Ẩm thực xứ Quảng

Những món ăn đặc trưng đã góp phần làm nên phong cách, đời sống tinh thần cũng như tính cách của người Quảng... Ảnh: Tư liệu

Nét hấp dẫn đặc biệt

Nằm tại số 63 đường Lê Hồng Phong, quán bún chả cá Bà Phiến (hay còn có tên gọi Bà Thừa) là một trong những quán ăn có tuổi đời lâu năm ở Đà Nẵng. Bà Hồ Thị Thu (59 tuổi, chủ quán) cho biết, quán ra đời từ những năm 1970 của thế kỷ trước, được truyền từ đời mẹ ruột của bà với “thương hiệu” Bà Phiến và tồn tại cho đến tận bây giờ cũng ngót nghét 55 năm.

Quán bún lâu nay là điểm đến yêu thích của người dân cũng như thực khách gần xa mỗi khi ghé tới Đà Nẵng. Thực khách nhớ mãi hương vị nồi nước dùng luôn được nấu kỹ lưỡng từ khâu lựa chọn nguyên liệu đến quy trình nấu để đạt đến thành quả là nồi nước trong, luôn dậy mùi thơm của rau củ quả. Điểm nhấn của nồi nước là chút mắm ruốc, vốn là thứ gia vị không thể thiếu trong văn hóa ẩm thực miền biển. Quán còn bán đầy đủ các những hải sản tươi ngon, đặc trưng của miền biển như bún chả cá thu, cá ngừ, chả riêu, chả tôm...

Để tô bún chả cá tăng thêm vị, người dùng sẽ ăn kèm dĩa rau sống với những loại rau đặc trưng của miền khí hậu nhiệt đới như giá đỗ, xà lách, rau húng thơm, nõn chuối, tất cả góp phần đem lại cho người dùng và thực khách một tô bún "gây thương nhớ". Nằm trên tuyến đường Lê Hồng Phong có tuổi đời hàng chục năm này, còn có các quán nổi tiếng khác như quán bún chả cá Bà Hoa, bún chả cá 61B Lê Hồng Phong, góp phần làm nên tuyến phố ẩm thực đặc trưng, có hương vị rất riêng.

Nhắc đến những quán ăn lâu đời, đậm đà hương vị đặc trưng của ẩm thực Đà Nẵng, sẽ là thiếu sót nếu không biết đến quán mì Quảng Bà Vị, có tuổi đời 45 năm, nằm ở đường Lê Đình Dương. Đối với những ai là người gốc xứ Quảng thì có lẽ đều đã từng ghé qua để thưởng thức hương vị ẩm thực truyền thống này. Mì Quảng Bà Vị luôn hấp dẫn thực khách bởi nồi nhưn thấm tháp được nấu từ trứng gà, trứng vịt, trứng cút, thịt gà ta, thịt bò, sườn heo… Đi kèm với đó là dĩa ram được chiên vàng ươm. Và tất nhiên, sẽ không thể thiếu dĩa rau sống vô cùng bắt mắt với nhiều loại rau thơm.

Đối với nhiều người, những quán ăn truyền thống đặc trưng lâu đời vẫn luôn có nét hấp dẫn đặc biệt bởi không chỉ hương vị đi cùng năm tháng mà còn ở tình cảm vốn đằm sâu khi một lòng hướng về quê cha, đất tổ. Những quán ăn như quán bún chả Bà Phiến hay quán mì Quảng Bà Vị dù tồn tại hàng chục năm vẫn luôn ở trong lòng người dân Đà thành cũng như thường xuyên được giới thiệu đến bạn bè quốc tế gần xa mỗi khi đến tham quan, thưởng lãm tại thành phố này.

Chị Trần Thị Thu Huyền (25 tuổi, quận Ngũ Hành Sơn) bộc bạch rằng, các món ăn truyền thống được bày bán ở các quán ăn có tuổi đời lâu năm luôn mang lại cảm xúc khác biệt đối với bản thân như một cách để lưu giữ, gìn giữ nét văn hóa truyền thống của quê hương, dòng tộc.

Từ bản sắc đến hiện đại

Theo các công trình nghiên cứu về mối liên quan giữa ẩm thực và văn hóa cũng như tính cách của con người, mà cụ thể ở đây là tính cách Quảng thì từ rất lâu, ăn uống hay ẩm thực là nhu cầu cần thiết, không thể thiếu của con người để duy trì sự sống, tăng sản xuất lao động và phát triển toàn diện. Hành trình khám phá ẩm thực Đà thành cũng chính là hành trình khám phá lịch sử, văn hóa và con người nơi đây.

