Xuất khẩu gặp khó, giá sầu riêng giảm sâu

Theo ghi nhận, hơn 10 ngày nay, trên địa bàn tỉnh Tiền Giang bước vào mùa thu hoạch sầu riêng chính vụ. Tuy nhiên, năm nay, người trồng sầu riêng kém vui do giá sầu riêng xuống thấp.

Một vựa sầu riêng tại xã Tam Bình, huyện Cai Lậy, tỉnh Tiền Giang đang thu mua sầu riêng của nhà vườn.

Trưa ngày 12-5, từ TP. Mỹ Tho, chúng tôi di chuyển dọc theo tuyến đường tỉnh 864 về huyện Cái Bè. Dọc theo 2 bên tuyến đường 864 (đoạn qua huyện Cai Lậy), chúng tôi ghi nhận nhiều điểm bán sầu riêng lẻ với giá dao động từ 35.000 - 50.000 đồng/kg. 

Dù đang vào mùa thu hoạch rộ, nhưng các kho, vựa thu mua sầu riêng xuất khẩu cũng không hoạt động nhộn nhịp như mọi năm. Nhiều kho đóng cửa, một số kho hoạt động, nhưng sản lượng thu mua cũng không nhiều.

Ông Nguyễn Văn Nam (ấp Bình Chánh Đông, xã Tam Bình, huyện Cai Lậy) trồng 4 công sầu riêng Ri 6. Cách nay 2 ngày, vườn của ông thu hoạch được 2 tấn trái, bán xô với giá 42.000 đồng/kg. Ông Nam chia sẻ: “Giá sầu riêng năm nay thấp hơn năm trước nhiều, với giá bán này, nhà tôi có lời rất ít do chi phí đầu tư cho sầu riêng rất nhiều. Sầu riêng tới bán thì không thể chờ giá được, mà có chờ thì với tình hình này, giá cũng khó tăng”.

Theo Giám đốc Sở Công thương tỉnh Tiền Giang Lưu Văn Phi, trong những tháng đầu năm, tình hình xuất khẩu mặt hàng trái cây có sụt giảm so với cùng kỳ; trong đó tác động chủ yếu là mặt hàng sầu riêng.

Theo số liệu cập nhật, hiện nay có 17 mã hàng để xuất khẩu sầu riêng vào thị trường các nước, trong đó chủ yếu là thị trường Trung Quốc. Vừa qua, số lượng trung tâm test, kiểm nghiệm sầu riêng xuất khẩu còn hạn chế; gần đây, có tăng thêm một số trung tâm. 

Tuy nhiên, nhu cầu test mẫu giảm hơn rất nhiều so với trước đây. Theo thông tin từ các doanh nghiệp, số lượng container qua các cửa khẩu Trung Quốc hiện tầm khoảng 10 - 15 container/ngày (cùng kỳ năm 2024 là 200 - 300 container mỗi ngày). 

Chính điều này làm cho giá sầu riêng ở khu vực huyện Cái Bè, Cai Lậy giảm mạnh. Giá sầu riêng bán xô hiện nay dao động từ 40.000 - 50.000 đồng/kg.

Xã Ngũ Hiệp, huyện Cai Lậy là “thủ phủ” sầu riêng của tỉnh. Dù đang trong thời điểm thu hoạch rộ, nhưng nhà vườn trồng sầu riêng lại đang “sầu chung”. Theo Chủ tịch UBND xã Ngũ Hiệp Nguyễn Hồng Thương, toàn xã có khoảng 1.400 ha sầu riêng. 

Hiện nông dân trên địa bàn đã thu hoạch được khoảng 60% sầu riêng chính vụ. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của tình hình xuất khẩu nên giá bán sầu riêng đang ở mức rất thấp so với các năm. Cụ thể, sầu riêng Monthong (Thái) tại vườn được thương lái mua xô với giá từ 50.000 - 55.000 đồng/kg, sầu riêng Ri 6 khoảng 40.000 - 45.000 đồng/kg. Với mức giá này, nhà vườn không có lời nhiều. Nếu vườn nào thất mùa thì nhà vườn không đủ chi phí trả tiền vật tư nông nghiệp.

Còn tại huyện Cái Bè, thời điểm này, giá sầu riêng cũng giảm sâu. Theo ghi nhận, hiện giá sầu riêng Thái được các vựa thu mua với giá khoảng 70.000 đồng/kg, sầu riêng Ri 6 khoảng 50.000 đồng/kg. Ông Nguyễn Văn Mạnh (xã Mỹ Lợi A, huyện Cái Bè) trồng 5 công sầu riêng Thái, còn khoảng 1 tuần nữa sẽ thu hoạch. 

Tuy nhiên, thời điểm này, ông Mạnh như “ngồi trên đống lửa” khi giá sầu riêng quá thấp. Ông Mạnh chia sẻ: “Năm nay là vụ thứ 2 vườn sầu riêng của nhà tôi lấy trái. Mới lấy trái có 1 vụ mà giá sầu riêng đã giảm mạnh như vậy. Giờ sắp tới bán rồi, tôi chỉ mong giá sầu riêng trong mấy ngày tới sẽ tăng”.

