Xóa bỏ bãi chôn lấp rác sinh hoạt không hợp vệ sinh

Nguy cơ quá tải, ô nhiễm cao, làm tiêu tốn nhiều diện tích đất tại bãi rác sinh hoạt cỡ nhỏ đang hiện hữu.

Đoàn giám sát về thực hiện chính sách, pháp luật bảo vệ môi trường từ khi Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 có hiệu lực tại Khu liên hiệp xử lý chất thải rắn Tràng Cát.

Qua giám sát chuyên đề “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường kể từ khi Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 có hiệu lực thi hành” tại Hải Phòng của Quốc hội trong tháng 8 cho thấy, công tác xử lý chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn thành phố còn nhiều khó khăn.

Chưa đạt chỉ tiêu giao

Theo báo cáo của UBND thành phố, trung bình mỗi ngày, trên địa bàn thành phố phát sinh hơn 1.600 tấn rác thải sinh hoạt/ngày đối với khu vực đô thị và hơn 1.600 tấn/ngày đối với nông thôn. Hiện nay, thành phố đang áp dụng phương thức chôn lấp rác thải sinh hoạt tại 3 khu xử lý cấp thành phố (Tràng Cát, Đình Vũ, Gia Minh), 2 khu xử lý cấp huyện (Minh Tân, phường Bạch Đằng và áng Chà Chà, ở đặc khu Cát Hải) và 492 bãi rác cỡ nhỏ.

Riêng đối với 492 bãi rác cỡ nhỏ đang hoạt động, có 327 bãi chưa hợp vệ sinh. Tỷ lệ chất thải rắn sinh hoạt đô thị được xử lý bằng công nghệ chôn lấp trực tiếp trên tổng lượng rác được thu gom mới đạt 39,7% (tại phía Tây thành phố) và 85% (tại phía Đông thành phố), đều chưa đạt chỉ tiêu giao là dưới 30% so với lượng chất thải được thu gom.

Nguy cơ quá tải, ô nhiễm cao, làm tiêu tốn nhiều diện tích đất tại bãi rác cỡ nhỏ là hiện hữu. Đơn cử, như bãi rác tạm ở phường Tam Hưng (cũ), nay là phường Nam Triệu quá tải, ảnh hưởng đời sống người dân chung quanh trong thời gian dài vừa qua. Địa phương nỗ lực xử lý bằng cách phủ đất và chở rác đến nơi xử lý theo quy định, nhưng bãi rác vẫn bị ứ đọng bởi lượng rác thải sinh hoạt tiếp tục được tập kết về đây hằng ngày.

Khu liên hiệp xử lý chất thải rắn Tràng Cát là 1 trong 3 khu xử lý chất thải rắn sinh hoạt tập trung cấp thành phố. Ảnh: TRUNG KIÊN

Vấn đề nan giải hiện nay là việc đầu tư nâng cấp, cải tạo bãi rác tạm thành bãi chôn lấp hợp vệ sinh gặp nhiều khó khăn do vị trí nhiều bãi rác đều nằm ngoài đê. Một số bãi rác đã đầy nhưng không có diện tích để mở rộng bãi thực hiện nâng cấp, cải tạo. Một số xã thực hiện điều chỉnh quy hoạch trước khi triển khai, nên chưa cập nhật quy hoạch bãi rác, do đó cần phải điều chỉnh lại quy hoạch để mở rộng bãi rác, bảo đảm công suất xử lý liên xã. Trong khi đó, Bộ Nông nghiệp và Môi trường chưa ban hành hướng dẫn kỹ thuật, quy định về quản lý chất thải rắn để tạo chuyển biến mạnh mẽ sang nền kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn trong lĩnh vực quản lý chất thải rắn sinh hoạt.

Thành phố đang tăng cường thu hút các nhà đầu tư xây dựng nhà máy xử lý rác thải sinh hoạt với công nghệ hiện đại, thân thiện môi trường, thay thế các bãi chôn lấp rác không hợp vệ sinh. Trong ảnh: Khu liên hiệp xử lý chất thải rắn Tràng Cát. Ảnh: TRUNG KIÊN

Hướng đến công nghệ đốt rác phát điện

Trước khó khăn này, thành phố đang tập trung triển khai nhiều giải pháp để tiến tới đồng bộ hạ tầng kỹ thuật thu gom, xử lý chất thải rắn sinh hoạt, nhất là đẩy mạnh phân loại rác tại nguồn để tăng tái chế. Thành phố tập trung thu hút đầu tư xây dựng nhà máy xử lý rác thải sinh hoạt với công nghệ hiện đại, thân thiện môi trường và thu hồi năng lượng từ chất thải, giảm thiểu lượng chất thải rắn sinh hoạt chôn lấp.

Để thực hiện những giải pháp này, tại cuộc làm việc với đoàn giám sát của Quốc hội, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Bùi Văn Thăng đề xuất Bộ Nông nghiệp và Môi trường sớm hướng dẫn cụ thể quy trình, kỹ thuật thực hiện cải tạo, nâng cấp và xử lý ô nhiễm môi trường tại các bãi chôn lấp rác thải không hợp vệ sinh, các khu vực bị ô nhiễm do rác thải gây ra. Bộ cũng sớm ban hành định mức kinh tế - kỹ thuật thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt đối với chất thải rắn sinh hoạt chôn lấp tại bãi chôn lấp để địa phương có cơ sở lập dự toán kinh phí triển khai thực hiện xử lý đối với những bãi chôn lấp rác nằm trong quy hoạch, cần phải xử lý để chuyển đổi mục đích sử dụng đất.

Mặt khác, thành phố đang triển khai thủ tục chọn nhà đầu tư xây dựng Nhà máy xử lý chất thải rắn sinh hoạt bằng công nghệ đốt rác phát điện tại Đình Vũ (quận Hải An cũ) với công suất 1.000 tấn/ngày. Tuy nhiên, quá trình này hiện gặp khó khăn khi quy định về đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư xây dựng nhà máy liên tục có sự thay đổi, ảnh hưởng đến tiến độ dự án. Vì vậy, thành phố cũng đề nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường sớm ban hành hướng dẫn công nghệ đốt rác phát điện được áp dụng trên thế giới để lựa chọn cơ sở xử lý chất thải rắn sinh hoạt; hướng dẫn phương pháp, tiêu chí đánh giá để tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư phát triển dự án xử lý chất thải rắn sinh hoạt tập trung.

Trên cơ sở đề xuất của thành phố Hải Phòng, tại cuộc giám sát, Phó chủ nhiệm Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Lê Quang Mạnh, Trưởng đoàn giám sát số 3 của Quốc hội đề nghị thành phố Hải Phòng quyết liệt trong công tác thực thi các chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường, trong đó có vấn đề rác thải sinh hoạt hằng ngày. Đoàn giám sát đề nghị các bộ, ngành theo chức năng, thẩm quyền được giao, tham mưu Chính phủ tiếp tục tháo gỡ vướng mắc, hướng dẫn kịp thời đối với thành phố Hải Phòng, nhất là lựa chọn nhà đầu tư dự án điện rác, để tiến tới dần xóa bỏ các bãi rác không hợp vệ sinh, gây ô nhiễm tại Hải Phòng.

BÙI HƯƠNG

Nguồn: https://baohaiphong.vn/xoa-bo-bai-chon-lap-rac-sinh-hoat-khong-hop-ve-sinh-519212.html