Băn khoăn việc chuyển thẩm quyền bình ổn giá từ cấp huyện (cũ) cho cấp xã

Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn dự và phát biểu chỉ đạo.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn và các Phó Chủ tịch Quốc hội tại phiên họp. Ảnh: quochoi.vn

Trình bày Tờ trình tóm tắt dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giá, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng thông tin, dự thảo Luật gồm 2 điều: Điều 1 - Sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ một số quy định của Luật Giá số 16/2023/QH15; Điều 2 - Điều khoản thi hành.

Trong đó, dự thảo Luật sửa đổi, hoàn thiện 4 nhóm nội dung: Sửa đổi quy định về chuyển trách nhiệm triển khai bình ổn giá của UBND huyện (theo phân công của UBND cấp tỉnh) xuống UBND cấp xã thực hiện để phù hợp với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp; sửa đổi tên một số hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá và thẩm quyền, hình thức định giá tại Phụ lục số 02...

Bên cạnh đó, bổ sung nhóm hàng dự trữ quốc gia thuộc phạm vi Nhà nước định giá, phù hợp với Luật Đấu thầu năm 2025. Cùng với đó, bổ sung dịch vụ sử dụng hạ tầng trong khu công nghiệp, khu kinh tế, khu công nghệ số tập trung, khu công nghệ cao và cụm công nghiệp đầu tư từ nguồn vốn ngân sách nhà nước vào Danh mục hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá. Thẩm quyền định giá cụ thể được giao cho UBND cấp tỉnh.

Trong ý kiến thẩm tra về dự án Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi nêu, về bình ổn giá, Ủy ban Kinh tế và Tài chính cơ bản thống nhất việc sửa đổi như đề nghị của Chính phủ. Tuy nhiên, việc đề xuất, triển khai bình ổn giá tại chính quyền cấp xã cần được xem xét, bảo đảm tính khả thi về nguồn lực, nhân lực, phạm vi áp dụng bình ổn giá để thực hiện có hiệu quả.

Về thời hạn kiểm tra, Ủy ban thấy rằng, dự thảo Luật sửa đổi theo hướng quy định kéo dài thời gian kiểm tra so với quy định hiện hành là chưa phù hợp với Nghị quyết số 68-NQ/TƯ của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân và quy định tại Điều 68 của Luật Giá hiện hành. Do đó, đề nghị rà soát để quy định thời hạn kiểm tra phù hợp, không kéo dài hơn so với quy định hiện hành.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải điều hành nội dung phiên họp. Ảnh: quochoi.vn

Lo ngại việc chuyển thẩm quyền tổ chức bình ổn giá xuống cấp xã, Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải nêu tính khả thi của việc phân cấp, đặc biệt là việc chuyển thẩm quyền tổ chức bình ổn giá từ cấp huyện (cũ) xuống cấp xã.

Bà Nguyễn Thanh Hải phân tích, việc chuyển thẩm quyền này phù hợp với mô hình chính quyền 2 cấp, nhưng theo báo cáo của Bộ Nội vụ năm 2024, bình quân mỗi xã chỉ có khoảng 0,6 cán bộ tài chính kế toán chuyên trách. Việc giao trách nhiệm bình ổn giá cho cấp xã trong khi thiếu nhân lực có thể dẫn đến "tình trạng quá tải" và sự "chưa chuyên nghiệp".

Để giải quyết vấn đề này, bà Nguyễn Thanh Hải đề xuất cơ quan soạn thảo nghiên cứu cơ chế ủy quyền hoặc liên thông quản lý giá giữa cấp xã và cấp tỉnh. Đồng thời, cần bổ sung quy định hướng dẫn cụ thể về trách nhiệm phối hợp giữa các sở, ngành và cấp xã trong tổ chức bình ổn giá.

Cũng về vấn đề này, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội Lâm Văn Mẫn đồng tình với việc dự thảo Luật sửa đổi theo hướng chuyển thẩm quyền bình ổn giá từ cấp huyện xuống cấp xã, nhưng đề nghị trong quá trình thực hiện, Chính phủ kiện toàn cơ sở vật chất và nhân lực, đảm bảo các điều kiện để tăng tính khả thi của việc chuyển từ cấp huyện xuống cấp xã.

Phát biểu cho ý kiến tại phiên thảo luận, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn khẳng định, quan điểm cốt lõi, Nhà nước phải luôn quản lý thị trường. Mục tiêu của việc sửa đổi luật là hoàn thiện cơ chế thị trường, tăng cường quản lý nhà nước về giá, và ổn định, điều tiết giá thông qua các công cụ như bình ổn giá, định giá nhà nước và cơ sở dữ liệu giá.

Đối với vấn đề phân cấp, phân quyền, Chủ tịch Quốc hội ủng hộ việc chuyển các công việc cấp huyện về cấp xã. Tuy nhiên, cần lưu ý: "Nếu xã không gánh nổi thì tỉnh phải với tay xuống, chứ không phải giao hết trách nhiệm". Để bảo đảm tính khả thi của việc phân cấp, cần tăng cường hỗ trợ công nghệ cho cấp xã, chủ yếu thông qua số hóa, chuyển đổi số và trí tuệ nhân tạo (AI).

Còn với việc dự thảo Luật đề nghị kéo dài thời gian thanh tra chấp hành pháp luật về giá (từ 10 ngày lên 15 ngày), Chủ tịch Quốc hội yêu cầu làm rõ lý do, đồng thời cho rằng, việc kéo dài này "cũng khó cho doanh nghiệp", nên xem xét giảm thời gian kiểm tra.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng phát biểu tiếp thu ý kiến tại phiên họp. Ảnh: quochoi.vn

Phát biểu giải trình tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cam kết tiếp thu tối đa các ý kiến chỉ đạo của Chủ tịch Quốc hội và các ý kiến thảo luận, góp ý của các ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Trước mắt, cơ quan soạn thảo tiếp thu và cam kết không kéo dài thời hạn thanh, kiểm tra để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp. Đồng thời, Bộ Tài chính cũng sẽ tiếp tục nghiên cứu cơ chế phân cấp định giá dịch vụ vận chuyển khí thiên nhiên, cũng như tăng cường đào tạo cán bộ để nâng cao năng lực thực hiện nhiệm vụ ở cấp xã, nhằm đảm bảo tính khả thi của việc phân cấp.

Kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đề nghị, Chính phủ rà soát để đảm bảo tính đồng bộ của dự thảo Luật với các luật liên quan và rà soát kỹ việc phân cấp cho cấp tỉnh, cấp xã để đảm bảo phù hợp với năng lực thực hiện…

* Sáng cùng ngày, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp tục cho ý kiến về các dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thống kê và việc xử lý số nợ tiền thuê đất của các đơn vị sự nghiệp công lập.

Nguồn: https://hanoimoi.vn/ban-khoan-viec-chuyen-tham-quyen-binh-on-gia-tu-cap-huyen-cu-cho-cap-xa-718984.html