XUẤT KHẨU VẪN KHÓ KHĂN

Hiện nay, sầu riêng nước ta chủ yếu xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc. Việc thị trường này siết chặt kiểm tra chất lượng với các “hàng rào kỹ thuật” được dựng lên đã khiến việc xuất khẩu sầu riêng gặp khó khăn.

Thu mua sầu riêng.

Ông Nguyễn Văn Gia Bảo, Giám đốc Điều hành Công ty TNHH Huỳnh Nương (huyện Cai Lậy) cho biết, những ngày qua, sầu riêng trên địa bàn tỉnh vào mùa chính vụ nên sản lượng dồi dào. Tuy nhiên, năm nay, sản lượng sầu riêng chính vụ ở mức tương đối, không nhiều như những năm trước. 

Hiện giá sầu riêng Thái loại A được thu mua với giá từ 70.000 -72.000 đồng/kg, sầu riêng Ri 6 loại A khoảng 50.000 - 52.000 đồng/kg. Giá sầu riêng tại vườn thấp hơn tại kho từ 10.000 - 15.000 đồng/kg. Giá sầu riêng thấp một phần cũng do phía thị trường Thái Lan cũng đang có hàng. Với giá này, nếu nhà vườn nào thất mùa thì sẽ không có lời. 

Hiện nay, việc xuất khẩu sầu riêng vẫn còn khó. Tuy nhiên, việc xuất khẩu cũng thuận lợi hơn so với trước do có thêm một số trung tâm kiểm nghiệm. Các doanh nghiệp xuất khẩu cũng đã chủ động để đáp ứng các hàng rào kỹ thuật từ phía Trung Quốc. Hiện nay, trước khi thu mua sầu riêng, doanh nghiệp sẽ test thử mẫu tại vườn. Hiện trung bình mỗi ngày, doanh nghiệp thu mua khoảng 20 tấn sầu riêng.

Ông Võ Tấn Lợi, Chủ tịch Hiệp hội Sầu riêng tỉnh Tiền Giang cho biết, đây là thời điểm giá sầu riêng thấp nhất trong vòng 3 năm kể từ khi loại trái cây này được xuất khẩu chính ngạch sang thị trường Trung Quốc. So với cùng kỳ năm trước, giá sầu riêng chỉ còn phân nửa. Với mức giá này, nhà vườn vẫn có lãi, nhưng rất ít. Hiện sầu riêng miền Tây đang vào chính vụ, tình hình kéo dài khiến người trồng sầu riêng lo lắng.

Một điểm bán sầu riêng ven đường tỉnh 864.

Giá sầu riêng giảm mạnh là do Trung Quốc - thị trường tiêu thụ sầu riêng lớn nhất của Việt Nam - siết chặt quy trình kiểm soát từ đầu năm. Thị trường này tăng cường các biện pháp kiểm định liên quan đến chất vàng O và Cadimi.

Các lô hàng bị phát hiện có chứa các chất này sẽ không được thông quan. Chất vàng O do mình nhúng thuốc cho trái đẹp, bây giờ không nhúng nữa thì không bị nhiễm. Do đó, vấn đề nhiễm chất vàng O cơ bản đã được khắc phục. 

Hiện chỉ còn vấn đề nhiễm Cadimi là chưa có cách khắc phục ngay được. “Chỉ tính riêng tại khu vực Cai Lậy có hàng trăm doanh nghiệp thu mua. Song tôi đi khảo sát thì thấy hiện tại số lượng doanh nghiệp thu mua không nhiều do tình hình xuất khẩu sang Trung Quốc hết sức khó khăn”- ông Lợi thông tin thêm.

Cũng theo ông Võ Tấn Lợi, để hướng đến phát triển lâu dài cho ngành hàng sầu riêng thì bắt buộc sản phẩm khi đưa ra thị trường phải sạch. Hiệp hội đang kết hợp với Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Tiền Giang thử nghiệm mô hình canh tác sầu riêng sạch. Mô hình này đang được triển khai ở huyện Cái Bè và huyện Cai Lậy. 

Hiệp hội hy vọng mùa tới sẽ có kết quả. Nếu trái sầu riêng của mô hình không còn nhiễm Cadimi thì sẽ nhân rộng mô hình ra. Bên cạnh đó, Hiệp hội khuyến khích các hợp tác xã thành viên sử dụng các loại phân bón, thuốc bảo vệ thực vật có nguồn gốc rõ ràng. Đồng thời, các hợp tác xã nên nhờ ngành Nông nghiệp, các cơ quan chuyên môn hỗ trợ thêm kỹ thuật cho nhà vườn để hướng đến sản xuất ra các sản phẩm sạch, không tồn dư các chất cấm.

A. PHƯƠNG - T. ĐẠT

Nguồn: https://baoapbac.vn/kinh-te/202505/xuat-khau-gap-kho-gia-sau-rieng-giam-sau-1042654/