Biến động thương mại ảnh hưởng tới ngành sản xuất

OECD nâng dự báo tăng trưởng toàn cầu

Bức tranh chung của nền kinh tế toàn cầu đã sáng hơn dự kiến trong nửa đầu năm 2025, đó là nhận định vừa được Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) đưa ra trong bản báo cáo mới nhất, công bố ngày hôm qua. Đi kèm với đó là những dự báo tích cực hơn so với báo cáo được đưa ra vào tháng 6, cả về triển vọng tăng trưởng cũng như lạm phát của kinh tế thế giới.

Trong báo cáo Triển vọng Kinh tế mới nhất, OECD cho biết, dù phải đối mặt với áp lực thuế quan, kinh tế toàn cầu vẫn đang tăng trưởng tốt hơn dự kiến, nhờ hoạt động đầu tư mạnh vào công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) tại Mỹ, các biện pháp hỗ trợ tài chính từ Chính phủ Trung Quốc và cả sự bền bỉ của các nền kinh tế mới nổi.

Ông Mathias Cormann - Tổng Thư ký Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) cho biết: "Chúng tôi dự báo tăng trưởng toàn cầu năm nay là 3,2% và năm sau là 2,9%. So với dự báo triển vọng kinh tế gần nhất của chúng tôi hồi tháng 6, những dự báo này tăng 0,3 điểm phần trăm cho năm nay và không thay đổi trong năm sau".

OECD dự báo, tăng trưởng kinh tế Mỹ sẽ chậm lại còn 1,8% trong năm nay, nhưng vẫn cao hơn so với dự báo đưa ra hồi tháng 6. Kinh tế Trung Quốc dự kiến tăng trưởng 4,9%, trong khi châu Âu và Nhật Bản ghi nhận mức tăng trưởng vừa phải. Lạm phát sẽ có xu hướng giảm, nhưng vẫn có thể nóng trở lại nếu bất ổn thương mại gia tăng.

Ông Mathias Cormann - Tổng Thư ký Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) chia sẻ: "Chúng tôi dự báo lạm phát chung trên toàn khối G20 sẽ giảm từ 6,2% trong năm ngoái xuống 3,4% trong năm nay và 2,9% trong năm tới. Nhưng áp lực lạm phát có thể tái diễn, nếu các biện pháp hạn chế thương mại tiếp tục gia tăng hoặc căng thẳng địa chính trị đẩy giá lên cao".

Trong bối cảnh tăng trưởng đang chậm lại, OECD kỳ vọng hầu hết các ngân hàng Trung ương lớn sẽ giảm lãi suất hoặc duy trì chính sách tiền tệ nới lỏng trong năm tới miễn là áp lực lạm phát tiếp tục hạ nhiệt.

Sự vững vàng của nền kinh tế toàn cầu cũng được thể hiện qua các dữ liệu mới nhất của một số nền kinh tế lớn. Tại khu vực sử dụng đồng tiền chung châu Âu (Eurozone), báo cáo vừa công bố cho thấy, Chỉ số Nhà quản trị mua hàng (PMI) tổng hợp tháng 9 đạt mức cao nhất trong 16 tháng qua và có tháng thứ 9 liên tiếp ở ngưỡng trên 50 - biểu thị sự tăng trưởng của hoạt động kinh doanh. Đối với Đức, nền kinh tế lớn nhất châu Âu cũng ghi nhận kết quả tích cực. Còn tại Mỹ, khảo sát của S&P Global cho thấy, hoạt động kinh doanh dù có tiếp tục chậm lại trong tháng 9 nhưng vẫn duy trì mức tăng trưởng vững vàng, khi chỉ số PMI tổng hợp vẫn cao hơn đáng kể so với ngưỡng 50.

Tuy nhiên, trong khi lĩnh vực dịch vụ vẫn đạt được kết quả khả quan, những tín hiệu đáng lo ngại đã xuất hiện ở lĩnh vực sản xuất - nơi vốn nhạy cảm với những biến động thuế quan. Chỉ số PMI sản xuất ở Eurozone nói chung và ở Đức nói riêng đều cho thấy sự thu hẹp mạnh hơn dự kiến trong tháng 9, trong khi ngành sản xuất tại Mỹ mặc dù vẫn tăng trưởng nhưng đã chậm lại đáng kể so với tháng trước.

