Ứng dụng công nghệ để truy xuất hàng hóa:

Do vậy, việc áp dụng công nghệ trong lĩnh vực này không chỉ đóng vai trò minh bạch toàn bộ quy trình mà qua đó còn giúp nâng cao quản lý nhà nước, bảo vệ sức khỏe người dân…

Hơn 40.000 vụ buôn lậu, hàng giả, hàng kém chất lượng

Quang cảnh hội thảo "Xác thực, truy xuất nguồn gốc - Động lực phát triển bền vững của kinh tế số Việt Nam". Ảnh: T.H

Trong 5 tháng đầu năm, các lực lượng chức năng trên cả nước đã xử lý hơn 40.000 vụ việc buôn lậu, hàng giả, hàng kém chất lượng, với tổng giá trị xử phạt lên tới 6.500 tỷ đồng.

Nổi bật là tình trạng hàng giả trong lĩnh vực thực phẩm, dược phẩm, gây ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng của người dân…

Trong số các giải pháp để ngăn chặn hàng giả, hàng nhái, việc xác thực truy xuất nguồn gốc là xu hướng tất yếu trong nền kinh tế số và là động lực quan trọng để phát triển bền vững kinh tế quốc gia.

Theo các chuyên gia, bằng công nghệ, việc truy xuất nguồn gốc hàng hoá có thể thực hiện dễ dàng để xây dựng một nền kinh tế số minh bạch, hiệu quả và cạnh tranh.

Tuy nhiên Đại tá Phạm Minh Tiến, Phó giám đốc Trung tâm Dữ liệu quốc gia (Bộ Công an) cho hay, hiện việc truy xuất nguồn gốc sản phẩm có một số bất cập.

Đó là tình trạng không thống nhất mã định danh trên toàn quốc, chưa thể hiện được chuỗi cung ứng, từ nguyên liệu, sản xuất đến người tiêu dùng.

Cơ quan quản lý không kiểm soát hiệu quả hàng hoá trên các sàn thương mại điện tử; thiếu liên thông giữa truy xuất nguồn gốc và kiểm tra chất lượng hàng hoá; không có cơ sở dữ liệu tập trung để đánh giá và kiểm soát hàng hoá.

Doanh nghiệp không bắt buộc phải tham gia hệ thống truy xuất nguồn gốc hàng hoá. Trong khi đó người dân thì chưa có công cụ để truy xuất.

Đại tá Phạm Minh Tiến, Phó giám đốc Trung tâm Dữ liệu quốc gia. Ảnh: NDA

“Từ góc độ quản lý nhà nước về dữ liệu, chúng tôi nhận thấy việc triển khai các nền tảng truy xuất nguồn gốc hiện đại, ứng dụng công nghệ tiên tiến như chuỗi khối (blockchain) là giải pháp quan trọng giúp nâng cao hiệu quả quản lý, bảo đảm an toàn thị trường và tăng cường tính minh bạch trong toàn bộ chuỗi cung ứng”, ông Phạm Minh Tiến nêu.

Đặc biệt, khi Việt Nam đẩy mạnh giao thương quốc tế và xuất khẩu, việc chứng minh được nguồn gốc, chất lượng, quy trình sản xuất sản phẩm thông qua hệ thống truy xuất sẽ giúp các đối tác quốc tế yên tâm.

Cũng theo Đại tá Phạm Minh Tiến, hiện các doanh nghiệp, kỹ sư công nghệ Việt Nam đã nghiên cứu phát triển các nền tảng truy xuất nguồn gốc phù hợp với đặc thù thị trường trong nước và đáp ứng các yêu cầu về chuẩn hóa, tích hợp với hạ tầng dữ liệu quốc gia. Trung tâm Dữ liệu quốc gia luôn ủng hộ, tạo điều kiện kỹ thuật, pháp lý và an ninh để các giải pháp này phát huy hiệu quả cao nhất.

Ứng dụng truy xuất hàng hóa bằng công nghệ blockchain

Theo các chuyên gia, truy xuất nguồn gốc hàng hóa là nền tảng cho quản trị số. Ảnh: NDA

Theo các chuyên gia, truy xuất nguồn gốc hàng hoá là nền tảng cho quản trị số, chính sách số và phát triển hệ sinh thái dữ liệu mở, giúp Chính phủ hoạch định chính sách hiệu quả, hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới sáng tạo, và tăng cường niềm tin của người dân vào sản phẩm trong nước.

Truy xuất nguồn gốc tạo ra niềm tin số – yếu tố thiết yếu cho thương mại điện tử, nông sản xuất khẩu, logistics thông minh và quản trị chuỗi cung ứng hiện đại.

