UAV Ukraine bị tia laser "vít cổ", Nga tung ra vũ khí làm thay đổi chiến trường
Lần đầu tiên trong xung đột Ukraine - Nga, một UAV tấn công tầm xa bị tia laser bắn hạ. Bước tiến công nghệ này có thể làm thay đổi toàn bộ cuộc chơi.
Báo Khoa học và Đời sống•20/08/2025
Lần đầu tiên, bằng chứng thực tế cho thấy Nga sử dụng vũ khí năng lượng định hướng để bắn hạ thành công máy bay không người lái (UAV) tấn công tầm xa FP-1 “Deepstrike” của Ukraine. Diễn biến này không chỉ đánh dấu bước tiến công nghệ mới, mà còn đặt ra thách thức lớn cho chiến lược tấn công sâu mà Kiev theo đuổi.
Hình ảnh từ các nguồn tin quân sự trên mạng xã hội, do Vodohrai và Clash Report công bố, cho thấy một UAV FP-1 bị phá hủy bởi hệ thống laser chưa xác định của Nga. Dù bản thân vũ khí không xuất hiện trong khung hình, tác động của tia laser lên UAV là rõ ràng, với cấu trúc máy bay bị nung chảy và rơi khỏi quỹ đạo.
FP-1 “Deepstrike” là dòng UAV tấn công một chiều do Ukraine phát triển, ra mắt vào tháng 5/2025. Với khả năng mang theo lượng thuốc nổ đáng kể và tầm bay sâu vào lãnh thổ Nga, FP-1 nhanh chóng trở thành công cụ chủ lực trong các cuộc tập kích nhằm vào mục tiêu công nghiệp của Nga.
Trước đây, các video về hệ thống laser chiến đấu của Nga chủ yếu đến từ các cuộc thử nghiệm tại bãi tập, trong đó mục tiêu thường là hình nộm hoặc UAV do Nga sản xuất. Điều này khiến cộng đồng quan sát nghi ngờ về hiệu quả của laser trong thực chiến, coi đây chỉ là một công cụ tuyên truyền.
Hệ thống laser được cho là LASS, được giới thiệu trong các áp phích quân sự của Trung Quốc. Một số nhà phân tích nhận định Viện Vật lý Kỹ thuật Trung Quốc có thể đã tham gia phát triển, mở ra khả năng hợp tác công nghệ song phương giữa Moscow và Bắc Kinh.
Về thông số, LASS tạo ra công suất 10-20 kW, có thể tiêu diệt mục tiêu trong khoảng 10 giây ở cự ly 1,5 km và gây hiệu ứng làm lóa ở 3 km. Tầm bắn này khiến nó trở thành lựa chọn lý tưởng cho các “nhóm hỏa lực cơ động” chuyên đánh chặn UAV tầm thấp.
Dù phạm vi tác chiến ngắn, ưu điểm của laser nằm ở khả năng bắn chính xác, không tiêu tốn đạn dược truyền thống và có thể hoạt động liên tục miễn là có đủ năng lượng. Về lý thuyết, điều này cho phép một đơn vị đánh chặn xử lý nhiều UAV liên tiếp, vượt trội so với súng máy hoặc pháo phòng không cỡ nhỏ vốn bị giới hạn bởi cơ số đạn.
Việc laser được chứng minh hiệu quả trong thực chiến buộc Ukraine phải tính toán lại chiến thuật. Các UAV FP-1 vốn được thiết kế tối ưu chi phí và số lượng, giờ đây có nguy cơ bị tiêu diệt dễ dàng, đặc biệt trong các khu vực được bảo vệ chặt chẽ.
Một hướng thích ứng có thể là tăng tốc độ và độ cao bay của UAV, tương tự cách Nga đã cải tiến dòng Shahed-136 để vượt qua lưới phòng không Ukraine. Ngoài ra, Kiev có thể chuyển trọng tâm sang tên lửa hành trình hoặc tên lửa đạn đạo - những loại mục tiêu khó bị laser bắn hạ do tốc độ và quỹ đạo bay phức tạp.
Sự xuất hiện của laser còn phản ánh xu hướng toàn cầu: các cường quốc quân sự đang chuyển dần sang vũ khí năng lượng định hướng để đối phó với mối đe dọa từ UAV giá rẻ nhưng số lượng lớn. Với chi phí mỗi phát bắn gần như bằng 0, laser mở ra lợi thế kinh tế đáng kể trong chiến tranh tiêu hao.
Nga dường như đang thử nghiệm triển khai laser không chỉ ở các điểm cố định mà cả trên nền tảng di động, nhằm tạo lưới phòng thủ linh hoạt. Nếu thành công, điều này có thể làm suy giảm đáng kể hiệu quả của chiến dịch tấn công tầm xa mà Ukraine kỳ vọng sẽ gây áp lực liên tục lên hậu phương Nga.
Bằng chứng lần này không chỉ xóa bỏ hoài nghi về tính thực chiến của laser Nga, mà còn báo hiệu một giai đoạn mới của cuộc xung đột, nơi công nghệ phòng thủ tiên tiến và biện pháp đối phó chiến thuật sẽ liên tục xoay vòng. Với Ukraine, điều đó đồng nghĩa họ cần nhanh chóng mở rộng năng lực tên lửa, giảm phụ thuộc vào UAV giá rẻ nếu muốn duy trì lợi thế trong cuộc chiến tấn công sâu.
Bình luận (0)