Việt Nam bước vào cuộc đua “AI có chủ quyền”

(Dân trí) - “AI có chủ quyền” được coi là bước đi chiến lược để Việt Nam trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo, thúc đẩy tăng trưởng và bảo vệ lợi ích quốc gia trong kỷ nguyên số.

Khi trí tuệ nhân tạo (AI) trở thành tâm điểm của thế giới, hạ tầng và công nghệ cốt lõi vẫn tập trung trong tay vài tập đoàn Mỹ và Trung Quốc. Trong bối cảnh đó, khái niệm “AI có chủ quyền” nổi lên như một chiến lược sống còn – và Việt Nam cũng không nằm ngoài xu hướng này.

AI có chủ quyền là gì?

Tại NVIDIA AI Day 2025 tổ chức ở TPHCM - một trong bốn điểm cầu toàn cầu của sự kiện - lãnh đạo các tập đoàn công nghệ lớn cùng giới chuyên gia Việt Nam đã thảo luận về việc xây dựng “AI có chủ quyền”.

Theo đó, thay vì phụ thuộc hoàn toàn vào hạ tầng và dữ liệu nước ngoài, một quốc gia cần phát triển hệ thống AI dựa trên dữ liệu trong nước, nhân lực bản địa và hạ tầng do mình kiểm soát. Đây là cách để bảo đảm an ninh mạng, quyền riêng tư và khả năng chống chịu trước những biến động địa chính trị.

Ông Phạm Minh Tuấn - CEO FPT Software - cho rằng “chủ quyền” là một giá trị then chốt, thay đổi và khẳng định qua từng năm tháng. Trong kỷ nguyên công nghệ, khái niệm chủ quyền còn được mở rộng sang lĩnh vực công nghệ. "Nhiệm vụ của chúng ta không chỉ là phát triển đất nước, không chỉ bảo vệ độc lập trên không gian mạng, mà còn phải đảm bảo an ninh quốc gia, quyền riêng tư của người dân, và khả năng chống chịu trước những yếu tố tác động từ bên ngoài", ông Tuấn nói.

Còn Chủ tịch VNG Lê Hồng Minh chia sẻ: “AI có chủ quyền là phải xây dựng được các ứng dụng và mô hình kinh doanh AI thực chất, có giá trị riêng biệt, trong bối cảnh vốn đầu tư của Việt Nam còn rất nhỏ so với thế giới. Bên cạnh đó, chúng ta còn thiếu đội ngũ chuyên gia nghiên cứu AI và sự tích lũy các nền tảng công nghệ lõi”.

Theo vị này, để giải hai bài toán này, các doanh nghiệp công nghệ Việt cần tập trung phát triển, hoàn thiện sản phẩm và các cơ hội kinh doanh cụ thể. Người dùng không thể bị “ép” dùng AI, mà AI phải được tích hợp một cách tự nhiên vào trải nghiệm.  

“AI hiện nay giống như thời điểm Internet những năm 1995-1996: còn nhiều nghi ngờ, nhiều yếu tố bất định. Các nhà phát triển cần giữ sự hứng khởi với những khả năng mà công nghệ mang lại, không nên coi AI là điều hiển nhiên. Hãy học hỏi, mạnh dạn khám phá, thử - sai, và bám theo động lực doanh thu ngay từ đầu. Khác với Thung lũng Silicon, nơi startup có thể gọi vốn ngay cả khi chưa có sản phẩm, tại Việt Nam, bạn vừa phải khám phá, vừa tìm cách tồn tại”, ông Lê Hồng Minh nhấn mạnh.

Sẽ có luật về AI

Phó Giám đốc Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) Võ Xuân Hoài cho rằng thách thức lớn nhất ở Việt Nam xoay quanh sản phẩm và chính sách (đặc biệt là chính sách).

“Phát triển đội ngũ nhân tài AI đang là ưu tiên quan trọng nhất, cần được triển khai ngay một cách có hiệu quả với mục tiêu có hơn 50.000 kỹ sư trong những năm tới. Đồng thời Chính phủ cần ban hành chính sách mang tính hỗ trợ toàn diện cho doanh nghiệp, startup và cộng đồng nhân lực, qua đó hình thành hệ sinh thái khởi nghiệp AI trong vòng 5 năm tiếp theo”, ông Xuân Hoài cho biết.

Ông Hoài thông tin, NIC hiện đang trong quá trình soạn thảo luật về AI. Nhưng rất khó để doanh nghiệp tuân thủ, bởi công nghệ AI thay đổi từng ngày. Rất khó để biết đâu mới là chính sách “tốt nhất” cho AI. Ông Xuân Hoài hy vọng Việt Nam sẽ xây dựng được chính sách phù hợp để trở thành một quốc gia AI.

Doanh nghiệp hiến kế để xây dựng được AI có chủ quyền tại Việt Nam (Ảnh: BTC NVIDIA AI Day).

Theo các chuyên gia, đẩy mạnh phát triển lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI) được xác định là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của Đảng và Chính phủ, được thể hiện thông qua Chiến lược quốc gia về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng AI đến năm 2030, với mục tiêu đưa Việt Nam trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo và triển khai ứng dụng AI hàng đầu trong khu vực ASEAN.

Mới đây, tại TPHCM, Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng dẫn đầu đoàn công tác của Chính phủ đã dự buổi toạ đàm với Tập đoàn NVIDIA do Bộ Tài chính tổ chức. 

Kết luận buổi làm việc, Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng hoan nghênh thiện chí hợp tác của NVIDIA trong việc nhanh chóng triển khai thỏa thuận đã ký với Chính phủ Việt Nam tháng 12/2024.

Trong bối cảnh thế giới chứng kiến “cuộc chạy đua” AI gay gắt giữa các cường quốc, Việt Nam không thể đứng ngoài, mà cần xác định rõ lĩnh vực ưu tiên để hành động ngay. Theo đó, Phó Thủ tướng đề nghị Tập đoàn NVIDIA tiếp tục đồng hành và hỗ trợ Việt Nam trên nhiều phương diện quan trọng.

Nguồn: https://dantri.com.vn/kinh-doanh/viet-nam-buoc-vao-cuoc-dua-ai-co-chu-quyen-20250924094612835.htm