và tinh thần cộng đồng bền chặt của cư dân khu phố cổ.
Không gian sống của người dân Hoàn Kiếm cũng mang đậm dấu ấn văn hóa, thể hiện qua các hoạt động sinh hoạt thường ngày như biểu diễn nghệ thuật dân gian trên các tuyến phố đi bộ, ẩm thực đường phố đặc sắc, các góc phố truyền thống gắn với làng nghề xưa... tạo nên một quần thể văn hóa sống động, nơi quá khứ và hiện tại hòa quyện trong từng nếp sống.
Đặc biệt, khu phố cổ Hoàn Kiếm với 36 phố phường từng là trung tâm buôn bán sầm uất bậc nhất đất kinh kỳ, nổi tiếng với các phố nghề thủ công truyền thống (như Hàng Bạc, Hàng Gai, Hàng Thiếc, Hàng Mã…), là nơi không chỉ lưu giữ giá trị kinh tế - thương mại mà còn phản ánh rõ nét cấu trúc đô thị cổ truyền và nếp sống văn minh đô thị của người Hà Nội xưa.
“Chính sự kết hợp hài hòa giữa di sản vật thể – phi vật thể, giữa truyền thống – hiện đại, giữa giá trị lịch sử – đời sống thường nhật đã tạo nên sức hấp dẫn độc đáo và chiều sâu bản sắc văn hóa của Hoàn Kiếm – trái tim văn hóa của Thủ đô ngàn năm văn hiến…”, Chủ tịch UBND quận Hoàn Kiếm Phạm Tuấn Long nhấn mạnh.
Trong nhiều năm qua, quận Hoàn Kiếm đã chủ động triển khai nhiều chương trình, kế hoạch, đề án, dự án nhằm cải tạo, chỉnh trang hạ tầng đô thị; xây dựng các không gian văn hóa công cộng; tu bổ, tôn tạo hệ thống di tích lịch sử – văn hóa; phát triển sự nghiệp văn hóa – xã hội, xây dựng nếp sống văn minh, hình thành hình ảnh người Hoàn Kiếm thanh lịch, trí tuệ, trách nhiệm; từ đó tạo động lực phát triển kinh tế – xã hội theo định hướng thương mại – dịch vụ – du lịch.
Theo Chủ tịch quận Phạm Tuấn Long, công tác bảo tồn di sản văn hóa là một nhiệm vụ đặc thù, có tính đa ngành – liên ngành, liên quan đến các lĩnh vực lịch sử, văn hóa, kiến trúc, xã hội, kỹ thuật và công nghệ hiện đại. Đây là quá trình công phu, lâu dài, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ, đồng bộ và bền bỉ từ các cấp, các ngành và toàn thể cộng đồng.
Với nhận thức sâu sắc đó, Đảng, Nhà nước và TP Hà Nội đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách quan trọng nhằm bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa – nền tảng tinh thần của dân tộc, phục vụ sự nghiệp xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.
“Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ này, quận Hoàn Kiếm luôn nhận được sự quan tâm sâu sát của các cấp chính quyền Thành phố, sự phối hợp chặt chẽ của các sở, ban, ngành; sự hỗ trợ chuyên môn từ các nhà nghiên cứu, chuyên gia, nghệ sĩ, nghệ nhân; và sự ủng hộ mạnh mẽ của cộng đồng…”, lãnh đạo quận cho biết.
Quận đã đề ra nhiều chính sách ưu tiên đầu tư, tập trung cả về nhân lực – vật lực để bảo tồn, phát huy giá trị di sản gắn với chiến lược phát triển bền vững của địa phương. Các hoạt động bao gồm: trùng tu, tôn tạo, phục dựng, số hóa, tư liệu hóa, vinh danh nghệ nhân, quảng bá hình ảnh, cũng như tổ chức nhiều sự kiện văn hóa nghệ thuật để lan tỏa giá trị di sản đến với đông đảo nhân dân và du khách.
Nhân dịp kỷ niệm 64 năm Ngày thành lập quận Hoàn Kiếm và các sự kiện chính trị – văn hóa lớn của Thủ đô và đất nước trong năm 2025, quận Hoàn Kiếm tổ chức Lễ tri ân các tổ chức, cá nhân đã có nhiều đóng góp quý báu trong công tác bảo tồn, phát huy và quảng bá giá trị di sản văn hóa trên địa bàn.
“Sự đồng hành và cống hiến của các tổ chức, cá nhân trong suốt thời gian qua không chỉ góp phần giữ gìn các giá trị truyền thống mà còn nâng cao nhận thức cộng đồng, khơi dậy lòng tự hào dân tộc, đóng góp vào “sức mạnh mềm” của quận, qua đó nâng tầm hình ảnh, vị thế và sức hấp dẫn của Hoàn Kiếm trên bản đồ văn hóa – du lịch quốc gia và quốc tế…”, Chủ tịch UBND quận Hoàn Kiếm Phạm Tuấn Long nhấn mạnh.
Nguồn: https://baovanhoa.vn/van-hoa/tri-an-67-ca-nhan-tap-the-cong-hien-cho-bao-ton-di-san-142648.html
![[Ảnh] Chủ tịch nước Lương Cường điện đàm với Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae Myung](https://vphoto.vietnam.vn/thumb/1200x675/vietnam/resource/IMAGE/2025/6/13/eee54a4c903f49bda277272b1dda68e8)
Bình luận (0)