Văn hóa 996 trở lại tại Mỹ

Không muốn bị bỏ lại trong cuộc đua AI, nhiều startup tại Thung lũng Silicon áp dụng mô hình làm việc cao độ tương tự văn hóa 996 của Trung Quốc.

Nhiều startup AI tại Mỹ yêu cầu ứng viên sẵn sàng làm việc cường độ cao. Ảnh: Wired.

Nhiều startup tại Thung lũng Silicon đang áp dụng văn hóa làm việc 996 tương tự Trung Quốc. Điều này yêu cầu nhân viên làm việc 12 tiếng/ngày, 6 ngày/tuần để tăng tốc độ công việc, tham vọng dẫn đầu cuộc đua AI trên toàn cầu.

Theo Wired, xu hướng này tạo nên làn sóng tranh cãi trên khắp Mỹ và châu Âu. Một số lãnh đạo doanh nghiệp ủng hộ thời gian làm việc cao độ, trong khi phần còn lại cho rằng 996 có nguy cơ khiến nhân viên kiệt sức và startup sụp đổ.

Điều kiện tiên quyết với ứng viên

Cụ thể, các startup tại Vịnh San Francisco đang lựa chọn mô hình làm việc tương tự văn hóa 996 của Trung Quốc. Nhân viên được yêu cầu làm việc từ 9-21h trong 6 ngày/tuần, tổng cộng 72 tiếng/tuần.

Các startup đặc biệt trong lĩnh vực AI đang công khai yêu cầu nhân viên mới tuân thủ lịch làm việc dài hơn. Ví dụ, hồ sơ tuyển dụng của công ty AI Rilla khuyến cáo ứng viên “đừng nghĩ đến chuyện nộp đơn” trừ khi hứng thú với “làm việc trực tiếp khoảng 70 tiếng/tuần với một số nhân vật tham vọng nhất tại New York”.

Trả lời Wired, Will Gao, Giám đốc Phát triển tại Rilla, cho rằng nhóm nhân sự Gen Z đang phát triển một nhóm “tiểu văn hóa” mới, khi lớn lên cùng các câu chuyện về Steve Jobs và Bill Gates, những người cống hiến cả cuộc đời để xây dựng công ty thay đổi thế giới.

Gao khẳng định gần như toàn bộ lực lượng lao động 80 người của Rilla làm việc theo văn hóa 996. Điều này bắt nguồn từ tình trạng làm việc kém hiệu quả tại Thung lũng Silicon. Các đợt sa thải hàng loạt và sự bùng nổ của AI gây sức ép lên nhân sự trong ngành công nghệ, những người cố gắng bám lấy công việc.

Chia sẻ với nhân viên bộ phận Gemini hồi tháng 2, Sergey Brin, đồng sáng lập Google, khuyên mọi người lên văn phòng ít nhất mỗi ngày trong tuần (trừ cuối tuần), nhấn mạnh 60 tiếng là “thời gian lý tưởng” cho năng suất làm việc.

Các CEO công nghệ khác như Elon Musk và Mark Zuckerberg cũng nhấn mạnh năng suất lao động là yếu tố quan trọng, kể cả khi điều đó đồng nghĩa làm thêm giờ hoặc thêm ngày.

Nhiều startup không muốn bị bỏ lại trong cuộc đua AI. Ảnh minh họa: New York Times.

Tháng 11/2022, Musk từng gây xôn xao khi yêu cầu nhân viên còn ở lại mạng xã hội X (trước đây là Twitter) cam kết theo đuổi văn hóa mới “cực kỳ khắc nghiệt”, nếu không thì rời công ty với trợ cấp thất nghiệp.

Một phần lý do của xu hướng làm việc gắt gao tại Mỹ đến từ mong muốn cạnh tranh với Trung Quốc trong cuộc đua AI toàn cầu. Chủ đề này thu hút sự quan tâm sau khi startup DeepSeek gây sốt với các mô hình AI được quảng cáo chi phí thấp, hiệu quả tương đương một số mô hình hàng đầu của Mỹ.

Adrian Kinnersley, doanh nhân điều hành công ty cung cấp nhân sự và tuyển dụng, bày tỏ ngạc nhiên trước việc nhiều startup tăng cường áp dụng mô hình 996.

“Văn hóa này đang trở nên phổ biến. Nhiều khách hàng của chúng tôi nêu rõ điều kiện tiên quyết để sàng lọc ứng viên trước phỏng vấn rằng họ cần sẵn sàng làm việc theo mô hình 996”, Kinnersley cho biết.

Quan điểm trái chiều

Theo Fortune, Trung Quốc đang cố gắng giảm xu hướng làm việc 996 trong nước. Năm 2021, Tòa án Nhân dân Tối cao và Bộ Nhân lực & An sinh Xã hội Trung Quốc cùng tuyên bố văn hóa làm việc 996 là bất hợp pháp.

Thời điểm đó, động thái này là một phần trong chiến dịch lớn hơn của chính quyền Trung Quốc nhằm giảm bất bình đẳng xã hội, hạn chế quyền lực của các công ty công nghệ lớn.

Tuy bị xem là phạm pháp tại Trung Quốc, văn hóa 996 đã lan sang nhiều quốc gia khác. Đầu tháng 7, ngành công nghệ châu Âu chứng kiến cuộc tranh luận gay gắt về văn hóa làm việc.

Văn hóa làm việc 996 bị xem là bất hợp pháp tại Trung Quốc. Ảnh: Bloomberg.

Những tranh cãi xảy ra trong bối cảnh năng lực cạnh tranh của châu Âu trong lĩnh vực AI còn nhiều vấn đề. Điều đó khiến một số nhà đầu tư mạo hiểm cho rằng cần thêm nhiều công việc và thời gian để tăng tính cạnh tranh.

Chia sẻ trên LinkedIn hồi tháng 6, Harry Stebbings, nhà sáng lập quỹ 20VC, cho rằng Thung lũng Silicon đã “tăng cường độ làm việc”, và những startup tại châu Âu cần chú ý điều này.

“7 ngày mỗi tuần là cường độ cần thiết để giành chiến thắng ngay lúc này. Không có chỗ cho sai sót. Bạn không cạnh tranh với một công ty nào đó tại Đức hay những quốc gia khác, mà là những doanh nghiệp tốt nhất thế giới”, Stebbings cảnh báo.

Trong khi đó, một số nhà sáng lập chỉ trích văn hóa làm việc 996, cho rằng xu hướng này có thể khiến nhân viên kiệt sức.

“Kiệt sức là một trong 3 lý do hàng đầu khiến các dự án khởi nghiệp thất bại ngay từ giai đoạn đầu. Đây thực sự là ý tưởng tồi tệ để áp dụng”, Ivee Miller, đối tác tại Balderton Capital, chia sẻ trên LinkedIn.

Nguồn: https://znews.vn/nhan-vien-thung-lung-silicon-bi-bao-mon-post1574029.html