Từ xung đột nhỏ đến vòng lao lý

Trong đời sống thường ngày khó tránh khỏi những mâu thuẫn nhỏ nhặt, nhưng nhiều người đã lựa chọn cách giải quyết bằng bạo lực thay vì "chín bỏ làm mười". Chỉ một phút nông nổi, không kiểm soát được cảm xúc, họ biến xung đột thành ẩu đả và cái giá phải trả là những năm tháng dài sau song sắt.

Quang cảnh phiên xét xử của TAND tỉnh trong một vụ án giết người. Ảnh: MINH NHÂN

Mâu thuẫn nhỏ, hậu quả lớn

Tối 28/4/2018, chỉ vì mâu thuẫn tình cảm của em gái, H.T.P cùng với bạn đến quán cà phê gặp L.T.Ph (SN 1990) và L.T.D (SN 1986, cùng trú TP Tuy Hòa) với mục đích "hòa giải". Tuy nhiên, trong quá trình nói chuyện, đôi bên lời qua tiếng lại, rồi thách thức đánh nhau. Ph, D và hai người bạn nữa đã dùng dao, ly thủy tinh, gạch đá tấn công khiến P bị thương tích 56%.

Một vụ án khác xảy ra vào tối 10/3/2024 từ việc nghi ngờ bị mất điện thoại dẫn đến hành vi “mang dao đến nói chuyện”. Một tin nhắn, một cây đao giấu trong góc phòng và hai cha con đều có quá khứ bất hảo, tất cả kết thành bi kịch. Khi H.T.Tr (SN 1977) và con trai H.T.Th (SN 2001, cùng trú TP Tuy Hòa) đâm chém khiến nạn nhân thương tích 61%, họ có thể không hình dung được rằng, chỉ vài phút sau “cơn giận dữ” ấy, cả hai sẽ phải đối mặt với bản án giết người và những ngày tháng dài sau song sắt.

Nhận định về các vụ án này, một vị hội thẩm nhân dân tham gia xét xử chia sẻ: “Nếu các bị cáo chọn cách giải quyết bình tĩnh thay vì phản ứng bản năng, bốc đồng, dùng bạo lực để giải quyết thì hậu quả đã không nghiêm trọng như vậy”.

Hai vụ án là hai bi kịch riêng biệt, nhưng đều dẫn đến một kết cục đau lòng: chỉ một giây mất kiểm soát, cả cuộc đời phải đánh đổi. Những người trong cuộc đã chọn bạo lực thay vì lý trí, và cái giá họ phải trả là quá đắt. Điều đáng suy ngẫm không chỉ là bản án pháp lý, mà còn là bài học ứng xử trong đời sống: mỗi người cần học cách kiểm soát cảm xúc, kìm giữ cơn giận để không làm tổn thương người khác và không hủy hoại chính cuộc đời mình.

Ở vụ L.T.Ph và L.T.D, đáng lẽ một lời xin lỗi, một cái bắt tay là đủ để xóa mâu thuẫn. Ở vụ cha con H.T.Tr  và H.T.Th, nếu người cha chọn cách gọi điện trình báo công an thì có lẽ ông không phải chứng kiến cảnh con trai và chính mình bị còng tay.

Đại diện viện kiểm sát thực hành quyền công tố tại phiên tòa nói: “Tính mạng, sức khỏe của con người là một trong những quyền cơ bản bất khả xâm phạm, được pháp luật ghi nhận và bảo vệ. Vì thế, bất kỳ người nào có đủ năng lực trách nhiệm hình sự, có hành vi xâm phạm trái pháp luật đến thân thể của người khác, hành vi đó gây ra hậu quả được Bộ luật Hình sự quy định là tội phạm thì phải bị xử lý nghiêm theo luật”.

Kết cục, các bị cáo L.T.Ph bị tòa xử phạt 8 năm tù, L.T.D bị xử phạt 3 năm tù; H.T.Tr bị xử phạt 9 năm tù và con trai H.T.Th bị xử phạt 7 năm tù, cho thấy rõ sự nghiêm khắc của pháp luật. Nhưng điều khiến những người dự tòa trăn trở hơn cả là gương mặt của các bị cáo không còn sự hung hãn, chỉ còn lại sự hối hận muộn màng.

Khi bạo lực trở thành phản xạ

Theo Viện KSND tỉnh, thời gian gần đây xảy ra nhiều vụ án giết người có tính chất đặc biệt nghiêm trọng, mà nguyên nhân xuất phát từ những mâu thuẫn rất nhỏ trong cuộc sống. Đáng lo ngại là không ít đối tượng đã sử dụng hung khí nguy hiểm, tấn công vào các vùng trọng yếu trên cơ thể nạn nhân, thể hiện sự manh động, coi thường tính mạng, sức khỏe người khác. Những hành vi này không chỉ gây hậu quả nghiêm trọng cho cá nhân bị hại, mà còn ảnh hưởng lớn đến TTATXH tại địa phương.

Đặc biệt với các bị cáo từng vi phạm pháp luật có tiền án, tiền sự, hoặc bị xử phạt hành chính vì sử dụng trái phép chất ma túy, những vết trượt dài ấy không được chặn lại bằng sự giáo dục, can thiệp từ gia đình hay cộng đồng. Đến khi mâu thuẫn nổ ra, họ thường chọn cách giải quyết bằng hành vi côn đồ.

Những người “giải quyết mâu thuẫn” bằng vũ lực thường không hình dung hậu quả pháp lý. Họ không lường trước rằng hành động trong cơn nóng giận ấy có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự với tội danh giết người.

Bài học từ hai vụ án trên không chỉ dành cho những người trong cuộc. Đó còn là lời nhắc nhở cho mỗi người trong xã hội, đặc biệt là người trẻ, đó là hãy học cách kiểm soát cảm xúc, hãy biết rằng bạo lực không bao giờ là giải pháp. Cũng từ những phiên tòa như thế, các cơ quan tố tụng càng nhấn mạnh vai trò then chốt của giáo dục gia đình và cộng đồng trong công tác phòng ngừa tội phạm từ gốc.

Nguồn: https://baophuyen.vn/phap-luat/202506/tu-xung-dot-nho-den-vong-lao-ly-aa213d3/