Vì sao ban hành quy chuẩn quốc gia về trạm sạc xe điện lại chậm?

Sự bùng nổ của thị trường xe điện tại Việt Nam đã đặt ra một yêu cầu cấp thiết về hệ thống hạ tầng sạc. Người dùng, đặc biệt là những người đã sở hữu xe điện của các hãng như VinFast hay Hyundai, không khỏi thắc mắc về tính pháp lý cũng như sự an toàn của các trạm sạc hiện tại.

Nhiều ý kiến cho rằng việc ban hành tiêu chuẩn, quy chuẩn quốc gia đã bị chậm trễ, gây ra sự thiếu đồng bộ và bất an cho người dùng.

Đây chính là vấn đề được báo chí đặt ra trong phiên họp báo thường kỳ Bộ Khoa học và Công nghệ (Bộ KH&CN) vào chiều 5/7.

Ông Trần Hậu Ngọc, Phó chủ tịch Ủy ban Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng Quốc gia (Bộ KH&CN) cho biết: “Việt Nam đã có tới 23 Tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN) liên quan đến trạm sạc được công bố.

Các tiêu chuẩn này đã bao phủ toàn diện các khía cạnh kỹ thuật, từ 8 TCVN quy định yêu cầu chung, an toàn điện, truyền thông giữa trạm sạc và xe, đến 3 TCVN về dây cáp sạc, 7 TCVN về ổ cắm và 5 TCVN về thiết bị bảo vệ”.

Tất cả đều được xây dựng dựa trên các tiêu chuẩn quốc tế của Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế (ISO) và Ủy ban Kỹ thuật Điện Quốc tế (IEC), đảm bảo tính tương thích và an toàn ở mức độ cao.

“Các trạm sạc của VinFast, Hyundai hay bất kỳ doanh nghiệp nào khác được lắp đặt trong giai đoạn đầu đều đã hoạt động hợp pháp. Các doanh nghiệp này đã tuân thủ tiêu chuẩn cơ sở - tự xây dựng và công bố tiêu chuẩn riêng của mình, sau đó thực hiện chứng nhận hợp chuẩn. Đây là một quy trình được pháp luật Việt Nam cho phép”, ông Ngọc chia sẻ thêm.

Tuy nhiên, việc có một quy chuẩn kỹ thuật quốc gia sẽ khác. Quy chuẩn này sẽ là văn bản pháp lý bắt buộc áp dụng, thay vì chỉ là một khuyến nghị hay một tiêu chuẩn riêng lẻ. Điều này giúp tạo ra một sân chơi chung, minh bạch và đồng bộ cho toàn bộ thị trường.

Vì sao quá trình ban hành quy chuẩn lại kéo dài?

Đại diện Bộ Khoa học và Công nghệ đã lý giải về việc tại sao ban hành quy chuẩn quốc gia về trạm sạc xe điện lại kéo dài.

Theo ông Ngọc, việc ban hành một quy chuẩn kỹ thuật quốc gia không thể vội vàng. Nó đòi hỏi một quy trình cẩn trọng, tỉ mỉ và tuân thủ các thông lệ quốc tế. Sự chậm trễ, nếu có, không đến từ sự thiếu trách nhiệm mà là sự cần thiết để đảm bảo tính chính xác và an toàn.

“Bộ KH&CN đã phối hợp với nhiều ban kỹ thuật chuyên trách bao gồm các chuyên gia từ cơ quan Nhà nước, doanh nghiệp (cả trong và ngoài nước) và các hiệp hội nhằm đảm bảo quy chuẩn được xây dựng trên cơ sở thực tiễn, có tính khả thi cao và phù hợp với nhiều bên liên quan.

Trước khi đưa ra dự thảo về quy chuẩn này, Bộ đã tiến hành nghiên cứu các kinh nghiệm quốc tế và khảo sát trực tiếp tại các đơn vị sản xuất, lắp ráp, kinh doanh và thử nghiệm trạm sạc tại cả ba miền. Điều này giúp dự thảo quy chuẩn bám sát thực tế thị trường Việt Nam, không chỉ sao chép máy móc từ nước ngoài”, ông Ngọc chia sẻ.

Dự thảo quy chuẩn không chỉ được lấy ý kiến từ các bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp trong nước mà còn được đăng tải trên cổng thông tin điện tử của Chính phủ và thông báo cho Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO).

Điều này là bắt buộc để đảm bảo quy định của Việt Nam không tạo ra rào cản thương mại không cần thiết, thể hiện sự minh bạch và tuân thủ các hiệp định quốc tế.

Bên cạnh đó, công nghệ xe điện và trạm sạc đang phát triển rất nhanh. Việc ban hành một quy chuẩn quá sớm có thể khiến nó lỗi thời nhanh chóng. Quá trình xây dựng kéo dài cho phép quy chuẩn được cập nhật và hoàn thiện, đảm bảo nó có thể bao quát được các công nghệ mới nhất.

Đến nay, Bộ KH&CN đã hoàn thiện dự thảo quy chuẩn và đang chuẩn bị cho việc ban hành chính thức. Khi quy chuẩn này có hiệu lực, tất cả các trạm sạc mới trên thị trường sẽ phải tuân thủ nghiêm ngặt, đảm bảo tính đồng bộ, an toàn và hiệu quả.

Về trách nhiệm, Bộ KH&CN chịu trách nhiệm chính trong việc nghiên cứu, xây dựng và hoàn thiện quy chuẩn. Tuy nhiên, quá trình này có sự phối hợp chặt chẽ của các bộ, ngành liên quan và các doanh nghiệp trong ngành.

Sự xuất hiện của quy chuẩn kỹ thuật quốc gia sẽ là một cột mốc quan trọng, đánh dấu sự trưởng thành của thị trường xe điện Việt Nam. Đây không chỉ bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng mà còn tạo động lực cho các doanh nghiệp đầu tư vào cơ sở hạ tầng một cách bài bản, góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành công nghiệp xe điện.

Nguồn: https://dantri.com.vn/khoa-hoc/vi-sao-ban-hanh-quy-chuan-quoc-gia-ve-tram-sac-xe-dien-lai-cham-20250805163135233.htm