 |
| Số 66 báo Thanh Niên, xuất bản tháng 10-1926. Ảnh: Tư liệu |
Ánh lửa đầu tiên của báo chí cách mạng
Sau nhiều năm ở Pháp và Liên Xô, cuối năm 1924, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc bí mật đến Quảng Châu (Trung Quốc) hoạt động cách mạng. Tại đây, Người tổ chức xuất bản Báo Thanh Niên, vừa chỉ đạo, vừa trực tiếp viết nhiều tin bài cho tờ báo. Hầu hết bài viết của Người đều không ký tên hoặc bút danh. Sự ra đời của tờ báo là kết quả của quá trình chuẩn bị kỹ lưỡng về tư tưởng, tổ chức và đường lối cách mạng. Với Thanh Niên, lần đầu tiên trong lịch sử dân tộc, nhân dân Việt Nam có một tờ báo hoàn toàn mang tính chất cách mạng, do người Việt Nam làm ra, phục vụ sự nghiệp giải phóng dân tộc trên nền tảng của chủ nghĩa Mác - Lênin.
Thanh Niên là cơ quan ngôn luận của Việt Nam Thanh niên cách mạng đồng chí hội - tổ chức tiền thân quan trọng nhất của Đảng Cộng sản Việt Nam. Thời gian đầu, báo ra mỗi tuần một kỳ. Về sau, do nhiều khó khăn về điều kiện in nên số sau cách số trước có khi 3-5 tuần. Việc trình bày, in ấn hoàn toàn thủ công với số lượng bản in không nhiều. Việc bí mật vận chuyển báo về nước, đưa đến được tay các chi bộ đảng cũng gặp vô vàn khó khăn, nguy hiểm. Những trang báo nhỏ bé nhưng chứa đựng nội dung to lớn: lý luận cách mạng, tình hình quốc tế, vấn đề dân tộc thuộc địa, các phong trào đấu tranh trong nước, gương anh hùng, và đặc biệt là đường lối cứu nước khoa học dựa trên chủ nghĩa Mác - Lênin.
Đối tượng mà tờ báo hướng tới là thanh niên - lực lượng sung sức, dễ tiếp thu cái mới và luôn khao khát hành động. Chính vì vậy, Thanh Niên sử dụng ngôn ngữ giản dị, mạch lạc, kết hợp giữa lý luận với thực tiễn, số liệu cụ thể và so sánh để giải thích các vấn đề giúp người đọc dễ hiểu, dễ nhớ, dễ hành động. Không chỉ là công cụ tuyên truyền, Thanh Niên còn là tài liệu huấn luyện cho các lớp đào tạo cán bộ do Nguyễn Ái Quốc trực tiếp giảng dạy. Nhiều học viên sau này trở thành những nhà lãnh đạo chủ chốt của Đảng và cách mạng như: Trần Phú, Hà Huy Tập, Hồ Tùng Mậu…
Vũ khí tuyên truyền sắc bén
Lý do để Thanh Niên được gọi là “vũ khí tuyên truyền sắc bén” nằm ở giá trị tư tưởng mà tờ báo truyền tải. Trong hoàn cảnh phong trào yêu nước ở Việt Nam đầu thế kỷ XX còn tản mát, nhiều xu hướng chưa rõ ràng, tờ báo đã làm rõ sự lỗi thời của con đường cải lương, cầu viện ngoại bang, đồng thời kiên định cổ vũ cho cách mạng vô sản - con đường duy nhất đúng đắn để giành lại độc lập, tự do cho dân tộc.
Lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc không chỉ là người sáng lập mà còn là “linh hồn” của tờ báo. Người đảm nhận hầu hết các công việc từ viết, biên tập, hiệu đính, tổ chức in ấn, phát hành. Trong từng bài viết, Người truyền tải tinh thần yêu nước sâu sắc, tư duy biện chứng cách mạng và niềm tin mãnh liệt vào quần chúng. Những bài viết nổi bật trên Báo Thanh Niên không chỉ thuyết phục bằng lý lẽ mà còn lay động bằng cảm xúc và sự giản dị trong diễn đạt.
Tờ báo còn phản ánh sinh động tình hình đấu tranh trên thế giới và trong nước, giúp người đọc hiểu rõ bản chất của thực dân, của chủ nghĩa đế quốc, đồng thời khơi dậy tinh thần đoàn kết quốc tế và tinh thần phản kháng. Với khoảng 88 số phát hành trong vòng ba năm (1925-1927), Thanh Niên đã trở thành “trường học chính trị đầu tiên” của hàng nghìn thanh niên yêu nước Việt Nam, từ thành thị đến nông thôn, từ công nhân đến trí thức.
 |
| Ngôi nhà trên đường Văn Minh ở Quảng Châu (Trung Quốc) - nơi báo Thanh Niên ra đời. Ảnh: Tư liệu |
Giá trị lớn nhất của Thanh Niên là đã góp phần tạo dựng nền tảng tư tưởng và lý luận cho việc thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam vào đầu năm 1930. Chính đội ngũ cán bộ được hun đúc từ lý luận trên tờ báo và đào tạo qua các lớp huấn luyện đã trở thành hạt nhân nòng cốt trong tổ chức Đảng lúc ban đầu. Từ một tờ báo khiêm tốn, Thanh Niên đã trở thành một “ngọn đuốc soi đường”, dẫn dắt cách mạng Việt Nam bước vào thời kỳ mới - thời kỳ đấu tranh có tổ chức, có đường lối cách mạng đúng đắn.
Bài học dấn thân cho người làm báo hôm nay
Tròn 100 năm sau ngày tờ Thanh Niên ra đời, lịch sử báo chí cách mạng Việt Nam đã trải qua một chặng đường dài. Những giá trị cốt lõi mà lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc đặt ra cho nghề làm báo vẫn còn nguyên vẹn ý nghĩa: báo chí là để phục vụ cách mạng, phục vụ nhân dân; người làm báo là chiến sĩ trên mặt trận tư tưởng - văn hóa; tờ báo phải nói tiếng nói của sự thật, của lẽ phải, của khát vọng độc lập, tự do, hạnh phúc.
Học tập tinh thần làm báo của Chủ tịch Hồ Chí Minh qua tờ Thanh Niên là học tinh thần tiên phong, dấn thân, không ngại gian khó; là học cách viết gần dân, sát dân, phản ánh đúng thực tiễn và hướng dẫn hành động cách mạng. Đó là bài học sống động cho mỗi nhà báo hôm nay trong bối cảnh truyền thông phát triển nhanh, nhưng mặt trận tư tưởng vẫn luôn là mũi nhọn quan trọng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Trong giai đoạn lịch sử 1925-1930, Báo Thanh Niên đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ là tờ báo cách mạng tuyên truyền, cổ động tập thể, khích lệ tinh thần yêu nước và khí phách hào hùng của dân tộc Việt Nam. Di sản của Báo Thanh Niên để lại mãi niềm tự hào và trách nhiệm của thế hệ báo chí hôm nay, trong hành trình tiếp nối ánh sáng cách mạng để phục vụ Đảng, phục vụ Tổ quốc và nhân dân.
Nguồn: https://baothainguyen.vn/xa-hoi/202506/bao-thanh-nien-ngon-duoc-khai-sang-con-duong-cach-mang-viet-nam-fc91223/
Bình luận (0)