Mỗi món ăn đều mang theo một câu chuyện, một dấu ấn riêng, góp phần làm nên bức tranh ẩm thực Đà Nẵng đầy màu sắc và hương vị. Đi sâu vào thực tiễn đời sống văn hóa ẩm thực để thấy đó là cả quá trình tiếp biến từ bản sắc đến hiện đại, được ví như bản giao hưởng đa sắc, là sự hòa quyện tinh tế giữa bản sắc văn hóa người Quảng nói riêng, Việt Nam nói chung và những ảnh hưởng từ nhiều nền văn hóa khác nhau.

Trong dòng chảy văn hóa ẩm thực đó, còn ghi đậm dấu ấn lịch sử và sự giao thoa văn hóa đa dạng, vừa thể hiện được đặc tính phóng khoáng, cởi mở của cư dân miền biển, vừa cho thấy sự linh hoạt trong tiếp biến văn hóa của một thành phố trẻ đầy sôi động và luôn sẵn sàng đón nhận những luồng văn hóa đa quốc gia.

Điều này thể hiện rất rõ qua sự xuất hiện và tồn tại lâu dài của nhiều quán ăn có tuổi đời hàng chục năm của người Ấn Độ, Nhật Bản, Pháp và đặc biệt nhất có lẽ phải kể đến những quán ăn của người gốc Hoa. Nằm ở số 267 đường Ông Ích Khiêm, tiệm ăn Chợ Lớn với gần 20 năm có mặt ở Đà Nẵng là một trong những tiệm ăn lớn của người gốc Hoa vẫn còn tồn tại ở Đà Nẵng. Anh Lâm Khom (36 tuổi, chủ tiệm) cho biết, anh nhận thừa hưởng lại quán ăn này từ người mẹ ruột vào những năm 2000, đến nay cũng gần hơn 20 năm gắn bó với mảnh đất Đà Nẵng.

Tiệm ăn Chợ Lớn và rất nhiều những tiệm ăn của người gốc Hoa tại Đà Nẵng là minh chứng rõ nét của sự kết hợp hài hòa giữa ẩm thực Việt Nam và Trung Hoa, trở thành món ăn quen thuộc trong đời sống ẩm thực nơi đây, nhờ đó đã mang đến cho thực khách những trải nghiệm ẩm thực độc đáo và khó quên.

Ẩm thực Đà Nẵng ngày nay được hình thành và phát triển dựa trên nền tảng văn hóa ẩm thực truyền thống của Việt Nam, kết hợp ảnh hưởng từ nhiều nền văn hóa khác như Trung Hoa, Phương Tây, Ấn Độ và Khmer; là sự kết hợp hài hòa giữa truyền thống và hiện đại với thực đơn độc đáo và phong phú.

Thưởng thức ẩm thực xứ Quảng, nhất là ở những quán ăn lâu năm, có tuổi đời hàng chục thậm chí hàng trăm năm, người dân và thực khách không chỉ được ăn ngon mà còn được nuôi dưỡng tâm hồn, được trải nghiệm văn hóa và được lưu giữ những khoảnh khắc đáng nhớ. Ẩm thực đã trở thành là một phần không thể thiếu trong bức tranh văn hóa đa dạng của xứ Quảng, là niềm tự hào của người dân nơi đây và là di sản văn hóa độc đáo cần được gìn giữ và phát huy.

Thưởng thức ẩm thực xứ Quảng, nhất là ở những quán ăn lâu năm, có tuổi đời hàng chục thậm chí hàng trăm năm, người dân và thực khách không chỉ được ăn ngon mà còn được nuôi dưỡng tâm hồn, được trải nghiệm văn hóa và được lưu giữ những khoảnh khắc đáng nhớ. Ẩm thực đã trở thành là một phần không thể thiếu trong bức tranh văn hóa đa dạng của xứ Quảng, là niềm tự hào của người dân nơi đây và là di sản văn hóa độc đáo cần được gìn giữ và phát huy.

NHÂN HÒA ANH

Nguồn: https://baodanang.vn/channel/5433/202503/am-thuc-xu-quang-4002886/