Kinh tế toàn cầu ứng phó với nhiều thách thức - Ảnh 1. — Biến động thương mại ảnh hưởng tới ngành sản xuất

Biến động thương mại ảnh hưởng tới ngành sản xuất

Theo cảnh báo của OECD, cho đến nay, tác động toàn diện của việc tăng thuế quan và những bất ổn chính sách lên chuỗi cung ứng vẫn chưa được cảm nhận đầy đủ. Dù vậy, trong những quý tới, khi lượng hàng tồn kho được dự trữ để tránh thuế quan dần cạn kiệt và bất ổn thương mại vẫn chưa được giải quyết, những dấu hiệu về sự chững lại của ngành sản xuất có thể trở nên rõ ràng hơn.

Tại Ireland, các nhà máy chưng cất rượu whisky đang dần quen với thực tế mới, khi thuế quan đang ảnh hưởng lớn đến ngành kinh tế có kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ lên tới hơn 1 tỷ USD mỗi năm.

Ông Michael Scully - Nhà sáng lập nhà máy chưng cất rượu Clonakilty, Ireland nêu ý kiến: "Vấn đề không chỉ nằm ở thuế quan, bởi chúng tôi có thể ứng phó với chúng. Có nhiều cách và phương tiện để giải quyết vấn đề. Vấn đề còn nằm ở sự bất ổn mà chính sách này đang gây ra trên toàn thế giới. Đó là mối lo ngại của tôi".

Còn tại Trung Quốc, căng thẳng thuế quan với Mỹ cũng đang cản trở hoạt động thương mại. Kim ngạch xuất khẩu của Trung Quốc sang Mỹ đã giảm 15,5% trong 8 tháng đầu năm. Áp lực có thể được cảm nhận khá rõ tại Nghĩa Ô - trung tâm bán buôn hàng hóa nhỏ lớn nhất thế giới. Nhiều doanh nghiệp chuyên sản xuất hàng hoá cho World Cup 2026 tại Bắc Mỹ hiện vẫn đang nằm trong tình trạng chờ đợi đơn hàng.

Bà Zhou Yanjuan - Chủ doanh nghiệp tại Nghĩa Ô, Trung Quốc chia sẻ: "Một số lô hàng đã được gửi đi, nhưng không nhiều như những năm trước. Tất cả đều phụ thuộc vào tình hình. Thuế quan của Mỹ đang có tác động nhất định. Khách hàng có lẽ đang chờ đợi thuế quan được điều chỉnh giảm xuống".

Ngay tại chính nước Mỹ, nơi xuất phát của các biện pháp thuế quan, ngành sản xuất cũng đối mặt với áp lực lớn. Dù sản lượng của các nhà máy đã bất ngờ tăng nhẹ trong tháng 8, nhưng đà phục hồi này được đánh giá là không đồng đều và không bền vững.

Ông Olu Sonola - Trưởng Bộ phận Nghiên cứu Kinh tế Mỹ, Fitch Ratings nêu ý kiến: "Trong ngắn hạn, thuế quan đang kìm hãm sản xuất công nghiệp, bởi chúng làm chi phí đầu vào trở nên đắt đỏ hơn. Điều này kéo theo tình trạng mất việc làm trong ngành sản xuất. Chúng ta đã chứng kiến nhiều tháng liên tiếp số lượng việc làm trong lĩnh vực này suy giảm kể từ tháng 4. Điều đó thực sự là tín hiệu không mấy khả quan. Sản lượng cũng sẽ trì trệ. Trong suốt năm nay và thậm chí sang cả năm 2026, tôi nghĩ ngành sản xuất khó có thể phục hồi một cách bền vững".

Theo các chuyên gia của OECD, để giảm bớt áp lực cho ngành sản xuất và nền kinh tế, các nước cần tăng cường tính minh bạch và khả năng dự đoán trong chính sách thương mại, hợp tác để giảm bớt thuế quan và các rào cản thương mại. Bên cạnh đó, các cải cách cơ cấu mạnh mẽ và việc ứng dụng tiến bộ công nghệ như trí tuệ nhân tạo cũng sẽ là những cú hích lớn, giúp thúc đẩy tăng trưởng.

Nguồn: https://vtv.vn/bien-dong-thuong-mai-anh-huong-toi-nganh-san-xuat-100250924110858662.htm