Đặc biệt, truy xuất nguồn gốc giúp cung cấp dữ liệu chính xác, liên tục và đa chiều từ khâu đầu vào đến đầu ra, giúp doanh nghiệp quản lý rủi ro, dự báo sản xuất, điều phối kho vận, kiểm soát chất lượng tốt hơn. Đây cũng là công cụ hỗ trợ chuyển đổi số toàn diện trong sản xuất, phân phối và tiêu thụ sản phẩm.

Trong bối cảnh gian lận thương mại đang là vấn đề nóng của toàn xã hội, thông qua truy xuất nguồn gốc, người tiêu dùng có thể xác minh nhanh chóng và minh bạch nguồn gốc sản phẩm, phân biệt rõ hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng.

Ở bình diện lớn, với hệ thống truy xuất nguồn gốc dựa trên công nghệ nội địa (blockchain, định danh số…), Việt Nam có thể kiểm soát dữ liệu trong nước, hạn chế phụ thuộc vào nền tảng ngoại và giữ vững chủ quyền dữ liệu.

Ông Nguyễn Huy, Trưởng ban Công nghệ Hiệp hội Dữ liệu quốc gia. Ảnh: T.H

Giới thiệu về nền tảng định danh, xác thực, ông Nguyễn Huy, Trưởng ban Công nghệ Hiệp hội Dữ liệu quốc gia cho biết, NDA Trace là hệ thống định danh - xác thực - truy xuất nguồn gốc đến từng sản phẩm, hàng hóa cụ thể.

Nhờ ứng dụng nền tảng blockchain quốc gia (NDA Chain) và công nghệ định danh phi tập trung (NDA DID), mỗi sản phẩm được gắn một mã định danh duy nhất, giúp theo dõi minh bạch toàn bộ hành trình từ sản xuất đến tay người tiêu dùng. Mọi thao tác của các chủ thể trong chuỗi cung ứng đều được ghi nhận và xác thực, không thể làm giả, không thể chỉnh sửa

Thông qua cổng dịch vụ NDA Trace Portal, doanh nghiệp dễ dàng khởi tạo thông tin định danh sản phẩm, gọi là mã NDA Trace UID. NDA Trace UID được gắn trên bao bì sản phẩm dưới dạng mã QR hoặc chip RFID, không chỉ bảo đảm tính an toàn mà còn giúp dễ dàng xác thực sản phẩm qua từng công đoạn.

NDA Trace UID đáp ứng chuẩn quốc tế GS1 và tương thích với hệ thống xác thực, truy xuất toàn cầu EBSI TRACE4EU, hỗ trợ toàn diện cho doanh nghiệp kết nối chuỗi cung ứng xuyên biên giới: Từ sản xuất, xuất nhập khẩu đến phân phối và tiêu dùng trong nước.

Các chủ thể trong chuỗi cung ứng, từ nhà máy sản xuất, đơn vị nhập khẩu, đơn vị kiểm định, kho vận cho tới các cửa hàng, kênh phân phối, sử dụng NDATrace quét mã UID trên từng sản phẩm để ký xác thực hoạt động sản xuất, nhập khẩu, kiểm định chất lượng, đóng gói, vận chuyển và bán hàng. Tất cả hoạt động xác thực này được ghi nhận đầy đủ dưới dạng chứng chỉ số (VC) xuyên suốt vòng đời sản phẩm.

Người dùng có thể dễ dàng quét mã UID để truy xuất nguồn gốc từng sản phẩm một cách minh bạch, an toàn và hiệu quả. Ngoài việc truy xuất thông tin, người tiêu dùng còn có thể xác nhận mua hàng, tham gia các chương trình tích luỹ điểm thành viên và chăm sóc khách hàng.

Quang cảnh hội thảo diễn ra sáng nay tại Hà Nội. Ảnh: NDA

Theo ông Bùi Bá Chính, Quyền Giám đốc Trung tâm Mã số, mã vạch quốc gia, Ủy ban Tiêu chuẩn Đo lường chất lượng quốc gia (Bộ Khoa học và Công nghệ), từ thực tế những vụ việc sản xuất, kinh doanh hàng giả nghiêm trọng gần đây cho thấy đã đến lúc không thể làm ngơ mà cần phải siết chặt quản lý bằng công nghệ để tránh các rủi ro tương tự xảy ra.

Thực hiện chuyển đổi số chính là khoác cho sản phẩm hàng hóa chiếc áo mới hiện đại hơn, dễ kết nối hơn và quan trọng nhất là dễ kiểm chứng, tạo lòng tin cho người tiêu dùng.

Nguồn: https://hanoimoi.vn/ung-dung-cong-nghe-de-truy-xuat-hang-hoa-giam-tai-cho-co-quan-quan-ly-va-bao-ve-nguoi-dung-708399.html